Bollywood gedenkt 100 jarig bestaan

India's onbezonnen, met zang en dans beladen Bollywood filmindustrie, viert vandaag zijn 100ste verjaardag. Op 3 mei 1913 begon de industrie met de eerste volledig Indiase speelfilm ‘Raja (Koning) Harishchandra’. Het was een zwart-wit verhaal zonder geluid van een koning uit de hindoeïstische mythologie.

De mijlpaal is gemarkeerd met ‘Bombay Talkies’ een korte herdenkingsfilm die is uitgebracht. India wordt voor deze mijlpaal ook geëerd en is gastland voor het Cannes Festival.

Op diverse plaatsen in de hoofdstad New Delhi zijn tentoonstellingen opgezet die een eeuw cinema weergeven. Er zijn ook kusscènes opgenomen, die oorspronkelijk eruit waren gehaald door de censuurraad.

India produceerde vorig jaar bijna 1.500 films en de verwachting is dat de industrie zal groeien tussen US$ 2 miljard tot US$ 3,6 miljard in de komende vijf jaar, voorspelt adviesbureau KPMG.

Tijd voor reflectie
De industrie heeft zich ontwikkeld van zijn vroege verfilmingen van de Hindoe mythologie tot de schreeuwerige romantische escapisme van moderne blockbusters. Maar de veteranen van de industrie klagen dat het oppervlakkig is geworden en dringende sociale problemen van de tijd verwaarloost. "Er heeft een vervlakking plaatsgevonden in de inhoud. Ik denk dat we lijden aan wat ‘verhaal crisis’ wordt genoemd," zegt veteraan regisseur en producent Mahesh Bhatt.

Hij onderscheidt moderne filmmakers met Dhundiraj Govind Phalke, bekend als de "vader van de Indiase cinema". Hij bracht de eerste volledig Indiase speelfilm op 3 mei 1913 op het witte doek in Bombay (nu Mumbai).

Voor velen was de "gouden eeuw" van de cinema de jaren 1950, toen film grootheden zich ontpopten zoals Satyajit Ray, India's meest gerenommeerde filmmaker, die afkomstig was uit de alternatieve film centrum van West-Bengalen.
Het was het tijdperk van de nieuwe onafhankelijke India, op zoek naar een identiteit en het produceren van films zoals Mehboob Khan’s hit van 1957 ‘Mother India’, waarin de sociale problemen waren gecombineerd met een volksoproep.

In de jaren 1970 en '80 was er een groeiende commercie met de opkomst van de 'masala' film - een gezin entertainer met meestal een combinatie van romantiek en actie, liederen en melodrama, een tintje komedie en een happy end.

Realisme
Parallel Cinema bleef zich richten op realisme, met films zoals Mahesh Bhatt's "Arth" (Betekenis) in 1982, een liberaal verhaal van een buitenechtelijke affaire die sterke vrouwelijke personages presenteerde.

Het was revolutionair in een decennium dat wordt beschreven als de 'donkere tijden' van de Hindi cinema, die worstelde met de komst van de kleurentelevisie, welig tierende piraterij en de afhankelijkheid van de onderwereld van Mumbai voor financiering.

De dingen verbeterden nadat de Indiase economie werd opengesteld in de vroege jaren 1990, en opnieuw een decennium later, toen filmmaken de formele status van "industrie" kreeg. Beide stappen moedigden buitenlandse bedrijven, zoals Fox en Disney, aan om te investeren in Bollywood.