Jairam: Innovatie nodig voor versterking rijstsector

Soedeshchand Jairam, voorzitter van de Politieke Vleugel van de FAL, verwacht dat de rijstproductie in de komende periode kan toenemen. Daarom pleit hij voor institutionele innovatie en ordening van de rijstsector. "Vanwege de belangrijke rol van de producentenorganisaties in besluitvormingsprocessen, moeten wij daarom nu ook serieus nadenken hoe de samenwerking opgevoerd kan worden en de organisaties daadwerkelijk versterkt kunnen worden. Gebrekkige samenwerking vormt nog steeds grote belemmering voor de ontwikkeling," meent Jairam.

De meeste padieschuren hebben door de verbeterde afzetmogelijkheden nu geen grote voorraden meer. Het is volgens Jairam daarom te verwachten dat de boeren dit seizoen (voorjaar 2017) betere padieprijzen zullen ontvangen. Dit zal een belangrijke stimulans zijn om vanaf het komende seizoen meer in te zaaien. Het totale inzaai areaal in 2017 kan hierdoor herstellen naar het niveau van 2014 en 2015 (rond de 60.000 ha) terwijl in 2018 het verder kan stijgen naar minimaal 65.000 ha door de investeringen in het pompgemaal van Wageningen. Bij een verhoogde inzaai zal er ook sprake zijn van verbetering van de efficiëntie en rendement van de overheidsuitgaven voor onderhoud infrastructuur, waterpompen, etc.. De gemiddelde kosten van onderhoud van de infrastructuur, inclusief waterbeheer, worden lager naarmate de inzaai toeneemt.

Door de daling van de padieprijzen vanaf het najaar 2015 en de late uitbetaling door bepaalde opkopers (vanwege stagnatie van de export in 2015), was de totale inzaai in 2016 met ongeveer 6000 ha afgenomen (van 59.800 ha in 2015 naar 53.800 in 2016). De devaluatie van de munt en de relatief gunstige rijstprijzen in het buitenland heeft de export inmiddels aantrekkelijker gemaakt. De lage export van 71.000 ton in 2015 werd daardoor in 2016 ingehaald. Bij een effectief hervormingsplan van de economie worden de extra exportwinsten door de devaluatie gekanaliseerd naar productieverhogende maatregelen (aanbodzijde), waarmee een bijdrage geleverd kan worden aan herstel van de koopkracht (vraagzijde). Echter bestaan er daartoe nog geen institutionele voorzieningen, stelt Jairam.

De mogelijke opvoering van de productie in de komende periode vereist ordening van de sector en vernieuwing van instituten. De hoge inzaai- (van boven 74.000ha) en exportcijfers (van boven 130.000 ton) rond 1985 was voor een belangrijk deel het resultaat van een redelijke ordening van de sector toen. Nu is Suriname één van de weinige landen waar de landbouwsector niet (meer) geordend is en waar onder andere het verschil tussen de padieprijs en rijstprijs heel groot is, wat een negatief impact heeft op de groei. De sector zou volgens Jairam in samenspraak met de overheid in staat moeten zijn om bijvoorbeeld op basis van omstandigheden en ontwikkelingen minimum exportprijzen te kunnen vaststellen.

Institutionele innovatie zou volgens de PVF-voorzitter de mogelijkheid moeten creëren om landbouwhervormingen door te voeren, de kleine boeren te beschermen in deze geliberaliseerde landbouwmarkt, monopolies en oligopolie in de agro-keten te bestrijden om een duurzame agrarische en rurale ontwikkeling te garanderen. De meeste plannen die door de overheid zijn voorbereid voor de agrarische sector zouden hierdoor ook makkelijker en met succes uitgevoerd kunnen worden, meent Jairam.