Afrikaanse middenklasse groeit door extra investeringen

Stijgende investeringen in de Afrikaanse dienstensector, de exploitatie van grote grondstoffenvoorraden en het economische beleid van veel Afrikaanse landen in de afgelopen twintig jaar, hebben ertoe geleid dat de middenklasse op het continent sneller groeit dan de bevolking.

Investeringen in belangrijke sectoren zoals het bankwezen, de telecommunicatie, ict, het transport, toerisme, de huisvesting en vastgoed, hebben de middenklasse versterkt, zegt Lawrence Bategeka, onderzoeker bij het Economic Policy Research Center in Uganda.

"Liberalisering van Afrikaanse economieën heeft geresulteerd in meer efficiency en snelle groei in de dienstensector. De groei in de private sector heeft geresulteerd in de groei van de middenklasse op het continent", zegt hij. De Afrikaanse middenklasse geeft dagelijks gemiddeld 1,50 tot 15 euro uit. De meeste mensen bevinden zich wat betreft hun uitgavenpatroon echter in de onderste regionen, blijkt uit cijfers van de Afrikaanse Ontwikkelingsbank. Volgens de bank was de Afrikaanse middenklasse in 2010 gegroeid tot 34% van de bevolking van het continent, of bijna 350 miljoen mensen. In 1980 behoorden 126 miljoen mensen tot de middenklasse, ofwel 27% van de bevolking.

Infrastructuur
De middenklasse wordt gezien als de toekomst van Afrika. Deze groep is cruciaal voor de economische en politieke ontwikkeling. Maar het is moeilijk te beoordelen wie precies in deze groep valt, en nog moeilijker om een precieze schatting te maken van de omvang van de middenklasse, zegt de Ontwikkelingsbank.
In Uganda worden mensen met een goede opleiding die in staat zijn een goed huis te kopen of huren, internet hebben en ongeveer 12 euro per dag uitgeven, tot de middenklasse gerekend, zegt Stephen Kaboyo van onderzoeksbureau Alpha Partners.

Bategeka zegt dat er ruimte is voor verdere groei van de middenklasse, al is dat afhankelijk van de overheidsinvesteringen in infrastructuur. "Uganda is een goed voorbeeld van hoe economische hervormingen leiden tot hogere inkomens. De groei zou nog sterker zijn geweest, als er meer in infrastructuur was geïnvesteerd. Infrastructuur is van groot belang voor groei."

Liberalisering
In de jaren negentig omarmden Afrikaanse economieën de aanpassingsprogramma's van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en daarmee ook een vrijemarktpolitiek. De liberalisering, die zich richtte op groei vanuit de private sector, heeft volgens de onderzoeker de middenklasse op het continent doen groeien.

In de Noord-Afrikaanse landen is de middenklasse het grootst, met Tunesië als koploper: 89,5%. Daarna komt Marokko met 84,6%. Liberia staat onderaan de ranglijst. In dat land behoort slechts 4,8% van de bevolking tot de middenklasse. Daarna volgt Burundi met 5,3%. (IPS)