Goede oppositie

De politiek en bestuurskunde kennen het begrip goed bestuur ('good governance'). Het staat voor een openbaar bestuur dat zich kenmerkt door integriteit, transparantie en doelmatigheid. Goed bestuur is onmisbaar voor een goed functioneren van rechtsstaat en samenleving. In een democratie spelen naast het bestuur ook zijn critici, de oppositie in en buiten het parlement, een onmisbare, controlerende rol. Zoals het openbaar bestuur, ethisch en professioneel kan worden gekwalificeerd, zou dat ook voor de oppositie moeten kunnen geschieden.

Goede oppositie
De notie van goede oppositie kwam in mij op na observatie van de verantwoordelijke en beheerste houding van de democratische vakbeweging en gezamenlijke oppositie, na inperking van hun recht op vreedzame demonstratie in respectievelijk Nieuw Nickerie en Paramaribo. De artificiële redenen van de paarse districtscommissaris en het paarse Kabinet van de President, om de vreedzame demonstraties tegen verarming en repressie onmogelijk te maken of te belemmeren, waren zo ongeloofwaardig, dat bij inschatting van hun ware intentie de optie van provocatie niet mag worden weggelaten.

Provocatie is uitlokking van grensoverschrijdend handelen, door het induceren van boosheid en gekwetste gevoelens zoals onrechtvaardig behandeld zijn. Vanuit dit perspectief zouden vakbeweging en oppositie worden verleid om tegen verbod en belemmeringen in te gaan. Het zonder vergunning toch demonstreren zou dan aanleiding kunnen zijn voor een tweede 18 april of nog erger.

Het is bewonderenswaardig hoe de oppositionele vakbeweging, maatschappelijke groepen en politieke oppositie, ondanks de schrijnende armoede, straffeloze corruptie en bestuurlijke intolerantie, het vreedzame karakter van het gerechtvaardigde protest hebben weten te waarborgen. Het grote voordeel van deze weg van beschaving en verantwoordelijkheid, boven bijvoorbeeld staatsgreperij, is het voorkomen van slachtoffers en onnodige vijandschap. Daardoor zijn voor na de democratische transformatie, optimale voorwaarden voor nationale wederopbouw, geschapen. Er is geen 'nationale verzoening' nodig, want er heeft geen bloed gevloeid. Er heeft een politieke transformatie zich voltrokken, bij het tegelijkertijd respecteren van de fysieke en psychische integriteit van allen, ook de tegenstander. Een oppositie die ondanks de scherpe sociaaleconomisch en politieke tegenstellingen en daarbij horende emoties, deze mate van verantwoordelijkheid en zelfbeheersing weet te bewaren, zou zeker in aanmerking komen voor de kwalificatie: goede oppositie.

Theo Para