Mexicanen naar stembus temidden van droogte en hitte

Terwijl Mexicanen zondag naar de stembus gaan om hun volgende president en duizenden staats- en lokale posten te kiezen, heeft een groot deel van het land te kampen met historische droogte, intense hitte en incidentele stroomuitval.

Watertekorten zijn misschien geen nieuw fenomeen in het Latijns-Amerikaanse land, vooral niet in de dichtbevolkte hoofdstad Mexico-Stad, maar sommige kiezers geven de regerende Morena-partij de schuld van de crisis en analisten zeggen dat dit een belangrijke factor zou kunnen blijken bij de komende verkiezingen, vooral in enkele nauwer bevochten lokale races.

Morena-kandidaat Claudia Sheinbaum heeft nog steeds een grote voorkeur om het presidentschap te winnen, waarbij sommige peilingen haar een voorsprong van 20 punten opleverden ten opzichte van de belangrijkste oppositiekandidaat Xochitl Galvez, een senator bij de centrumrechtse Nationale Actiepartij.

Wie wint, zal te maken krijgen met watertekorten, waarbij 30 van de 32 Mexicaanse deelstaten in droogte verkeren, volgens gegevens van 15 mei van de nationale watercommissie Conagua.

'Ik hoop dat degene die binnenkomt dit probleem zal oplossen", zegt Isabel Aleman, een 74-jarige inwoner van Ecatepec, de meest bevolkte gemeente in de deelstaat Mexico, net buiten de hoofdstad.

"Ze beloven de zon en de maan om gekozen te worden, en dan vergeten ze hun buren," voegde ze eraan toe terwijl ze wachtte op een vrachtwagen die water bij haar thuis zou brengen.

Afnemende regenval, verouderde infrastructuur en het El Niño-weerfenomeen, hebben bijgedragen aan bijzonder sterke droogtes, zeggen experts.

In Ecatepec en in veel delen van Mexico-Stad, de megahoofdstad van 10 miljoen mensen, zitten tienduizenden mensen zonder regelmatig stromend water.

Om rond te komen, wachten ze op openbare waterwagens of betalen ze voor hun eigen particuliere leveringen, een onwelkome kostenpost voor veel armen in Mexico, die toch al moeite hebben om rond te komen.

De oppositie heeft de watercrisis snel in kaart gebracht als gevolg van slecht bestuur door de regerende partij. Clara Brugada, de Morena-kandidaat voor het burgemeesterschap van Mexico-Stad en voormalig leider van Iztapalapa, is het doelwit van zware kritiek van de oppositie.

"Als het water je niet bereikt, stem dan niet op Morena", staat op campagneposters van de oppositie in Iztapalapa en overal in Mexico-Stad.

Mexico-Stad binnen bereik
Tot eind vorig jaar stond Brugada in de peilingen comfortabel voorop. Maar haar campagne begon momentum te verliezen toen watertekorten, een gebrek aan regen en recordhoge temperaturen, dagelijkse krantenkoppen werden.

Brugada, die in november een voorsprong van 15 procentpunten had, ligt nu in de opiniepeilingen slechts vijf procentpunten voor op oppositiekandidaat Santiago Taboada, volgens een onderzoek uit mei van de Mexicaanse krant El Financiero.

Taboada heeft beloofd de watersituatie te helpen verbeteren door de recycling van regenwater te vergroten en lekken te repareren, die tot enorme waterverspilling leiden.

In een poging de populariteit van Brugada een boost te geven, heeft Sheinbaum sinds half april haar aanwezigheid op bijeenkomsten in Mexico-Stad vergroot.

Het verlies van Mexico-Stad zou een grote politieke klap zijn voor de linkse Morena, die de Mexicaanse politiek is gaan domineren sinds hij in 2018 president werd. Het zou de oppositie ook hoop geven en een essentiële politieke basis om op voort te bouwen.

"Zonder twijfel is de regering bezorgd over het winnen van Mexico-Stad", zegt Antonio Ocaranza, adviseur en voormalig woordvoerder van president Ernesto Zedillo, die van 1994 tot 2000 samen met de Institutioneel Revolutionaire Partij regeerde.

Een overwinning voor Taboada zou het momentum van de oppositie versterken vóór 2030, de volgende presidentsverkiezingen, zei Ocaranza. "Zijn overwinning zou een klap zijn voor Claudia Sheinbaum, die deze stad vijf jaar lang heeft geregeerd en er niet in is geslaagd de kandidaat van haar partij op zijn plaats te krijgen", voegde hij eraan toe.