Open brief aan de president van de Republiek Suriname

Betreft: voorstel voor voorzieningen i.v.m. toestand Staatsfinanciën
Excellentie,

Persoonlijk vind ik het ongepast om u via een open brief te benaderen, maar een rechtstreekse correspondentie met u levert geen reactie op. U hebt vaker opgeroepen tot ondersteuning van uw beleid en suggesties te doen voor maatregelen die zouden kunnen bijdragen aan een versnelde ontwikkeling van ons land, maar er wordt nimmer gereageerd op goed bedoelde suggesties. Het lijkt alsof deskundigheid in dit land alleen is voorbehouden aan personen die hun eigen zaken willen geregeld zien.

1. Betaald parkeren
Dat wij nu te kampen hebben met een enorme liquiditeitsprobleem voor de Staat, is deels te danken aan het feit dat er niet geluisterd is naar concrete voorstellen om te komen tot afroming van de overliquiditeit binnen de samenleving. Ik stel al 15 jaar voor om betaald parkeren in Suriname in te voeren, waarvan een voorlopig onderzoek door mij ingesteld voor het eerste jaar een netto revenu oplevert van SRD 300 miljoen, terwijl elk jaar deze kan oplopen met enkele tientallen miljoenen Surinaamse dollars, waarvoor een bestemming bij wet kan worden geregeld. Een conceptwet daartoe is reeds vaker naar u toegezonden, maar kennelijk denken uw adviseurs er anders over. In dat concept wetsvoorstel is opgenomen dat 25% van het netto revenu jaarlijks mag worden behouden door de in te stellen parkeerentiteit als vergoeding, terwijl van het restant 25% wordt bestemt voor de gezondheidssector, 25% voor de sociale huisvesting, 25% voor de onderwijssector en 25% over te maken naar het Ministerie van Financiën voor een door dat ministerie te bepalen bestemming. Gedacht wordt aan een bijdrage in het souvereign fund.

Er bestaan mogelijkheden dat systematisch-partieel deze maatregel wordt ingevoerd, zonder dat deze de overheid bij het operationeel maken, direct geld op tafel hoeft te worden gelegd, maar u moet in de eerste plaats bereid zijn te luisteren naar een uiteenzetting van nauwelijks een halfuur. Om mezelf voor te stellen kan ik u mededelen dat ik zelf jarenlang directeur ben geweest van het Ministerie van Transport Communicatie en Toerisme, vanwaar wij bezig waren een wezenlijke bijdrage te leveren aan de verdere sociaaleconomische opbouw van ons land.

2. Effecten devaluatie Surinaamse munt
Uw regering heeft onlangs de Surinaamse dollar moeten devalueren, om de vraag naar deviezen te verminderen of te ontmoedigen, maar ik kan u verzekeren dat dit niet zal gebeuren, want het is niet het gewone volk dat de grote deviezen-gebruikers zijn, maar de handel of het bedrijfsleven. Ik kan u verzekeren dat de Centrale Bank van Suriname niet in staat is om de Surinaamse munt op niveau te houden, gewoon omdat de cambio’s de achterhouden en hamsteren voor hun vrienden die bereid zijn wat meer voor te betalen. Volgens de wet tot instelling van de cambio's of geldwisselkantoren zijn er instructies uitgegaan op welke wijze deze moeten worden geadministreerd en verantwoord aan de moederbank. Als je geen bewijs, anders dan een klein telmachinestrook waarop niets anders staat dan de koers van de munteenheid die je wilt wisselen en het bedrag dat je aanbied en de uitkomst van die vermenigvuldiging, dan vraag ik mij af hoe deze cambio in haar administratie kan opnemen wat er is ontvangen en wat er is uitbetaald tegen welke koers. Van huis uit ben ik financieel en fiscaal deskundige en zie ik geen mogelijkheid om op een eerlijke en transparante wijze een overzicht voor de Centrale Bank van Suriname te kunnen produceren. Ook niet bij de cambio van de voorzitter van de vereniging van cambiohouders die zijn bezorgdheid uitspreekt over het effect van de door u getroffen monetaire maatregelen.

3. Verkeerssituatie Ringweg
Bij de Ringweg constateert eenieder de gevaarlijke situatie en de vele aanrijdingen en dodelijke verkeersongevallen over deze wegstrekking. Ter opheffing hiervan heb ik als burger van dit land met verantwoordelijkheidsgevoel en mijn ervaring van bijna 40 dienstjaren bij de overheid zeker acht jaren geleden een ingezonden stuk in een van onze dagbladen geschreven waarbij de overheid werd opgeroepen deze wegstrekking tot een richting verkeer te maken. Een daartoe strekkende conceptbeschikking heb ik bij de minister van Justitie en Politie, Ch. Santokhi en Belfort toegezonden, maar ook zonder enige reactie. De bedoeling was dat deze concept beschikking door de deskundigen van het Ministerie moest worden gescreend en gecorrigeerd, zonder enige reactie.

4. Openbaar Vervoer
Dat uw regering overhoop zit met een slecht functionerend openbaar vervoer, komt doordat er geen visie bestaat wat openbaar vervoer betekent. Het is de plicht van de overheid om haar burgers in staat te stellen om zich te verplaatsen binnen twee of meerdere plaatsen in het land. De overheid heeft in de vijftiger jaren de staatsbusdienst ingesteld om zich van deze verplichting te kunnen kwijten, tegen een voor die tijd hoge vergoeding van Sf 0.10 per rit in de stad. Kort daarna is, vanwege de grote werkloosheid de mogelijkheid gecreëerd voor personen met een eigen vervoermiddel op 4 of meer wielen om personen tegen betaling te vervoeren op een door de overheid aangegeven traject tegen een door de overheid vastgestelde tarief. Dit is dan de geboorte van het particuliere openbaar vervoer dat nu verenigd is in de PLO.

Wij hebben in de eind negentiger jaren een project opgesteld waarbij het pas opgerichte Nationaal Vervoer Bedrijf in een samenwerking met het Gemeente Vervoer Bedrijf van Amsterdam in Nederland het van staatswege verzorgd Openbaar Vervoer die operationeel was met van particulieren ingehuurde bussen te rationaliseren. Het voorstel was om met een staatsgarantie een honderdtal bussen uit China te halen via een creditline en de schuld zou door het bedrijf zelf betaald worden en de overheid kon de subsidie aan dat bedrijf volledig stopzetten waarvoor voor een drietal scenario's waren opgenomen in een rapport. Het enige wat gevraagd werd is dat de overheid moest toestaan dat dezelfde tarieven als van de PLO bussen moesten worden gehanteerd en dat het bedrijf middels speciale overstap mogelijkheden en abonnementen de concurrentiestrijd tegen de PLO bussen zou aangaan. Een devies was; een bus is gemaakt om te rijden en niet om geparkeerd te staan. Door te rijden volgens een bepaalde tijdschema zouden de mensen kunnen rekenen op het openbaar vervoer, maar de toenmalige minister was niet bereid te luisteren en werd de directeur toen ontheven.
Indien ik mogelijk uw aandacht heb getrokken zie ik gaarne toch nog uw uitnodiging tegemoet.

5. Ten slotte
Wanneer dit het gedrag is van het hoogste gezag in het land, dan is het de vraag hoe serieus de oproepen van regeringswege voor burgerparticipatie moeten worden genomen. Ook het parlement heeft uitgebreid het uitgewerkte rapport voor de invoering van betaald parkeren genegeerd waardoor burgers in dit land niet langer bereid zullen zijn om een bijdrage te leveren aan het regeringswerk, ook al omdat zij dat Pro Deo wensen te doen onder welke naam dan ook. Misschien is dat de grootste fout, want dan is er niets te halen voor de would be deskundigen.
Ik heb deze weg gekozen om u voor de laatste keer mijn inzichten te verschaffen omdat ik veronderstel dat u alleen wenst te reageren op open brieven in plaats van normale correspondenties.
Met gevoelens van hoogachting,

Stan Uiterloo