Waarnemend hofpresident Iwan Rasoelbaks wil de praktijken van malafide 'advocaten' in de ban doen. (Foto: René Gompers)
Het komt
steeds vaker voor dat personen die helemaal geen advocaat zijn, andere personen
vertegenwoordigen bij rechtszaken met alle nare gevolgen van dien. Wat zich ook
vaker voordoet, is dat malafide tussenpersonen grote sommen geld verdienen aan
de diensten van een advocaat, zonder medeweten van de advocaat én de
rechtzoekende. Waarnemend president bij het Hof van Justitie, Iwan Rasoelbaks,
wil gauw een wetswijziging en maatregelen om de schade aan het beroep in te
dammen.
Hij heeft
deze praktijken in de advocatuur aangehaald bij de beëdiging van vijf
nieuwe advocaten. Samantha Gadjradj, Deken van de Orde van Advocaten in
Suriname kan zich terugvinden in het voorstel voor een wetswijziging.“Op dit moment is het zo in de wetgeving,
rechtsvordering en in de grondwet, dat een burger zichzelf mag vertegenwoordigen bij
de rechter, of zich mag laten vertegenwoordigen. Het hoeft niet perse door een
advocaat, dat is niet precies aangegeven,” licht ze toe. De wetswijziging moet
specifiek en duidelijk aangeven wie de “vaste procesgemachtigden” zijn bij de
rechter.
“We hebben
geen moeite met de incidentele vertegenwoordiging,” zegt de deken. “Als u zich
eenmalig door een familielid of kennis zou laten vertegenwoordigen, is dat
prima en correct. Daar kunnen wij niks tegenop brengen. Maar je hebt mensen,
soms juristen, en soms personen die zich voordoen als advocaat en er een beroep
van maken om mensen te vertegenwoordigen. Dat is niet correct.” Gadjradj en
Rasoelbaks vinden dit soort praktijken "erg schadelijk" voor het
beroep en voor de rechtzoekende. “Ik ben geen arts. Ook al zet ik op mijn
deur dat ik arts ben en dat u bij mij voor medische behandeling terecht bent.
Ik heb daar niet voor gestudeerd.”
Deken van de Advocaten Samatha Gadjradj
verwacht niet dat de wetswijziging voor de vaste procesgemachtigden op korte termijn komt. (Foto: René Gompers)
Rasoelbaks
merkt op dat de “vaste procesgemachtigden die geen advocaat zijn”niet onderworpen zijn aan het tucht en dus
niet ter verantwoording geroepen kunnen worden als er iets fout gaat. “Grote
belangen van justitiabelen (rechtzoekenden)
worden door deze procesgemachtigden niet zelden verknald,” stelt hij.“Aan de justitiabelen wordt dan uitgelegd dat
de schuld van het verlies aan de rechter ligt.” De pseudo advocaten weten ook
vaak niet welke rechtsmiddelen er ter beschikking zijn voor bepaalde zaken,
laat staan hoe deze toe te passen.
De oplossing
voor deze ontwikkeling is volgens de waarnemend hofpresident eenvoudig.
"De remedie is simpel en dat is het verplichtstellen van
procesvertegenwoordiging middels een advocaat. A
torie klari. Een kleine wijziging in de rechtsvordering. Natuurlijk met
wat nuances.” Rasoelbaks heeft de Orde van Advocaten op het hart gedrukt om een
transparant tarievenstelsel te introduceren. Het ontbreken daarvan werkt in de
hand dat mensen vaker kiezen voor de pseudo advocaten, omdat die goedkoper zijn.
Het probleem waarbij malafide
tussenpersonen rechtzoekenden benaderen om munt uit hun situatie te slaan,
speelt langer, deelt Rasoelbaks mee. “Maar het neemt nu onacceptabele vormen
aan”, hij illustreert met een voorbeeld. "Deze persoon meldt zich bij een
advocaat als een goede kennis van de familie of van de in verzekering gestelde
persoon. Hij meldt zich ook bij de rechtzoekende aan als iemand die rechters en
advocaten kent. Bij de advocaat vraagt hij hoeveel de zaak gaat kosten,
misschien SRD 5.000. Aan de rechtzoekende of de familie van de rechtzoekende
vraagt hij het dubbele. Hij wil snel worden betaald, omdat anders de zaak vast
gaat zitten. Hij noemt namen van rechters en advocaten en kan de rechtzoekenden
overtuigen met telefoonnummers en andere persoonsgegevens."
"Het lastige
is dat deze malafide tussenpersonen, om vertrouwen te wekken bij hun klanten,
de functionarissen in diskrediet brengen,” vindt Rasoelbaks. “Rechters,
politiemannen, juristen, advocaten, iedereen die iets zou kunnen regelen voor
SRD 10.000.” De functionarissen worden beklad en hebben het pas te laat door.
“Ze worden door de geholpen rechtzoekende met de vinger aangewezen: ‘zie je die
rechter of advocaat, ik heb hem zoveel betaald om vrij te komen.’ Ik zeg niet
dat advocaten hieraan meewerken, ik heb daar geen indicaties voor. Maar wees
alert. Het kan zijn dat de persoon die u benadert andere motieven kan hebben, kande a wan mek' wan tjin monie.”
Gadjradj
verwacht niet dat de wetswijziging voor de vaste procesgemachtigden gauw komt.
De verkiezingen staan voor de boeg en De Nationale Assemblee heeft nu zijn
handen vol. Ondertussen is een rechter wel bevoegd om pseudo advocaten te
weren. Aan het probleem van de malafide tussenpersonen kan de Orde nu nog
weinig doen, zegt de Deken. “Dit gebeurt overal. Ook bij de notariskantoren die
leningen aan mensen verstrekken en dan nog eens een keer commissie maken op de
persoon die de lening neemt en de persoon die de lening verstrekt. Dus daar
kunnen we zelf niet veel aan doen."
De
Orde heeft plannen voor het opzetten van een website waarop alle actieve
advocaten en hun kantooradressen te vinden zullen zijn. Rechtzoekenden kunnen
dan hier terecht voor informatie over advocaten en procedures. “Ze hoeven ook
niet met tussenpersonen te werken,
maar rechtstreeks met een advocaat,” stelt Gadjradj.