Moestadja: Imperialisme nu nog aanwezig

Minister Soewarto Moestadja van Binnenlandse Zaken zei vandaag bij de herdenking van 122 jaar Javaanse immigratie, dat vooral in het heden er nog sprake is van imperialisme. De wetenschapper Edward Said citerend, haalde de Biza-minister aan dat imperialisme de basis is voor kolonialisme. Dat is in theorie afgeschaft maar het imperialisme blijft onderhuids aanwezig. Dat is te merken in de algemene culturele sfeer, de politiek en in de ideologische en maatschappelijke praktijk.

Moestadja vroeg speciaal aandacht voor de vrouw in het algemeen en bij deze herdenking voor de Javaanse. Volgens hem is er een sinds de koloniale periode een historische achterstelling voor de Javaanse vrouw in vrijwel alle geledingen van de maatschappij. “Zonder andere maatschappelijke gebieden te verwaarlozen, gaat mijn bezorgdheid uit naar de participatie van deze vrouwen in de politieke in besluitvormende posities”, zei Moestadja. Hij was een van de sprekers bij de jaarlijkse kranslegging bij het immigratiemonument op het terrein van het cultureel centrum Sana Dudaya.

Veel niet onderzocht
Moestadja memoreerde dat in de periode 1890 tot en met 1939 in totaal 32.956 immigranten naar Suriname kwamen om als gastarbeiders te werken in de toenmalige kolonie. Een derde van de immigranten keerde terug van Java (Indonesië). Volgens de bewindsman zal het interessant zijn na te gaan welke rol de vrouwelijke immigranten sinds toen hebben gehad. “Het was een maatschappij die geregeerd en beheerst werd overeenkomstig de superieure, patriarchale en onderdrukkende houding van de Nederlandse planters."

Volgens de bewindsman ligt het onderzoek naar hoe het de Javaanse immigranten daadwerkelijk is vergaan nog braak. Echt onderzoek is er niet gedaan en veel is onbekend, maar behoort tot de verdere ontwikkeling van deze groep Surinamers. Moestadja belichtte enkele segmenten waaruit een systematische achterstelling van de Javaanse vrouw blijkt. Het harde werk dat onmogelijk in de vastgestelde tijd kon worden gedaan in het veld, waardoor dagelijks loon werd afgetrokken. De vrouw verdiende 20 cent per dag. Na het veldwerk wachtte haar nog een volledige taak als huisvrouw. De achterstelling van de Javaanse vrouw zal een antwoord vinden op vele gebieden, tot zelf in de culturele geaardheid en het familieleven van de Javaanse vrouw. “Maar zonder een gedegen onderzoek zal het speculeren blijven”, zei Moestadja.

Waardering
De herdenking en kranslegging werd bijgewoond door de Indonesische ambassadeur Nur Syahrir Rahardjo, directeur Stanley Sidoel van Cultuur en enkele ministers en andere hoogwaardigheidsbekleders. De herdenking kreeg een extra tintje met het uitreiken van een award aan Wonny Djojokarso-Karyopawiro. Zij heeft zich jarenlang verdienstelijk gemaakt en ingezet voor de ontwikkeling van de Javaanse cultuur via onderwijs en creatieve programma’s.

De dit jaar overleden ex-voorzitter van de Vereniging Herdenking Javaanse Immigratie Bop Saridin werd ook herdacht. Hij heeft veel gedaan voor de vereniging. Van hem werd een schilderij onthuld.