Column: White Christmas

Van de week zat ik op een frisse zonnige Surinaamse ochtend van een heerlijk kopje koffie te genieten op een terras in de stad en hoorde door de luidsprekers I’m dreaming of a white Christmas… Ook op de radio beluister ik op weg naar Kerstfeest, muziek met teksten over het verlangen naar een witte Kerst. U kent die nummers wel. Let it snow, let it snow, Winter wonderland, White Christmas, Sleigh ride, Frosty the snowman enz. Al zappend zag ik op televisie ook clips voorbij komen met kerstmuziek tegen het decor van een winters landschap.

Ik ben in mijn jeugd met al deze liederen over a white Christmas opgegroeid. Van Nat King Cole tot aan Jim Reeves en van Dean Martin tot aan The Carpenters. Het meest genoot ik van de swingende uitvoeringen van de zwarte soulartiesten uit Amerika. Maar ik had totaal geen voorstelling van een witte Kerst. Dit was jaren later de reden dat ik deze muziek niet meer op de draaitafel mocht leggen in het net onafhankelijk geworden Suriname.

Nation building
Mijn journalistieke loopbaan begon in 1976 als omroeper bij de Stichting Radio-omroep Suriname, de SRS. De beroepsnaam –omroeper- had elke radiomedewerker omdat hij/zij alle soorten (omroep)werkzaamheden uitvoerde. De berichten van overlijden lezen – ik deed deze ook in het Sranan voor de Marrongemeenschappen in het binnenland – , advertenties inspreken en natuurlijk muziekprogramma’s verzorgen op verschillende tijdstippen van de dag. In de kersttijd leefde ik mij uit met Surinaamse muziek van o.a. Julius Fullington, André Conrad, en het gemengd koor Gloria, Alberto Gemerts en natuurlijk ook met de overbekende white Christmas- liederen. Het was toen doodnormaal en paste bij de Surinaamse kerstsfeer van de jaren 70 van de vorige eeuw.

Op een ochtend vlak voor Kerst – ik was de omroeper van dienst – kwam directeur Raymond Power de studio binnen. Als dit gebeurt dan weet je dat er iets niet goed is. Hij ging zitten en wachtte tot ik de volgde muziek had aangekondigd. Boos was hij niet. “Roy, sinds wanneer sneeuwt het in Suriname? Waar zijn onze rendieren? Heb je ooit van je leven een slee gezien?” Ik was even stil en had geen antwoord terug. “Ik verzoek je onmiddellijk te stoppen met deze white Christmas –nonsens, zelfs als Otis Redding I’m dreaming of a white Christmas zingt… de inhoud heeft niets te maken met Kerst in Suriname. Je maakt jezelf belachelijk!”

Bij het verlaten van de studio zei Raymond Power: “Nog een ding, zelfs white Christmas - instrumentals hoor ik liever niet op de SRS.” En ik had al Booker T & The MG’s als volgend nummer klaargelegd. Gelukkig ging het om Silver Bells. Meneer Power had natuurlijk gelijk. Nog nooit had iemand mij deze spiegel voorgehouden. En ja, Suriname was net onafhankelijk geworden, dus bijdragen aan nation building – een mode woord in die tijd – moest ook van de staatsomroep komen.

De woorden van de SRS-directeur bleven nog lang hangen. Plotseling vond ik het engelenhaar uitgerold over de kerstboom in onze woonkamer, lelijk. Mijn vader had de driehoekige standaard waarop deze kerstboom stond bedekt met grote lappen wit katoen. Dat hoorde dus allemaal bij white Christmas. In de winkel kon je zelfs een spuitbus kopen om je kerstboom met kunstmatige sneeuw aan te kleden. Die bleef als witte substantie op de groene takken ‘hangen’. Net echt! En ‘Oh wat mooi!’ Ik kocht geen kerstkaarten meer met winterse landschappen en mijn mooiste kerstboom was nu de kersenboom in onze voortuin waarin ik een flink aantal gekleurde lampen had opgehangen.

Latin Christmas
Aan het verzoek van mij directeur gaf ik meteen gevolg en ging bij alle bekende platenzaken in de stad, Casa el Sol, Ed’s disco bar enz., op zoek naar muziek die beter bij onze eigen season of the year paste. Aan kerstmuziek uit het Caribisch gebied was er eind jaren 70 weinig keus. Van Latijns-Amerikaanse artiesten was de keuze groot; Celia Cruz, Sonora Matancera en Fania All Stars, om er een paar te noemen. Dankzij YouTube kunnen we nu genieten van al deze mooie kerstnummers uit de vorige eeuw. Bijvoorbeeld uit het Caribisch gebied, The Merrymen of Barbados, en als liefhebber van de Latijns-Amerikaanse kerstmuziek – Suriname had na de onafhankelijkheid een bijzonder warme relatie met Venezuela - beveel ik van harte aan, de klassieker, Billo’s Caracas Boys – Feliz Navidad. De hele CD staat op YouTube. Speel deze muziek vooral af tijdens uw kerstdiner of kerstsamenzijn en vergeet vooral niet het play-knopje van kerstnummers van The Surinam Golden Gate Boys. Dan zult u ook begrijpen waarom Raymond Power, een groot man uit de Surinaamse radiogeschiedenis, op die bewuste dag de uitzendstudio binnenstapte om mij white Christmas uit te leggen. Ik wens u een zalig kerstfeest en alle goeds voor het nieuwe jaar.

Roy.khemradj@gmail.com