Er is nog steeds geen bewustzijn onder de politici dat men de Staat kan beschouwen als een macro territoriaal bedrijf. Beter gezegd, de staatsfinanciën worden gelijkgesteld met de financiën van een bedrijf en het gaat erom dat de financiële staatsbronnen goed geadministreerd moeten worden. Op analoge wijze, kan men het ook beschouwen in het frame van een macro territoriaal bedrijf als een constellatie van staatsinstellingen en bedrijven in het territorium. Het voorgaande bewijst de complexiteit van een territoriale en bureaucratische Staat. En hier ga ik aan de kern van de zaak waar de corruptie als een fenomeen optreedt binnen de staatsorganisatie vanwege haar complexe entiteiten. 

Volgens het idee van Michael Johnston bedreigt de corruptie de vitaliteit van de politiek en haar transparantie (1998).  Goed bekeken is het woord accountability belangrijk in een publieke administratie of in een staatsorganisatie en het verwijst naar het proces waarin de burgers de verantwoordelijke acties van publieke functionarissen moeten controleren  d.m.v. een mechanisme van transparantie. Tegenwoordig dient het ook voor het functioneren van de democratie en de anti-corruptiestrategie. In vele landen, bestaat er een autonome overheidseenheid van controleurs die men kan vergelijken als het grootste controle-orgaan van de Staat die toezicht uitoefent op het fiscale beheer van de staatsadministratie m.b.t. de fondsen en landgoederen. Verder valt er op het gebied van accountability genoeg te leren.
Kortom, de sterke Staten hebben een stringent mechanisme van controle ten aanzien van hun instellingen en bedrijven.

De afbrokkeling van de Staat als macro territoriaal bedrijf is te wijten aan deze feiten die men als objectieve waarheden kan zien en het zijn het volgende: de corruptie, de geldverspilling, de malversatie, de collusie, het omkopen van ambtenaren, de vernietiging van de natuurlijke rijkdommen (illegale ontbossing en mijnbouw), het gebrek aan statistieke gegevens en de onregelmatigheden m.b.t. contracten, vergunningen en openbare aanbestedingen. Het bovengenoemde toont een achteruitgang van de Staat, zowel in sociaal, economisch als in ecologisch opzicht. Daarom heeft een Staat orde en mechanismen van controle nodig in zijn territorium.

In deze context treden tevoorschijn de verontwaardigde burgers op zoek naar de waarheden over de toestand van staatshuishoudkundige vraagstukken en eisen aan het beleid over sociale veranderingen. Bij de politici zijn de feiten niet relevant en een herhaalde leugen is meer waard dan duizend waarheden. Daarnaast moet ik bijvoegen dat de verontwaardigde burgers hun gevoelens van ontevredenheid manifesteren en drukken ook hun wantrouwen uit tegenover de politici die een vertekend beeld van de realiteit willen opbouwen. Dit alles noemt men de post-waarheid.
Volgens de definitie van het Oxford-woordenboek heeft dit woord << betrekking met omstandigheden waarin objectieve feiten minder invloed hebben op het vormen van de publieke opinie en die toevlucht zoeken bij de emotie en persoonlijk geloof >> (2016). 

Om de waarheid te begrijpen moeten de politici in de schoenen van het volk staan. Maar de politici zijn compleet als ze transparantie weerspiegelen in het volk  d.m.v.  drie elementen, te weten: ze moeten correctieve acties ondernemen ten opzichte van bepaalde politieke affaires, voorbeeld geven van goede praktijken in de samenleving en onderzoek realiseren van conjunctuurgevoelige gegevens. 

In volgorde van ideeën, moet het journalistieke nieuws  de constructie van de sociale, economische en politieke realiteit zijn. Het mag niet zo zijn dat men het kan zien als een slagveld van emoties en polarisatie aangaande de politiek zoals het gebeurd in de sociale media.  Om te overleven in een post-waarheid  tijdperk, moeten de journalisten hun focus leggen op bepaalde items en om er enkele te noemen: het verbeteren van kritische denkvaardigheden, het zuiveren van een diversiteit van bronnen en het opdoen van kennis in sociale, economische en politieke wetenschappen.

Samengevat, ze moeten de dichotomie wat betreft  informatie/desinformatie, leugen/waarheid vermijden en trachten te verzamelen feiten, bewijzen en sociaal-economische gegevens van een statistiek bureau met ervaring. De constructie van het nieuws begint met het verkrijgen van de informatie door de toegang tot de bronnen en het verifiëren van de betrouwbaarheid. Maar eigenlijk moeten de journalisten weten dat zij in de post-waarheid periode de bronnen van de politici onder de loep moeten nemen, want de politieke arena heeft als inhoudsanalyse woorden zoals: desillusie (disenchantment), fake, retorisch talent, egocentrische figuur, utopische beloften, plannen en projecten.

John Harold Biervliet
Socioloog & Professor
Universidad de Antioquia
Medellín, Colombia