Essed: Alle reden om internationaal gerechtigheid te zoeken

De jurist Hugo Essed zei bij de herdenking van de decembermoorden maandagavond in de St. Alfonsuskerk dat de nabestaanden alle reden hebben om internationaal te zoeken naar gerechtigheid. De Krijgsraad wekt volgens hem de schijn om de zaak van zich af te schuiven. Het Hof van Justitie heeft in januari 2014 in de zaak Edgar Ritfeld de schorsing van de vervolging 8 december verdachten nietig verklaard. Toch heeft de Krijgsraad niet alle zaken heropend.

Sinds vorig jaar heeft de Organisatie van Gerechtigheid en Vrede (OGV) een maatschappelijk thema toegevoegd aan de jaarlijkse herdenking van de vijftien mannen die gemarteld en vermoord werden 32 jaar geleden. Essed, die ook een van de drie advocaten is van de nabestaanden, zei dat het Openbaar Ministerie zijn strafeis kon houden in 2012. "Op dat cruciale moment heeft De Nationale Assemblee de historische fout begaan door amnestie te geven aan de daders". Essed merkte op dat er een grote manifestatie is gehouden tegen deze wet. Nationale en internationale juristen hebben tot in details aangetoond dat de wet in strijd is met de nationale wetgeving en internationale verdragen.

Essed vindt het niet in de haak dat de Krijgsraad op instigatie van het Openbaar Ministerie besloten heeft om de vervolging te schorsen. Ondanks de vernietiging van het vonnis in hoger beroep, is de vervolging tegen alle verdachten niet hervat. De zaak is ingediend bij de commissie van de Rechten van de Mens van de Organisatie van Amerikaanse Staten. Essed meent dat het beter is gesteld met de waarheid dan met het recht. Kort na de moorden hebben velen in het mortuarium kunnen zien hoe de lichamen van de slachtoffers verminkt waren. Er kan dus nooit sprake van zijn dat ze op de vlucht zijn doodgeschoten, zoals toen officieel door de militaire machthebbers is verklaard. Uit het rechtsproces blijkt ook niet dat de vijftien mannen bezig waren met het voorbereiden van een coup.

Naast het thema 'Strey de f' strey, wi no sa frede', haalde Essed nog een regel uit het volkslied aan 'recht en waarheid maken vrij'. Hij merkte op dat in zijn beleving recht en waarheid complementair zijn aan elkaar. "Zonder recht is er geen waarheid en zonder waarheid is er geen recht". Recht alleen garandeert niet de hele waarheid en kennen van de waarheid betekent niet dat recht geschiedt. Essed merkte op dat vier van de vermoorde mannen advocaten waren en vijf journalisten. Zij kwamen op voor de rechtsstaat en de vrije meningsuiting. De moorden waren volgens hem een regelrechte aanval op de democratische rechtsstaat. Het is volgens hem niet verwonderlijk dat de moordenaars alles doen om het recht niet zijn beloop te laten hebben en dat de waarheid niet aan het licht komt. Essed riep op om niet bang te zijn en te blijven strijden voor recht en waarheid.