Bondskanselier Merkel: EU in kritieke situatie

De Europese Unie is in een "kritieke situatie", stelt de Duitse kanselier Angela Merkel. Ze heeft dat gezegd in Slowakije waar leiders bijeen zijn om manieren te bespreken om het vertrouwen na de stemming in het Verenigd Koninkrijk terug te krijgen.

Merkel zegt dat ze moeten laten zien dat ze verbeteringen kunnen doorvoeren op het gebied van veiligheid, defensie samenwerking en de economie. Maar de EU-landen zijn diep verdeeld over de vraag hoe de groei te versterken en tegelijkertijd te reageren op de instroom van migranten. De bijeenkomst in Bratislava wordt gehouden zonder het Verenigd Koninkrijk. De leiders zullen niet praten over de Brexit-gesprekken.

"We hebben oplossingen nodig voor Europa en we zijn in een kritieke situatie," heeft Merkel gesteld bij aankomst op de bijeenkomst. "Je kunt niet alle Europese problemen oplossen in een top. Wat we moeten doen is met onze daden tonen dat we dingen beter kunnen doen als het gaat om de veiligheid, de strijd tegen het terrorisme en op het gebied van defensie."

Nietsontziend eerlijk
Hoewel het resultaat van het referendum in Groot-Brittannië niet op de agenda staat en de Britse premier Theresa May de bijeenkomst niet bijwoont, bestaat er weinig twijfel over dat Brexit de vergadering zal overschaduwen. De Franse president François Hollande zegt: "Of we bewegen in de richting van desintegratie, van verdunning, of we werken samen om een nieuwe impuls te geven, we herintroduceren het Europees project."

Eerder heeft Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad, een beroep gedaan op de EU-leiders om burgers ervan te verzekeren dat zij lessen uit Brexit hebben geleerd en ze in staat zijn om "stabiliteit en een gevoel van veiligheid terug te brengen." Hij heeft er bij hen op aangedrongen om een “sobere en nietsontziend eerlijke" blik te werpen op de problemen van het blok.

Het respons van de EU op de instroom van migranten is één van de meest omstreden punten onder de leden. Gastheer, de Slowaakse premier Robert Fico, is één uit een groep van Midden- en Oost-Europese leiders die bezwaar maken tegen het EU-quota systeem dat migranten distribueert in de hele EU. Hij heeft gezegd dat Slowakije “geen enkele moslim migrant” zal accepteren en heeft daarmee de regeling juridisch uitgedaagd.

De Luxemburgse minister van Buitenlandse Zaken, Jean Asselborn, heeft dinsdag opgeroepen om Hongarije te schorsen of zelfs te verbannen uit de EU vanwege de "massale schending" van de fundamentele waarden, in het bijzonder de behandeling van de vluchtelingen door de overheid.

Voor Frankrijk is de prioriteit grensbeveiliging in het kielzog van een aantal islamitische extremistische aanslagen in het land. Frankrijk en Duitsland hebben plannen om de Europese militaire samenwerking te intensiveren. De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, heeft woensdag in zijn jaarrede nog gepleit voor een Europees militair hoofdkwartier. Het Brits vertrek uit de EU verwijdert één van de grootste obstakels voor een sterkere EU-defensie samen met de NAVO.

De eendaagse Bratislava top zal naar verwachting de eerste zijn van een aantal vertrouwenwekkende bijeenkomsten waar een "routekaart" moet worden uitgezet voor de vergadering in maart in de Italiaanse hoofdstad Rome. Op die top zal de 60e verjaardag van de oprichting van het EU-Verdrag van Rome worden gevierd.