Mungra: Gemis technocraten maakt ministeries inefficiënt

Het gemis aan gekwalificeerd technisch topkader op de technische ministeries, zoals Openbare werken (OW) en Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB), maakt deze overheidsdepartementen inefficiënt en corruptiegevoeliger dan ze nu al zijn. President Desi Bouterse gaf na zijn herverkiezing aan dat er behoefte bestaat aan technisch kader en dat in het nieuwe kabinet ook buiten de politiek gezocht zal worden naar deskundigheid.

Ex-onderdirecteur Dayanand Mungra die in de afgelopen 28 jaar in verschillende topfuncties heeft gediend op OW, vindt het een goede zaak dat de president op zoek gaat naar topkaders die op basis van hun deskundigheid hun bijdrage willen leveren aan de opbouw van het land. Sprekend over zijn eigen ervaring op OW als grote dienstverlenende overheidsinstantie aan de private sector, zegt Mungra dat het nijpende gebrek aan topdeskundigen de grootste bottleneck is. Zo heeft het ministerie behoefte aan minstens 40 ingenieurs, terwijl er momenteel slechts één rondloopt. “Voor de rest bestaat het weinige technisch topkader uit personen van slechts het bachelorniveau die niet opgeleid zijn voor complexe vraagstukken. De inefficiëntie is daarnaast op alle niveaus merkbaar”, meent Mungra.

Kunnen taak niet aan
Het is volgens Mungra geen onbekend verschijnsel dat bij de overheid, niet voor hun taak berekende functionarissen die in een leidinggevende positie zitten, het vaak ontbreekt aan daadkracht door hun onvermogen om beslissingen te nemen en de daarmee gepaard gaande verantwoordelijkheid. Men is dan veelal bang of hun besluit wel of niet de juiste is en wordt het nemen van een beslissing daardoor steeds uitgesteld. Het langdurige en stagnerende beoordelingsproces bij vooral grote technische werken is meestal hieraan te wijten.

Mungra noemt als voorbeeld de afhandelingstijd van bouwvergunningsaanvragen. ”Vergunningsaanvragen die normaal binnen drie weken moeten zijn afgerond, duren nu 6 maanden tot 2 jaar, zelfs voor de meest simpele bouwsels. Daarnaast brengt de grensoverschrijdende corruptie bij de vergunningsverlening met zich mee dat via de hantering van vaak oneigenlijke en absurde eisen, buiten de geest van de wettelijke regelingen om, bewuste barrières worden opgeworpen die tegen een wederdienst overbrugd kunnen worden”. Was het zo dat enkele jaren geleden nog gemiddeld 3000 vergunningsaanvragen per jaar werden afgehandeld, sinds enkele jaren is dit gedaald naar ongeveer 1400. Volgens Mungra is de impact hiervan op de totale economie, de productiviteit en de werkgelegenheid, onvoorstelbaar groot. Dit is een rechtstreeks gevolg van de grote spin-off die de bouw en constructie sector heeft op alle overige toeleverings-, dienstverlenings- en andere sectoren. Het gaat hierbij niet alleen om de woningbouw, maar ook om de utiliteitsbouw, verkavelingsprojecten en andere technische werken. Deze situatie zorgt voor een enorme inkomstenderving voor de staat, daargelaten de enorme frustraties en directe, vaak grote financiële schade voor de belanghebbenden, vaak ondernemers en entrepreneurs die het daarna dan niet meer zien zitten.

Voedingsbron corruptie
“Alle beleidsmakers op OW hebben tot nu toe het voor ons economisch gebeuren vernietigende effect van een corruptief en incompetent functionerende afdeling als de Bouw- en Woningtoezicht over het hoofd gezien”, zegt de ex OW-topper. De situatie is volgens hem nu erger dan ooit. De toewijzing van grote infrastructurele werken op basis van zogenaamde vóórfinanciering is een voedingsbron voor corruptie. Door het gemis aan technisch topkader word vaak niet op de juiste criteria beoordeeld bij het begeleiden van consultants en aannemers die projecten moeten voorbereiden of uitvoeren. Projecten worden uitbesteed tegen bedragen die veelal ver buiten verhouding liggen ten opzichte van de totale kosten. Het fenomeen van vóórfinanciering heeft ertoe geleid dat kapitaalkrachtigen, vaak nieuwe aannemers zonder bekende reputatie met gemak een project toegeschoven kunnen krijgen waar zij niet of meestal niet eens de ‘know how’ voor hebben. Dit is een van de belangrijkste redenen voor het stranden van diverse projecten.

Wil de nieuwe regering maximaal profijt halen uit de ontwikkelingsministeries dan zal inderdaad zoals president Bouterse heeft gesteld, gekeken moeten worden naar ervaren technocraten en managers die niet in de eerste plaats een politieke functie willen bekleden. Het is volgens Mungra ook niet zo dat er in Suriname geen of onvoldoende technocraten zijn die willen werken bij de overheid, maar zijn ze meestal niet gemotiveerd om te dienen onder, ten opzichte van henzelf vaak heel ondeskundige personen die door de politiek zijn geplaatst, maar vaak niet berekend zijn voor hun job op dat ministerie. Dit brengt spanningen en frustraties met zich mee.

Wilfred Leeuwin