Veel emotie bij herdenking gesneuvelde militairen

Op het monument voor de gesneuvelde militairen tijdens de Binnenlandse Oorlog staan 72 namen gegraveerd op vier marmeren blokken. “Sang, a dies dede tap’ a veld” jammert een ex-militair terwijl zijn vingers rusten bij een naam op een van de lijsten. “Den tu disi beri sey nanga sei na Marius Rust,” vertelt een andere ex-militair wanneer hij twee namen herkent. Militairen, ex-militairen die gediend hebben tijdens de Binnenlandse Oorlog en nabestaanden hebben dinsdag de gesneuvelden voor 'hun moed en het geven van hun hoogste goed bij de bescherming van de natie', herdacht.

President Desi Bouterse, bevelhebber tijdens het militaire regiem, is niet aanwezig. Minister Ronni Benschop van Defensie deelt mee dat de president door drukke werkzaamheden niet aanwezig kon zijn. Bouterse heeft tot in de ochtenduren uitputtende gesprekken gevoerd met Caricomleiders, legt Benschop uit. De Defensieminister, kolonel Adolf Jardem en overste Robert Kartodikromo riepen op om ervoor te waken dat “deze calamiteit en tragedie” zich nooit meer herhaalt. Het leed bij de collega's die hun makkers hebben zien sterven, bij de nabestaanden en voor het land is nog heel diep, geven ze aan. Na de toespraken in de vergaderzaal van het Memre Boekoe kazerne is er in stilte gewandeld naar het monument dat langs de weg bij de kazerne staat.

Er is een aantal kransen gelegd bij het monument. Tijdens de ceremonie is er een kleine ophef ontstaan bij het oproepen van de nabestaanden om hun deel te doen bij het monument. Een man springt bijna uit zijn vel. Hij en enkele nabestaanden zijn boos omdat ze niet weten wat ze precies moeten doen. “Of ik een bloemetje heb meegenomen?! Nee! Ik wist het niet", roept iemand. “Het is slecht georganiseerd man. Kijk, maar twaalf nabestaanden. Op de media heb ik het pas gehoord. Doe het beter de volgende keer!” roept een ander. De commotie is van korte duur. De dominee bedaart de mensen. Een paar nabestaanden hadden wel een bloemetje bij zich. Ze zoeken de lijsten af op zoek naar hun familielid. Hierna leggen ze de bloemen in de kokers onder de lijsten.

Kolonel Jardem vindt dat de president de 72 gevallenen postuum moet decoreren. Hij vraagt ook om een ondersteuningsfonds op te richten voor de gezinnen van de gesneuvelde militairen. Minister Benschop antwoordt dat hij al bezig is gesprekken te voeren om het fonds van de grond te krijgen. Dit is om “de nabestaanden van de strijdmakkers te ondersteunen in het leed dat ze nog steeds voelen”. Aan de ex-militairen geeft hij mee dat ze ‘anytime’ voor hulp kunnen aankloppen omdat de structuren daarvoor al zijn opgezet. De ceremonie bij het monument wordt door de ex-militairen afgesloten. Na “Mi kondre tru” gezongen te hebben volgen de kreten “Strey de fu strey, un no sa frede!”, “Vastberaden, Zonder vrees” en “Moreel, hoog!”

René Gompers