Discussie: Henry, graag feiten in plaats van fantasieën

Henry Carbière Falls en ik discussiëren via onze columns over het vraagstuk van herstelbetalingen. Hier volgt mijn antwoord op zijn repliek.

Waar gaat de discussie over? Over de vraag: Is herstelbetalingen een kwestie van wrok of van gerechtigheid? Als het een kwestie van wrok is, dan moeten we die gevoelens achter ons laten. Als het een kwestie van gerechtigheid is, dan moeten stappen worden ondernomen om de dader aan te spreken op dit onrecht.

Henry deed voorkomen alsof Armand Zunder zijn argumentatie voor herstelbetalingen op wrok baseerde. Ik gaf aan dat Henry dit verzint, want in zijn boek baseert Armand zijn argumentatie op twee zakelijke gronden: er is een misdaad tegen de menselijkheid gepleegd die niet verjaart en waarvan de compensatie uit twee componenten bestaan: een compensatie voor niet betaalde of onderbetaalde arbeid en een compensatie voor menselijk leed.
Henry geeft toe dat hij het boek van Armand niet gelezen heeft. Fair enough. Hij stelt dat in Amerika de discussie uitgebreid is gevoerd en uitgekauwd. Fijn. Maar die mededeling geeft nog steeds geen antwoord op de centrale vraag over herstelbetalingen: wrok of gerechtigheid.

Henry haalt het boek van Randall Robinson aan om aan te geven dat hij zich heeft verdiept in het onderwerp. Daaruit zou blijken dat hij zijn argumentatie op gedegen research baseert. Ik vraag me af of hij een aankondiging van Robinsons’boek van internet heeft geplukt of het boek zelf heeft gelezen. Want op praktisch iedere pagina pleit Robinson … voor herstelbetalingen. Op pagina 204 stelt hij het heel scherp: “For twelve years Nazi Germany inflicted horrors upon European Jews. And Germany paid. It paid to Jews individually. It paid the state of Israel. For two and a half centuries, Europe and America inflictted unimaginable horrors upon Africa and its people. Europe not only paid nothing to Africa in compensation, but followed the slave trade with the remapping of Africa for further European economic exploitation.”

Robinson’s boek en de auteurs zijn inderdaad toonaangevend onder zwarte intellectuelen in Amerika. Een verwijzing naar dit boek ondersteunt in ieder geval niet Henry’s stelling dat herstelbetalingen NIET zouden moeten worden gegeven.

Het tweede argument van Henry betreft de Joodse holocaust. Joden hebben in het westen met de holocaust de positie verworven van ere-slachtoffers in de menselijke geschiedenis. Er is volgens hen geen ergere misdaad dan de holocaust. Henry stelt de vraag: “Beweren Sandew en Zunder dat wij als nazaten van de slaven een vergelijkbaar lijden ondergaan vanwege het aangedane leed van onze voorouders meer dan 200 jaar geleden?” Nee, Henry, we beweren dat slavernij erger was dan de holocaust.

Waar is dat op gebaseerd? Op objectieve criteria voor een vergelijking van twee misdaden tegen de menselijkheid – de Joodse holocaust enerzijds en het lugubere systeem van mensenhandel en slavernij –, en niet op sentimenten. Laten we die objectieve criteria op een rijtje zetten.
De duur van de misdaad:
- de vervolging van de Joden in Nazi-Duitsland is begonnen toen Hitler in 1933 aan de macht kwam middels democratische verkiezingen en eindigde in 1945 met de nederlaag van het nazisme. De systematische vernietiging van Joodse levens begon eigenlijk in 1941, dus eigenlijk gaat het om een periode van vier jaar.
- De trans-Atlantische slavernij duurde drie eeuwen, 75 keer langer dan de Joodse holocaust. Overigens is het niet 200 jaar geleden dat het kolonialisme in Suriname is geëindigd, maar amper 35 jaar geleden. Slavernij is bijna 150 jaar geleden afgeschaft.

De omvang van de misdaad:
- Het aantal slachtoffers van de Joodse holocaust wordt geschat op 6 miljoen.
- Het aantal slachtoffers van het lugubere systeem van mensenhandel en slavernij wordt geschat op 400-500 miljoen. Ongeveer 12 miljoen Afrikanen zijn levend aangekomen in de Amerika’s via de trans-Atlantische slavenhandel. Per levend aangekomen Afrikaan stierven er 5 onderweg, dat zijn 60 miljoen levens. De meeste Afrikanen zijn tot slaaf gemaakt TIJDENS de slavernij. In 300 jaar slavernij zijn er naar schatting 12 generaties slaven geboren en per generatie 3 kinderen, dat zijn al ruim 400 miljoen mensen.
- Het lugubere systeem van slavernij en slavenhandel heeft meer dan 70 keer meer slachtoffers geëist dan de Joodse holocaust.
De intensiteit van de vernietiging van mensenlevens:
- Tijdens de holocaust heeft de vernietiging van mensenlevens op twee manieren plaatsgevonden: middels dwangarbeid in concentratiekampen en door vergassing in de gaskamers. Dwangarbeid duur maximaal vijf jaar. Vergassing is een barbaarse manier om een mensenleven te vernietiging. Die barbaarsheid was een kenmerk van het nazisme.
- Tijdens het lugubere systeem van slavernij werd een mensenleven langzaam vernietigd. Mensen van vlees en bloed met dromen over een beter leven werden elke dag onder dreiging van fysieke terrorisme gedwongen om als vee te werken voor de Europeaan.
- De intensiteit van de vernietiging van mensenlevens was kort en groot bij de Joden en lang en langzaam pijnlijk tijdens slavernij.

Op basis van deze objectieve criteria stellen wij dat slavernij erger was dan de Joodse holocaust. Maar voor diegenen die de Joden gemaakt hebben tot ere-slachtoffers van het menselijk lijden in de geschiedenis tellen geen objectieve criteria. Waarom? Omdat de daders van de Joodse holocaust als verliezers in de menselijke geschiedenis zijn geëindigd en bij slavernij zijn de daders de overwinnaars. En die hebben geen belang bij objectieve analyses.

Als er al herstelbetalingen hebben plaatsgevonden voor een misdaad die minder erg was dan slavernij – de Joden hebben 126 miljard DM ontvangen van Duitsland en de betalingen gaan nog elk jaar door – dan zou dat een argument zijn vóór herstelbetalingen van slavernij in plaats van een argument daartegen.

Henry stelt dat betalingen in het kader van de holocaust zijn gedaan aan mensen die nog leven. Maar ook hier is het een kwestie van feitenkennis. De herstelbetalingen in het kader van de holocaust zijn gedaan aan particulieren die nog leefden en aan de staat Israël tot de dag van vandaag. Israël is mede opgebouwd door de bedragen die Duitsland heeft overgemaakt in het kader van herstelbetalingen. Ongetwijfeld zijn er Joden geweest, die geen geld hebben willen accepteren, maar de 126 miljard DM is niet uitgekeerd aan geesten.
Henry stel dat “als nakomelingen [wij] geen recht hebben om geld te claimen voor iets dat zich honderden jaren geleden heeft afgespeeld.”
Armand noemt in zijn boek (p. 360) voorbeelden in Amerika en Canada waar uitkeringen van miljoenen US dollars gedaan zijn aan Inheemsen voor humaan leed dat hun voorouders eeuwen geleden is aangedaan.
De feitelijke praktijk waar Henry zijn argumenten aan meent te ontleden, ondersteunt zijn betoog helemaal niet. Integendeel!

Opnieuw komt Henry aansjouwen met het verhaal van pappa Touwtje en jongeren die geen baan vinden omdat ze met tatoeages rondlopen. Maar waarom zou dit verhaal aantonen dat herstelbetalingen geen kwestie van gerechtigheid is? Het slaat als een tang op een varken.
Ook nu weer begaat Henry de fout om op basis van fantasieën in plaats van feiten zijn argumenten op te bouwen. Hij stelt dat ik in een “overgesubsidieerde academische wereld leef ... [waar je] als hoogleraar of wetenschapper als een geniale, excentrieke curiositeit overkom met vlechtjes en een neusring”. Ik heb net als Armand Zunder een bedrijf waar ik elke dag hard werk om mijn boterham te verdienen. Ik heb geen vlechtjes en geen neusring. Ik heb overgewicht – dat mag me worden aangerekend, maar dat is geen argument tegen herstelbetalingen. De hele kwestie van levensstijl heeft absoluut niets te maken met de argumentatie over herstelbetalingen. Het zijn waarden en normen over mensen, maar geen argumenten voor of tegen herstelbetalingen. Iedereen heeft zijn eigen waarden en normen. Het zou Henry sieren als hij zijn argumenten tegen herstelbetalingen zou baseren op feiten in plaats van fantasieën.

Sandew Hira

p.s. Henry en ik gaan gepassioneerd het publieke debat aan, maar dat betekent niet dat we persoonlijke vijanden zijn. Hij heeft net als ik reacties gekregen van mensen die denken dat we elkaar haten. Henry schreef: “Ik kreeg al reacties van mensen alsof wij vechtend met elkaar over de vloer zouden rollen. In Suriname kan men zich niet voorstellen dat je een vurig debat met iemand kan hebben en daarna lachend samen aan de bar kan staan.”
Ik ben het roerend eens met Henry. Ik kan er alleen aan toevoegen: die mensen zitten niet alleen in Suriname, maar ook in Nederland.