Russische mannen sluiten zich aan bij exodus

Mannen van militaire leeftijd ontvluchtten vrijdag in groten getale Rusland en vulden vliegtuigen en veroorzaakten files bij grensovergangen. Zij wilden voorkomen dat ze werden opgepakt om in Oekraïne te vechten na de gedeeltelijke militaire mobilisatie van het Kremlin. Wachtrijen van 10 kilometer vormden zich op een weg die leidde naar de zuidelijke grens met Georgië, volgens Yandex Maps, een Russische online kaartenservice.

De rijen auto's waren zo lang aan de grens met Kazachstan dat sommige mensen hun voertuigen achterlieten en te voet verder gingen - net zoals sommige Oekraïners deden, nadat Rusland hun land binnenviel op 24 februari.

Ondertussen brachten tientallen vluchten uit Rusland - met tickets die tegen torenhoge prijzen werden verkocht - mannen naar internationale bestemmingen zoals Turkije, Armenië, Azerbeidzjan en Servië, waar Russen geen visum nodig hebben. Onder degenen die Turkije bereikten, was een 41-jarige die in Istanbul landde met een koffer en een rugzak en van plan is een nieuw leven te beginnen in Israël. "Ik ben tegen deze oorlog en ik ga er geen deel van uitmaken. Ik ga geen moordenaar zijn. Ik ga geen mensen vermoorden", zei de man, die zichzelf alleen als Yevgeny identificeerde om mogelijke vergelding tegen zijn familie die in Rusland was achtergelaten, te voorkomen. Hij noemde de Russische president Vladimir Putin een 'oorlogsmisdadiger'.

Yevgeny besloot te vluchten, nadat Putin woensdag een gedeeltelijke militaire oproep had aangekondigd. Het totale aantal betrokken reservisten kan oplopen tot 300.000. Sommige Russische mannen vluchtten ook naar buurland Wit-Rusland, de naaste bondgenoot van Rusland. Maar dat bracht risico met zich mee.

De krant Nasha Niva, een van de oudste onafhankelijke kranten in Wit-Rusland, meldde dat Wit-Russische veiligheidsdiensten de opdracht hadden gekregen om Russen op te sporen die voor de dienstplicht waren gevlucht, hen op te sporen in hotels en gehuurde appartementen en hen te rapporteren aan de Russische autoriteiten. Russische autoriteiten probeerden een angstig publiek te kalmeren over het ontwerp.

Wetgevers hebben vrijdag een wetsvoorstel ingediend dat de afbetalingen van leningen voor Russen die zijn opgeroepen voor dienst zou opschorten of verminderen. Nieuwsuitzendingen benadrukten dat dienstplichtigen dezelfde status zouden hebben als beroepsmilitairen en hetzelfde betaald zouden krijgen, en dat hun civiele banen voor hen zouden worden gehouden.

Het ministerie van Defensie zei dat veel mensen die in hightech, communicatie of financiën werken, zullen worden vrijgesteld van de oproep "om de operaties te waarborgen" van die velden, meldde het persbureau Tass.

Karine Jean-Pierre, perssecretaris van het Witte Huis, zei dat het feit dat Russen hun land verlieten om de dienstplicht te ontlopen, aantoont dat de oorlog in Oekraïne "impopulair" is. "Wat Putin doet - hij komt niet uit een plaats van kracht", zei Jean-Pierre tegen verslaggevers. "Hij komt uit een plaats van zwakte."

De exodus ontvouwde zich toen een door het Kremlin georkestreerd referendum op gang kwam om de bezette regio's van Oekraïne deel te laten uitmaken van Rusland. Kiev en het Westen veroordeelden het als een vervalste verkiezing waarvan de uitslag vooraf bepaald was door Moskou.

Duitse regeringsfunctionarissen spraken de wens uit om Russische mannen te helpen die hun militaire dienst verlieten, en ze riepen op tot een Europese oplossing. "Degenen die dapper opkomen tegen het regime van Putin en daardoor zichzelf in groot gevaar brengen, kunnen asiel aanvragen in Duitsland op grond van politieke vervolging", zei de woordvoerder van de Duitse minister van Binnenlandse Zaken, Nancy Faeser.

De woordvoerder, Maximilian Kall, zei dat deserteurs en degenen die weigeren te worden opgeroepen de vluchtelingenstatus in Duitsland zouden krijgen als ze het risico lopen op ernstige repressie, hoewel elk geval afzonderlijk wordt onderzocht. Maar ze zouden eerst Duitsland moeten bereiken, dat geen landgrens heeft met Rusland, en net als andere landen van de Europese Unie is het voor Russen veel moeilijker geworden om er naar toe te reizen.

De EU verbood directe vluchten tussen haar 27 lidstaten en Rusland na de aanval op Oekraïne, en kwam onlangs overeen om de afgifte van Schengen-visa, die vrij verkeer door een groot deel van Europa mogelijk maken, te beperken. Vier van de vijf EU-landen die aan Rusland grenzen - Letland, Litouwen, Estland en Polen - hebben onlangs ook besloten om Russische toeristen af ​​te wijzen.

Sommige Europese functionarissen beschouwen vluchtende Russen als potentiële veiligheidsrisico's. Ze hopen dat door het niet openen van hun grenzen, de druk op Putin in eigen land zal toenemen.

De Letse minister van Buitenlandse Zaken, Edgars Rinkevics, zei donderdag dat veel van degenen die op de vlucht waren "geen moeite hadden met het doden van Oekraïners. Ze protesteerden toen niet. Het is niet juist om hen als gewetensbezwaarden te beschouwen."

Het enige EU-land dat nog steeds Russen met een Schengenvisum accepteert, is Finland, dat een grens van 1.340 kilometer met Rusland heeft. De Finse grenswachten zeiden vrijdag dat het aantal mensen dat vanuit Rusland binnenkomt sterk is gestegen, waarbij de media een stijging van 107% melden in vergelijking met vorige week.

Bij Vaalimaa, een van de drukste grensovergangen, strekte de rij wachtende auto's zich uit over een halve kilometer, zei de Finse grenswacht.

De Finse omroep MTV bracht interviews met Russische mannen die net Finland waren binnengekomen bij de Virolahti-grensovergang, inclusief met een man genaamd Yuri uit Moskou die zei dat geen "gezond persoon" ten strijde wil trekken.

Een Russische man uit St. Petersburg, Andrei Balakirov, zei dat hij mentaal voorbereid was om Rusland een half jaar te verlaten, maar het uitstelde tot de mobilisatie. "Ik denk dat het een heel slechte zaak is", zei hij.

Valery, een man uit Samara die op weg was naar Spanje, was het daarmee eens en noemde de mobilisatie 'een grote tragedie'.

"Het is moeilijk te beschrijven wat er gebeurt. Ik heb medelijden met degenen die tegen hun wil moeten vechten. Ik heb verhalen gehoord dat mensen deze bevelen op straat hebben gekregen - eng."