Ontvankelijkheid Openbaar Ministerie rode draad Boxel

De ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie staat vandaag centraal op de zitting van de krijgsraad in Boxel. Het 8 december strafproces krijgt op deze zitting een cruciale wending. Nadat drie weken lang de politiek, nabestaanden, maatschappelijke organisaties, internationale instanties en de gewone burger hun mening hebben gegeven, is het woord vandaag aan de krijgsraad en het Openbaar Ministerie. Er is ook een hoofdrol te vervullen door Irwin Kanhai, raadsman van hoofdverdachte Desi Bouterse.

Over wat er vandaag zal gebeuren op de zitting van de krijgsraad, zijn de meningen verdeeld. De indieners van de amnestiewet vinden dat het proces onmiddellijk stopgezet moet worden. De daders van de strafbare feiten hebben amnestie gekregen en er komt een waarheids- en verzoeningscommissie. Tegenstanders beroepen zich er op dat de amnestiewet in strijd is met de grondwet en internationale verdragen, waar Suriname partij bij is.

Ontvankelijkheid Openbaar Ministerie
Kanhai heeft van te voren aangekondigd dat hij het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk zal verklaren. In eerste instantie zei hij dat hij geen beroep zou doen op de amnestiewet. Uiteraard heeft zijn cliënt ook een stem hierin. Volgens de jurist Freddy Kruisland moet auditeur militair Roy Elgin gewoon rekwireren en zijn vordering instellen.

Kanhai wil in dit stadium niks meer zeggen over zijn strategie. "Wij moeten afwachten wat het wordt. Ik heb mijn verdediging rond en ga het bespreken", zei Kanhai donderdagavond aan Starnieuws. Meer wilde hij niet kwijt. Eerder zei de raadsman dat hij zijn pleidooi wil houden, want hij heeft jarenlang gewacht op dit moment, dat hij als hoogtepunt ziet. "Er is geen bewijs tegen mijn cliënt, ik ga vrijspraak eisen", stelde hij eerder.

Artikel 269
In het Wetboek van Strafvordering zijn in artikel 269 richtlijnen over de niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie. Dit kan bij de aanvang van de zitting al aan de orde worden gesteld.
Dit artikel luidt als volgt:
1. In de gevallen waarin van nietigheid der dagvaarding, niet-ontvankelijkheid van de vervolgingsambtenaar of onbevoegdheid van het Hof zonder onderzoek der zaak zelve kan blijken, is de verdachte bevoegd die verwering reeds dadelijk voor te dragen en toe te lichten na de voordracht der zaak en nadat zo nodig een bevel is verleend als bedoeld in artikel 268, tweede lid.
2. De vervolgingsambtenaar kan daarop antwoorden.
3. De verdachte kan andermaal en, zo de vervolgingsambtenaar daarna weder het woord voert, nogmaals het woord voeren.
4. Het Hof gaat tot beraadslaging over en doet uitspraak.
5. Wordt de verwering ontijdig of ongegrond bevonden, dan wordt het onderzoek der zaak zelf onmiddellijk voortgezet.
6. Het Hof kan ambtshalve zonder onderzoek der zaak de nietigheid der dagvaarding, de niet-ontvankelijkheid van de vervolgingsambtenaar of zijn eigen onbevoegdheid dan wel in het geding in hoger beroep, de niet- ontvankelijkheid van het beroep, ingesteld door het openbaar ministerie of de verdachte, uitspreken, na de vervolgingsambtenaar en de verdachte te hebben gehoord.

Toetsing van de wet
Hoewel in De Nationale Assemblee indieners van de wijziging van de amnestiewet ervan overtuigd zijn dat de rechter de wet niet mag toetsen, zei Kruisland eerder aan Starnieuws dat de krijgsraad hiertoe bevoegd is. Die bevoegdheid is opgenomen in de grondwet.
In artikel 137 van de grondwet staat: "Voor zover de rechter in een concreet aan hem voorgelegd geval toepassing van een bepaling van een wet strijdig oordeelt met een of meer der in Hoofdstuk V genoemde grondrechten, verklaart hij die toepassing voor dat geval ongeoorloofd."

In hoofdstuk V artikel 9, lid 1 staat: Een ieder heeft recht op fysieke, psychische en morele integriteit.
lid 2. Niemand mag worden onderworpen aan folteringen, vernederende of onmenselijke behandeling of straf.
Artikel 10: Een ieder heeft bij aantasting van zijn rechten en vrijheden aanspraak op een eerlijke en openbare behandeling van zijn klacht binnen redelijke termijn door een onafhankelijke en onpartijdige rechter.

Het laatste woord is vandaag bij de krijgsraad. De zitting is gepland voor 9.30 uur.