De sjamaan zegent de apparatuur voor de opwekking van energie in Galibi. (Foto's: René Gompers)
De leerkrachten van de school te Galibi danken Rosebel Gold Mines/Iamgold en de stichting Inheemsen Kollectief Suriname.
Schoolkinderen zijn blij dat de school over stroom beschikt.
Galibi kan stroom opwekken via zon, water en wind.

Blijdschap, trots en opluchting bij de leerkrachten van Galibi. Woensdagmiddag zijn in het dorp aan de Marowijnerivier enkele zonne-energiesystemen in gebruik genomen die de school, alle acht onderwijzerswoningen, een kantoor, de kerk en het medisch centrum van stroom gaat voorzien. Doorgaans heeft het dorp alleen tussen 18.00 en 23.00 uur avonds stroom, die door een dieselgenerator wordt opgewekt. Maar dat is de laatste maanden ook niet optimaal geweest, omdat het dorp nauwelijks nog voorzien wordt van brandstof door de overheid.

De installaties zijn met gebeden van de pater en een sjamaan in gebruik genomen. Er is heilig water gesprenkeld, sigarenrook geblazen om een lang leven voor de apparatuur af te smeken en is Tamushi gedankt voor de kennis om de krachten van de elementen op deze manier toe te passen. Kapitein Ricardo Pané is Rosebel Gold Mines/Iamgold, die het project voor US$ 60.000 heeft gefinancierd, erg dankbaar. "Bedankt, moge God jullie zegenen, dat jullie ondernemingen slagen en dat Hij jullie nog meer sociaal voelend maakt." De verlichting van het 'centrum' is het eerste afgerond project van de stichting Inheemsen Kollectief Suriname (IkSur).

Lloyd Read, voorzitter van IkSur geeft aan dat het project totaal US$ 75.000 heeft gekost. Hij is onder de indruk van de inzet van de dorpelingen. Zij hebben zelf de zware apparaten naar het dorp vervoerd. De systemen zijn geïnstalleerd door Nextra Technologies en de panelen geschonken door Iamgold. De panelen komen uit de voorraad van de eigen 'solar farm' waarmee in Brokopondo 5 megawatt aan stroom wordt opgewekt.

Elke spreker heeft het belang van goed onderwijs aangehaald en benadrukt dat ongeacht de omstandigheden de kwaliteit gegarandeerd moet blijven. De dorpsleiding en de leerkrachten geven aan dat er nu nog meer creatief zal worden omgegaan met de nu constant aanwezige energie om een nog beter resultaat dan vorig jaar neer te zetten. Om het energieverbruik laag te houden, zijn al de gloeilampen in de gebouwen verwisseld met LED-lampen. Die gebruiken aanzienlijk minder stroom.

De dorpsleiding hoopt voor de rest van het dorp gauw een oplossing te hebben. Pané geeft aan dat er gewerkt wordt aan windenergie. Galibi leent zich heel goed voor het opwekken van stroom uit de zon, wind en water, merkt hij op. Voorlopig moet het dorp zijn eigen boontjes doppen, deelt hij mee.. De dorpelingen zamelen om de zoveel tijd geld in om zelf de benodigde brandstof te kopen, geeft Pané aan. "Maar dat de school en het medisch centrum nu de hele dag stroom hebben, is al bijzonder. Nu kunnen we de medicijnen die koud opgeslagen moeten worden, gegarandeerd langer houden."

René Gompers