“Marronvrouwen zijn genderbewust”

Socioloog, tevens Surinames ambassadeur in Trinidad & Tobago, Fidelia Graand-Galon, zegt dat de marronvrouw al heel lang genderbewust is. “Vanaf hun vlucht naar de bossen, sinds hun bevrijding is de marronvrouw genderbewust. Alleen werd het toen geen gender genoemd, maar de verdeling van de rol bij marrons, is altijd heel duidelijk gedefinieerd”, aldus Graand in gesprek met Starnieuws. De marrongemeenschap maakt zich op voor de viering van de Dag van de Marrons op 10 oktober. Zaterdagavond werd de viering ingeluid met een lezing, gehouden door het Marron Vrouwen Netwerk.

Graand zegt dat respect en waardering belangrijk zijn voor de marronvrouw. Binnen de marroncultuur staat de vrouw centraal. De verdeling en de gelijkheid tussen de man en vrouw bij de marron is altijd in evenwicht geweest”, meent de socioloog. Volgens haar is er bewust gekozen voor een jonge marron man als inleider, zodat hij zijn visie kan geven over de ontwikkeling van de marronvrouw. Door de discussie moeten veranderingen optreden binnen de cultuur.

Veranderingen
“We zien veranderingen in denkwijze van de marronman en -vrouw, we zien de westerse invloeden die de marroncultuur binnendringen en tradities die verloren gaan. De veranderingen zijn vooral zichtbaar bij de jonge vrouwen”, aldus Graand. Als sprekend voorbeeld noemt ze het wegvallen van de zeggenschap van de ooms in het leven van de marronvrouw. De huidige generatie marron beschouwt dat als ouderwets.

De socioloog is niet tegen veranderingen. Het respect voor oudere mensen en het gezag van ooms en tantes gaat verloren. Dit is ook in het gezin te merken, waarbij de broer niet als zodanig meer gerespecteerd wordt. Graand ziet deze ontwikkeling als een negatieve verandering. Dat de man tegenwoordig niet zonder meer voor de vrouw bepaalt, vindt zij positief. “Als de vrouw nu vindt dat als zij naar rijles wil, dan doet zij dat. Hetzelfde geldt ook voor het studeren. De vrouw is nu vrijer in het maken van keuzes.”

Groeipijn
De groeipijn ligt volgens de socioloog in de cultuurbeleving. “De cultuurbeleving is anders geworden. Jonge vrouwen zijn vrijer in hun denken. In de marroncultuur is het toegestaan dat een man meerdere vrouwen heeft”, aldus Graand. In de marroncultuur is het niet toegestaan dat vrouwen vreemdgaan. Het is een schande voor de familie. “ Ook de veranderende rol van de vaderfiguur in het gezin en het wegvallen van het gezag van de ooms zijn groeipijnen”, zegt Graand.

De socioloog is ook de mening toegedaan dat de marronvrouw niet statisch is. “Nee hoor, wij, marronvrouwen zijn constant in beweging. Overal waar we komen, zoeken we naar mogelijkheden om te overleven. De survival-spirit van sinds de slavernij leeft door in de marronvrouw. We willen niet als verliezers gezien worden. Als voorbeeld haalt Graand aan dat tegenwoordig marronvrouwen er niet voor schromen cassavebrood, kokori, of kruiden te verkopen op de markt om hun eigen studie te betalen.

(Sharon Crawford)

Ambassadeur tevens socioloog Fidelia Graand-Galon