SER adviseert aanhouden verhoging stroomtarieven

Aanhouden van de verdere verhoging van de stroomtarieven, is een van de adviezen die de Sociaal Economische Raad (SER) heeft uitgebracht. Dit rapport is intussen aangeboden aan president Desi Bouterse, die advies had gevraagd over de beloning van werknemers in de particuliere sector. Verder de compensatie voor de sociale kosten van de heersende crisis en het Stabilisatie- en Herstelplan. De SER is tot de conclusie gekomen dat een totale looncompensatie voor 2016 van 18 procent het maximum is dat partijen bij gedecentraliseerde onderhandelingen op bedrijfs- of bedrijfstakniveau in acht moeten nemen. De SER gaat in dit advies er expliciet van uit dat er bilateraal nader onderhandeld wordt om de werkelijke compensatie per onderneming of bedrijfstak vast te stellen.

Over andere vormen van compensatie en andere groepen dan ‘werknemers in de particuliere sector’, brengt de SER de volgende adviezen:
1. Aanhouden van de verdere verhoging van de elektriciteitstarieven. Na analyse van de vraagstukken die spelen rond de elektriciteitsvoorziening en de ontwikkelingsvraagstukken die daarmee samenhangen heeft de SER gemeend de regering te adviseren de voorgenomen verdere verhogingen van de elektriciteit tarieven te heroverwegen. Het effect van deze verhogingen op zowel de gezinnen als de bedrijven is verregaand, terwijl over de juistheid van de gehanteerde kostprijsberekening alom twijfel bestaat bij zowel energie deskundigen als anderen. Het feit dat in de kosten voor energieverbruik van alle overheidskantoren maar ook de kosten voor straatverlichting meegenomen zijn in de kostprijsberekening toont aan dat nog veel besproken moet worden over de gehanteerde uitgangspunten en de methoden. Een ad hoc in te stellen werkgroep van deskundigen zou hierover een voorlopig advies kunnen geven ontdaan van alle ruis en mogelijk zelfs de EBS kunnen doorlichten.

Correcties bij de overheid
2. Loon en salariscorrecties bij de overheid. De SER geeft de regering in overweging om toch een looncompensatie voor ambtenaren te overwegen maar tegelijkertijd een aantal saneringsmaatregelen rationeel, met in achtneming van de personeelswet, uit te voeren. Het gaat om het volgende:
a) Meer dan ooit is een vaardige en gemotiveerde arbeidsmacht bij de overheid van essentieel belang voor herstel en groei van onze economie. Verder eroderen van de capaciteit van het staatsapparaat om haar essentiële taken uit te voeren, onder meer door het wegtrekken van het ervaren en deskundig kader moet ten koste van alles voorkomen worden. Verarming en toename van de inkomensverschillen zal de vlucht naar de particuliere sector en/of het buitenland alleen maar aanwakkeren en tot verdere demotivering leiden. Dit laatste vooral als in de particuliere sector wel compensatie plaats vindt.

b) Het opgang brengen van overleg met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over de ‘benchmarks’ (de tijdstippen waarop kritische vooraf gestelde doelen moeten zijn bereikt), betrekking hebben op het fiscaal beleid, in het bijzonder de ‘targets’ (de te realiseren doelen) welke gesteld zijn voor het tekort op de overheidsbegroting en de ‘totale loonsom’ bij de overheid. Beide zijn gegeven als een percentage van het Bruto Binnenlands Product (BBP), maar als gevolg van de te verwachten scherpe daling van het BBP, alsmede de wisselkoersstijging en de inflatie ontwikkeling, zijn deze ‘benchmarks’ onrealistisch geworden. Deze zullen bijgesteld moeten worden en binnen de nieuwe parameters die gesteld worden, zal gezocht moeten worden naar het verlichten van de druk op de overheidswerkers, een en ander met in achtneming van de Personeelswet.

Compensatie en eindadvies
3. Compensatie van de andere vaste inkomensverwervers (minderdraagkrachtigen) en de personen die afhankelijk zijn van transfers van de overheid. Voorgesteld wordt om deze groepen op redelijke wijze te compenseren.

4. Compenserende belastingmaatregelen 2016 overeengekomen tussen de regering en Ravaksur, BVL en FOLS.

De inschatting van het inflatie-effect van deze voorlopige totale looncompensatie zal door het Planbureau doorgerekend worden met behulp van het SURYA-model (vergezeld van de specificatie van de input gegevens en de assumpties). Uitgaande van deze methode zal de SER, gehoord de adviezen van de Centrale Bank van Suriname en het Algemeen Bureau voor de Statistiek, aan het eind van 2016 over de uiteindelijke totale looncompensatie adviseren, als uitgangspunt voor de compensatie van 2017.