Hawaï: Uitbarsting vulkaan veroorzaakt reeks bevingen

Een aantal sterke aardbevingen heeft Big Island van Hawaï getroffen. De aardbevingen volgen een dag na de uitbarsting van de vulkaan Kilauea. Met een kracht van 6.9 op de schaal van Richter was de beving ten zuiden van de vulkaan de krachtigste die de Amerikaanse deelstaat sinds 1975 heeft getroffen.

Gedurende korte tijd werd de elektriciteit onderbroken en vluchten mensen uit gebouwen. Er was echter geen tsunami-waarschuwing. Ondertussen spuugden verschillende nieuwe uitbarstingen fonteinen van lava 30 m, werden verschillende huizen vernietigd en zijn in drie straten scheuren te zien van het natuurgeweld.
Het Civil Defence Agency heeft de overgebleven bewoners aangezegd om te evacueren. Het zei dat dodelijke niveaus van gevaarlijk zwaveldioxidegas in de lucht waren en dat de hulpwerkers niet in staat zouden zijn mensen te helpen.

De nieuwe vulkanische activiteit in de lager gelegen oostelijke riftzone van Mt Kilauea had "krachtige lava-spatten", zei de Amerikaanse Geologische Dienst (USGS), eraan toevoegend dat extra uitbraken in het gebied waarschijnlijk waren.

De lava ging niet meer dan een paar tientallen meters van de ventilatieopeningen, die zich op straat bevonden in de wijk Leilani Estates nabij de oostpunt van Big Island, zei de USGS. Maar de deformatie van de grond ging door en er waren veel aardbevingen in het gebied, zei hij. Ondertussen bleef het niveau van het lavameer in de vulkaan dalen.

Twee huizen werden vernietigd tijdens de nieuwste activiteit, zo citeerde ABC Hawaï, burgemeester van het eiland, Harry Kim. Een ooggetuige, Maija Stenback, vertelde de BBC dat de uitbarsting "was alsof iemand de bas echt heel zwaar bespeelt: je kon echt de kracht en de lava voelen". "De kleur was ongelooflijk, en het geluid was ongelooflijk," zei ze. "Je kon de uitbarsting op een goede halve mijl afstand horen en voelen, en hoe dichterbij je kwam, hoe meer je het kon voelen."

Bewoners zijn donderdagavond hun huis ontvlucht. "Mijn familie is veilig, de rest van de spullen kan worden vervangen. Toen ik hier 14 jaar [geleden] kocht, wist ik dat deze dag uiteindelijk zou komen, maar de realiteit dringt nu echt tot mij," vertelde een inwoner aan Hawaii News Now.

Een woordvoerder van de burgemeester van Hawaï, Janet Snyder, zei dat "verhoogde niveaus" van zwaveldioxide de mensen ervan weerhouden terug te keren naar geëvacueerde gebieden. "Het is vrij giftig en zelfs onze hulpwerkers vinden het op dit moment te gevaarlijk om terug te gaan naar de wijken zonder zware, beschermende uitrusting," zei ze.

De uitbarsting van donderdag leidde tot een plaatselijke noodtoestand en de verplichte evacuatie van 1.700 inwoners. Er zijn gemeenschapscentra geopend om onderdak te bieden aan evacués.

Kilauea is één van 's werelds meest actieve vulkanen en de uitbarsting volgt op een reeks recente aardbevingen. Ambtenaren hadden bewoners al de hele week gewaarschuwd dat ze bereid moesten zijn om te evacueren, omdat een uitbarsting weinig tijd tot waarschuwen zou geven.

Een vulkanische krateropening - bekend als Puu Oo - stortte eerder deze week in en vloeide lava de hellingen van de berg af naar bevolkte gebieden. De gouverneur van Hawaï, David Ige, zei dat hij militaire reservisten van de Nationale Garde had geactiveerd om duizenden mensen te helpen evacueren.

Eerder dit jaar zorgde een valse waarschuwing voor een binnenkomende ballistische raket voor paniek, waardoor de Amerikaanse deelstaat zijn waarschuwingssysteem opnieuw moest instellen.