Column: Borrelpraat no. 718

“Heb je ooit: Owpa Neks-no-fout verklaart in Nickerie de regering San-Taki de oorlog.”
“Hij gaat de strijd aanbinden tegen de armoede die hij tijdens zijn afgelopen regeerperiode zelf heeft veroorzaakt, zo: tra-la-la.”
“Hij speelt het grijsgedraaide oude politieke spelletje: ontevreden kiezers opjutten tegen de aan de macht zijnde regering en hopen dat die massaal op jou gaan stemmen.”
“Zo laten de kiezers zich steeds weer pakken om stuivertje te wisselen: de ene politieke boevenbende met slim stemmen wegjagen en met gejuich de andere boevenbende daarvoor in de plaats zetten.”
“Die gaat dan full speed ook liegen en vliegen, zichzelf and their crew regelen en de vorige bende steeds de schuld van alles geven om daarmee hun eigen falend beleid goed te praten.”
“Ik vraag me in gemoede echt af of die invoering van het Algemeen kiesrecht in 1948 inderdaad niet te snel is gekomen; het grootste deel van de ‘nieuwe’ kiezers toen had geen flauw benul wat verkiezingen inhielden en stemde maar op etniciteit, religie, scheldkanonnades in de eigen taal en kermisachtige propaganda.”
“Tja, gedane zaken nemen geen keer, maar inderdaad was de NPS van toen voorstander van een geleidelijke invoering van het Algemeen Kiesrecht.”
“Ja, maar toen werd deze partij geleid door de mulatte stadsmiddenklasse. Het armere volk kon vooral door het censuskiesrecht geen gebruik maken van het stemrecht om hun kandidaten in de Staten te kiezen.”
“De Staten?”
“Ja, jonge vriend, zo werd de volksvertegenwoordiging toen genoemd: ‘de Staten van Suriname’. En een parlementariër heette toen een ‘Statenlid.”
“Ooow, dus bij de directe invoering van het Algemeen Kiesrecht zou die gegoede middenklasse haar macht in de Staten moeten delen met allerlei volksjongens.”
“Maar de NPS heeft toen een slimme zet gespeeld.”
“En die was?”
“De oude Staten kregen de bevoegdheid om een kiesstelsel voor de uitvoering van dat Algemeen Kiesrecht te ontwerpen.”
“Was dat die slimme zet?”
“Nee, dat ontwerp van dat kiesstelsel was hun slimme zet.”
“Hoezo?”
“De toenmalige politieke leiding van de NPS ontwierp een kiesstelsel, waarbij de kiesdistricten waar de overgrote meerderheid uit Aziatische stemmers bestond veel minder zetels kregen dan de districten waarvan de meerderheid uit niet-Aziatische kiezers, lees: NPS-ers, bestond.”
“Wat oneerlijk. Kunt u dat laten zien?”
“Jawel, kijk, ik ben er toevallig mee bezig, zie het hier op mijn mobiel:

1) Kieskring I - Paramaribo met ca. 34.000 kiezers: 10 zetels
2) Kieskring II, III en IV - Distr. Suriname (verdeeld in Kieskringen) met in totaal ca. 30.000 kiezers: 3 zetels
3) Kieskring V - Distr. Commewijne met ca. 16.000 kiezers: 2 zetels
4) Kieskring VI - Distr. Saramacca met ca. 4.500 kiezers: 2 zetels                                      
5) Kieskring VII - Distr. Nickerie met ca. 8.500 kiezers: 2 zetels
6) Kieskring VIII - Distr. Coronie met ca. 1500 kiezers: 1 zetel
7) Kieskring IX - Distr. Marowijne met ca. 2.000 kiezers: 1 zetel 
Totaal: 21 zetels

“Dus daar komt ons oneerlijk kiesstelsel vandaan.”
“En wat het nog oneerlijker maakte, was dat de toewijzing van de zetels geschiedde volgens het principe van ‘winner takes all’. Dus als bij wijze van spreken de NPS in Paramaribo 15.000 stemmen zou halen en de PSV 14.990 stemmen, zou de NPS alle 10 zetels toegewezen krijgen en de PSV geen enkele.”
“En dan had je al bijna de meerderheid in de Staten. Dus als je met 800 stemmen die zetel in Coronie ook binnenhaalde, had je de meerderheid in de Staten met zeg maar 16.000 van de 100.000 uitgebrachte stemmen. Dat is toch super ondemocratisch?”
“Klopt, maar in de ogen van de ontwerpers toen was dit onevenwichtig kiesstelsel een manier om hun vrees voor een snelle politieke opmars van de Aziatische kiezers te voorkomen.”
“Klopt, die werden toen nog als vreemdelingen en heidenen gezien; ze vormden een bedreiging voor de alhier al eeuwenlang gevestigde christelijke waarden en normen.”
“Bent u daarmee eens, meester?”
“Nee, natuurlijk niet, maar ik kan me de vrees van de stadsmiddenklasse van toen voor ‘die Aziaten’ wel voorstellen.”
“Maar die vrees bestaat bij sommigen nog steeds; je hoort namelijk nog zeggen: ‘die Hindostanen gaan dit land overnemen.”
“Maar dat is na 149 jaar immigratie min of meer toch zo? Maar gelukkig zijn die nazaten na 149 jaar volledig in alle sektoren van onze samenleving geïntegreerd als Srananmans.”
“Een onafhankelijk onderzoek heeft een aantal jaren geleden uitgewezen dat de nazaten van de Brits-Indische contractanten de meest geïntegreerde etnische groep in ons land zijn. Ze zijn te vinden in alle partijen en ambtelijke en economische sectoren van onze samenleving.”
“Maar zo een succes in nog geen 150 jaar wekt wel vrees en jaloezie bij anderen die niet zo succesvol bleken en blijken te zijn.”
“Wat dom! Je vijf vingers zijn toch ook niet even lang? En: instead of fighting your successful brother, join him.”
“Zal het wegjagen van deze regering door de tot 20 jaar cel veroordeelde Ouwpa Neks-no-Fout enig kans van slagen hebben?”
“Ach, hij kan wel mooi zingen ‘mek’ala hogri wai’, maar slaat dat niet vooral op de zanger zelf?”
“Maar hij heeft wel terecht gebeukt op het achteruitgaan van de persvrijheid en het afschrijven van schoolkinderen die op de social media terechte kritiek op hun schoolleiding hadden gepost.”
“Daarom vind ik het goed dat er van de Paarse kant wat druk op ‘deze kant’ wordt uitgeoefend, want er gebeuren ‘aan deze kant’ rare, kronkelige, duistere en niet frisse beleidsdingen.”
“Klopt, zoals het willen lenen van zo een 2 miljard US-dollar bij een of andere Italiaanse geldschieter. Wel tegen een veel lagere rente dan die van Oppenheimer.”
“Maar volgens mij is er een politieke deal: Zijne Vie-ce haatdragende Arrogantie die niet met de vrije pers wil praten, bost die regering, en gaat na vervroegde verkiezingen met Neks-no-Stout een coalitie aan en wordt dan de eerste Baala-president van dit land.”
“Jeetje-Mina, dan vertrek ik uit dit land.”
“Waar ga je dan heen? Naar de USA met nu vijf US-dollar voor een gallon benzine?”
“En West-Europa blijft niet achter met die stijgende prijzen. En dan die sudderende oorlog en al die vluchtelingen daar die ze overal proppen. Hier zit je toch rustiger.”
“Maar als er vervroegde verkiezingen komen, stem ik massaal op Baab en Mai. Daar zit tenminste dat geld, niet bij Neks-no-Bout. Daar zit de Aloebaba-Boefdraadbende.”
“Moeten we daarop proosten?”

Rappa