De Kieswet/Kiesregeling

Het grootste deel van de Surinaamse samenleving, vele politici en politieke partijen zijn de mening toegedaan, dat het huidige kiesstelsel niet meer voldoet aan de huidige situatie en als zodanig gewijzigd moet worden.

Vanwege het systeem van de kiesdeler per district, vertoont het grote verschillen.
De evenredige vertegenwoordiging betekent, dat vrijwel alle uitgebrachte stemmen meetellen voor de bepaling van de zetelverdeling. Het totaal aantal uitgebrachte (geldige) stemmen worden gedeeld door het aantal zetels per district en dat is de kiesdeler.

Het verkiezingsstelsel in Suriname stoelt op artikel 52 van de Grondwet (Politieke democratie). Voor de verkiezing van de DNA-leden geldt het stelsel van evenredige vertegenwoordiging bij het grootste gemiddelde en bij voorkeurstemmen (Art. 61 van de Grondwet).

Om eigen behoud heeft geen enkele partij of politieke combinatie het aangedurfd om de kieswet vóór 1980 aan te passen en/of te wijzigen. Dit kon de Frontregering na 1987 hebben gerealiseerd, want zij had 40 van de 51 zetels in DNA behaald.

De oude leiders waren de gedane belofte aan het volk niet nagekomen en ze bleken niet in staat te zijn om richting te geven aan de nieuwe uitdagingen. Deze belofte werd gedaan toen het referendum werd gehouden. Zij zouden namelijk de grondwet wijzigen als er 'JA' werd gezegd!

President Ramsewak Sankar bleek niet over de nodige daadkracht te beschikken om bepaalde zaken, z.a. de wijziging van de Grondwet en de gewraakte decembermoorden, aan te pakken.
In 1990 werd hij door de z.g. 'telefooncoup' naar huis gestuurd en Johannes Kraag werd als interim-president aangesteld.

Het is de gevestigde partijen niet gelukt om regeerverantwoordelijkheid te verwerven op 25 mei 2015. De NPS kan zijn zetels in de kiesdistricten, waar overwegend onze Marronbroeders en -zusters en inheemsen wonen, vergeten. De glorietijd van Olton van Genderen, Vrede, Jarien Gadden, Arichero e.a. is reeds voorbij.

Het huidige kiesstelsel dat reeds is achterhaald, betekent haast niets voor andere partijen, dan zij die Marron-gelieerd zijn, z.a. de ABOP/AC, de NDP, BEP, en ANC.
Voor elke partij is het de wens om in een multiculturele en in een harmonische samenleving een nationale partij te zijn.

Dit stelsel stimuleert integendeel de etnische blokvorming.
Indien andere partijen zich gaan focussen op het binnenland, dan moet de kieswet eerst gewijzigd worden; anders is het waste of time and money!

De situatie na 25 mei 2015

De grootste partij, de NDP en de combinatie V7, hebben landelijk de meeste stemmen en zetels behaald.
De NDP behaalde 117.308 stemmen en kreeg 26 zetels.

De V7-V6 Combinatie, zonder de KTPI, vergaarde: 96.147 stemmen en was goed voor 18 zetels, die als volgt is verdeeld: VHP 9 zetels, PL 5, NPS 2 en de BEP 2 zetels; in totaal 18 zetels.

De AC/ABOP kreeg in totaal 27.380 en 5 zetels.

PALU kreeg landelijk 1.738 stemmen en behaalde 1 zetel in Coronie met 445 stemmen.
Totaal uitgebrachte stemmen in Coronie waren: 1.654.

De bovengenoemde gegevens tonen aan, dat ons kiesstelsel grote en ook veel verschillen vertoont. Er is dan een terechte roep en een dringend vereiste om het kiesstelsel aan een nadere beschouwing te onderwerpen en het te wijzigen.
Om de Kieswet te wijzigen c.q. aan te passen, is een meerderheid van 2/3 in DNA nodig, dat zijn 34 stemmen.

De coalitie kan rekenen op 31 stemmen, t.w. NDP 26, DOE 1, BEP 2 en 2 van de dissidenten van de PL, R.Sapoen en D. Chitan.

Indien zo´n voorstel, dat dringend is vereist en de voorkeur naar een evenredigheidsstelsel gaat, dan moet het zeker worden doorgedrukt in DNA.
Deze wet, indien gewijzigd en goedgekeurd, kan echter niet bij de eerst volgende verkiezing in werking treden, maar pás bij de verkiezing in 2025!

Roy Harpal