De mogelijke oplossing

Volgens mij voelt het aan alsof het gisteren was. Als tiener genadeloos en hulpeloos meekijken naar de televisiebeelden van verhongerde kinderen uit voornamelijk Afrika. Beelden die elke avond werden vertoond op de beeldbuis, om de ernst van de situatie aldaar aan te halen. Eenieder kan zich die keiharde, hartverscheurende beelden wel herinneren. Kinderen die hopeloos uit hun ogen staren, waarbij zelfs het vocht voor hun tranen geen kans krijgt langs de wangen te lopen, vanwege de extreme droogte (=dorst) en honger. Moeders die verdrietig moeten toekijken hoe zij hun kroost geen bordje eten kunnen bieden en elke dag weer hopen dat de zoveelste hulporganisatie hun 'smeekbede' zal beantwoorden.

Wereldhonger; een 'ziekte' verdwenen van de zgn. 'mainstream-media', maar nog rijkelijk aanwezig in een subtielere vorm. Het is een wereldprobleem dat toentertijd als één van de, hetzij de, grootste bedreiging(en) voor de mensheid werd gezien. Elke dag werd er gepropageerd hoe slecht die mensen het hadden en de sterfte die ermee gepaard ging. De gehele wereldbevolking vroeg zichzelf af, hetzij met schuldgevoelens of uit liefde voor de medemens, “wat zal er gedaan worden om deze arme mensen uit hun noodsituatie te helpen”?
Een tijdloze vraag zou je denken. Maar behoren vragen die oplossingen en antwoorden moeten bieden aan wereldvraagstukken tijdloos te zijn? Dienen ze niet op korte of middellange termijn opgelost te worden? Wereldhonger lijkt een hardnekkig, moeilijk uit te roeien probleem, maar is DAT WAAR? Waar is het toen fout gegaan dat dit fenomeen zich nog voordoet? Waar moeten we de definitieve oplossing dan wel zoeken? Bij de sociaal-maatschappelijke organisaties, politici of bij de 'gewone' mens zelf?

Intussen zijn, tijdens het zoeken naar reële en hemelheldere antwoorden op waarschijnlijk verkeerd gestelde vragen, andere wereldproblemen zich gaan manifesteren en ophopen tot proportionele omvangrijke complexe situaties. Kortom, de wereldproblemen hebben een mondiale reikwijdte bereikt. Vanwege het huidige internationaal politiek systeem maakt het wereldsituaties (lees onze situaties) nog ingewikkelder, mede doordat de problemen bewust of onbewust in stand worden gehouden door allerlei belangen die constant moeten worden afgewogen: 1.) belangen van invloedrijke magnaten, 2.) economische en politieke machtsbelangen en 3.) belangen van burgers (denk aan oorlogen/vluchtelingen).

Door het constant voorop stellen van belangen van invloedrijke magnaten en politieke en economische belangen verschuift het belang van menselijkheid en begrip verder naar beneden op het lijstje met prioriteiten. Het gevolg hiervan is onder andere de kloof tussen arm en rijk die steeds groter wordt, een probleem op internationaal niveau dat zich op kleine schaal ook voordoet in Suriname. Wereldwijd dreigen situaties dus uit de hand te lopen op alle vlakken, doordat verhoudingen niet meer zijn wat ze wezen moeten.

Enkele problemen die zich momenteel globaal manifesteren en zich ook voordoen in Suriname zijn:
1. Vergroting van inkomensongelijkheid (kloof tussen rijk en arm wordt groter; middenklasse dreigt te verdwijnen)
2. Toename van werkeloosheid (inflatie en devaluatie van de SRD hebben de kansen hiertoe, in Suriname vergroot)
3. Ontbreken van transparant, open en oprecht leiderschap ( communicatie is eenzijdig, weinig tot geen overleg of dialoog en weinig tot geen kansen voor de samenleving in actieve participerende rollen)
4. Democratie loopt gevaar ( onrust in de samenleving; protestmanifestaties)
5. Aanwezigheid van geostrategische competitie (betwist gebied tussen Guyana – Suriname)
6. Apocalyptische weersomstandigheden (watersnood, heftige regenbuien met enorme windstoten, Climate Change)
7. Uitblijven van kwalitatieve gezondheidszorg voor een ieder (ontbreken van financiële middelen en “human capital”)
8. Geestelijke achteruitgang en verslechtering van normen en waarden (toenemende criminaliteit, moord en zelfmoord en geweldpleging)

Als Surinamers kunnen we dus vlak in onze 'achtertuin' kijken om te merken dat hetgeen zich wereldwijd voltrekt onvoorstelbare chaos, dood, en verderf met zich zal meebrengen, mits we een flinke ommekeer maken. Een ommekeer in ons denken en waar we staan als mens, tegenover onszelf en tegenover elkander. Algemeen belang dient op de voorgrond te treden in plaats van partij- of eigen belang. De twee laatste hebben nooit eerder een probleem opgelost. Indien omvangrijke uitdagingen (lees problemen) zich als gevolg dienen van eerdere besluiten, dienen ze een algemeen nationaal karakter te krijgen. Simpelweg vanwege het feit dat wij als samenleving, medeverantwoordelijk zijn voor het verloop en het succes om zo’n uitdaging slagingskansen te geven.

Het is dan op te merken dat de wereldproblemen, onze problemen, zich hebben bevorderd naar een geopolitiek level, met als gevolg dat oplossen van deze problemen immense daadkracht, vertrouwen, inzicht en wijsheid en een zekere mate van openheid en anders denken vereist. Dit zijn enkele hoogwaardige kwaliteiten die leiders in staat zal stellen, problemen die zijn impasse heeft tot elke laag van de wereldbevolking op te lossen. Verder is vast te stellen dat alle voorgaande/ hedendaagse/ toekomstige wereldproblemen een direct of indirect verband met elkaar hebben. Het gaat dus om een aantal gevarieerde talrijke onheilspellende omstandigheden die niet alleen het welzijn van de collectieve mensheid bedreigd, maar zeker ook de milieu- en ecologische systemen die het leven op aarde zoals we dat nu kennen bedreigen. Wanneer we dan stil staan bij de aaneengeschakelde en elkaar versterkende karakters van deze wereldproblemen, lijkt het een onmogelijke droom een algehele panklare oplossing te vinden. Echter, als we alle wereldproblemen diep analyseren en we volledig inzicht in de causale verbanden die er bestaan tussen hen krijgen, dan ontdekken wij een centraal probleem van waaruit alle andere problemen uiteindelijk voortvloeien. Zodra we dit kritische punt en het diepere onderliggend probleem herkennen en erkennen, kunnen we duidelijk zien dat alle grote wereldproblemen, een netwerk van 'oorzaak en gevolg' is. We moeten dus beseffen dat zonder de juiste aanpak van deze oorzaak, elk voorstel tot enige duurzame oplossing nutteloos zou zijn en gedoemd te mislukken. Dus waar ligt de ultieme oplossing voor de problemen van de wereld van vandaag?

De kerngedachte die hier wordt voorgesteld is dat de oorzaak van de grote wereldproblemen op het gebied van ideeën te zoeken is en bovenal wat en hoe mensen denken. Het is dus noodzakelijk om de ideeën die deze wereld en menselijke attitudes en gedrag vormen, te herstellen. De labels, Ik ben moslim en jij bent christen; Ik ben zwart en jij bent wit zijn overbodig in een constant veranderende maatschappij. De lezers die de theatervoorstelling “Ode aan het DOE theater” met een analytisch oog hebben bekeken, zullen weten wat ik bedoel.

Zoals de schrijver van het stuk ook zei: “Het theaterstuk is de spiegel van de samenleving”. We moeten daarom de moed bijeenrapen en in de spiegel durven te kijken en de vraag te stellen “Wie ben Ik, wat is mijn vervullende rol en wat zijn mijn competenties als mens?” Het zijn deze menselijke attitudes die op hun beurt invloed hebben op sociale organisaties, economische activiteiten en politiek beleid, want het is het menselijk denken dat van invloed is op onze beweegredenen en die ervoor zorgt dat we doen wat we doen. Om de wereld te veranderen en de problemen op te lossen, moeten we veranderen hoe mensen zich gedragen, om te veranderen hoe mensen zich gedragen, moeten we veranderen wat ze denken en om te veranderen wat ze denken, is het essentieel te veranderen wat ze geloven. De enige manier om verandering te brengen in een geloofspatroon van mensen , is het van belang ze overtuigende nieuwe en frisse ideeën te presenteren. Kortom, de oplossing voor de problemen van deze wereld ligt in de macht van het idee; een nieuwe ideologie, die de wereld op zijn kop zal zetten maar uiteindelijk zal leiden tot de 'Utopia'. Een betere wereld begint bij jezelf!

Anthony Sporkslede