Navratrie: De vrouw centraal en hoog gepositioneerd
18 Apr 2021, 10:40
foto


De algemeen bekende beeldvorming is, dat in grote delen van India, juist de bakermat van het hindoeïsme, de vrouw onderdrukt wordt. Hoewel stukken beter, zou ook de positie van de vrouw onder de Indiase diaspora nog lang niet het voorgestane zijn. Jammerlijk vaak de werkelijkheid, welke echter niet strookt met de essentie/het gedachtegoed van het hindoeïsme waarin de vrouw juist de leidende rol is toebedeeld. Dit wordt geëtaleerd vooral in de hindoeïstische religie, in het bijzonder om de doorsnee persoon deze duidelijk te maken c.q. op te leggen. Vooral de laag geschoolden zijn immers het gevoeligst voor de religieuze mythologie, waardoor waarden/concepten voorgeschoteld via de religie in deze groep eerder navolging vinden.

Door de overgang naar een maatschappij die door mannen werd overheerst, werd de hoge positie van de vrouw in de dagelijkse praktijk teruggedrongen en overschaduwd met de bekende taferelen van onderdrukking van de vrouw die helaas heden ten dage nog actueel zijn. Gelukkig dat door hogere educatie, opmars van de genderbewegingen en betere wetgeving zoveel als mogelijk de misstanden worden ingeperkt en hopelijk uitgebannen.

De leidende rol van de vrouw op het spirituele- als ook wereldse vlak in het hindoeïsme, wordt treffend gesymboliseerd door de talloze iconische weergaven van de Almachtige in de vorm van vrouwen, in een scala van uiterlijke kenmerken zoals diverse kleuren, meerdere armen en lieflijke tot zelfs angstaanjagende gezichten. Het zijn dus niet verschillende goden, maar uitingen van één enkele Schepper, als symboliseringen van de vele menselijke levensaspecten o.a. ter ondersteuning van de concentratie van de gedachten tijdens meditatie, gebeds- en dankdiensten.
 
Gedurende het jaar zijn er ettelijke hoogtijdagen waarop de Almachtige, gemanifesteerd als mens, dier of plant geëerd word; de Schepper is immers overal en in alles zegt de Vedānta-filosofie. Opvallend is dat de vrouwelijk vormen de boventoon voeren. Juist de meest onontbeerlijke levensaspecten worden door vrouwelijke personificaties weergegeven en het aantal dagen waarop de Almachtige als vrouw wordt bedacht is ook in de meerderheid. Navratrie (negen dagen en nachten), volkomen gewijd aan vrouwelijke Goddelijke manifestaties, is een leidend voorbeeld hiervan. Deze hoogtijperiode komt maar liefst 4 keren per jaar voor, waarvan 2 keren in het algemeen worden gevierd.

Zeer belangrijke, misschien wel de belangrijkste, determinanten van de kwaliteit van het leven zijn wijsheid, gezondheid en materiële zaken als geld. Deze worden allen gesymboliseerd door vrouwelijke vormen van God (Sarasvatie, Lakshmie etc).

Voor elke gedachte en handeling is er kracht nodig. De generaliseerde, allesomvattende benaming van deze scheppende energie is Shaktie, de naam waarmee de Oer-energie als de voortbrengende Oermoeder (Shakti-mā) wordt aangeduid.

Meest gebruikt tijdens de Navrātrie is de naam DURGA-Ma (Dur: ver, Gam: leed); de innerlijke kracht die uw fysiek- en psychisch leed verwijdert. Heeft u last van slapeloosheid, dan wordt de slaap opwekkende kracht, als partikel van de Scheppende energie in u, aangesproken als Nidrā-Devi (godin van de slaap).

Om het respect voor de natuur te bestendigen, wordt in de bomen en planten, de vrouwelijke vertegenwoordiging van God gezien en Svalābhanjikā genoemd.

Het rijdier van Durgā is de leeuw, die de zintuigen/de zinnen en uw wil symboliseert en zijn manen de duizenden gedachten en verlangens. Idem de leeuw, de koning der dieren is, is uw wil de psychische koning. Het berijden van de deze houdt in, het meester zijn over uw verlangens, het in bedwang houden van uw wil, welke de oorzaken zijn van al uw leed.

Tevens symboliseert de leeuw uw Ego, dat u ten gronde kan richten indien het niet heel streng onder controle wordt gehouden.

Benadrukkende de gendergelijkheid, zien we de moedergodin als Ardhanārishvar, half vrouw/half man.
Zodoende zijn in het hindoeïsme al de levensaspecten, als mannelijke en vrouwelijke manifestaties weergegeven, echter met accent op het vrouwelijke.

Resumerend blijkt duidelijk dat tijdens Navrātrie het om de levensaspecten gaat, waarvoor de Almachtige/de Natuur dank wordt gezegd en wordt stil gestaan bij de importantie van deze; dat we deze moeten trachten te bestendigen, positief te versterken en zeer respectvol mee moeten omgaan.

Hierdoor is Navrātrie voor eenieder bestemd, ongeacht de geloofsovertuiging; dus ook voor de niet-gelovige. Tevens wordt de verheven positie van de vrouw in het hindoeïstische denken geaccentueerd. Moge allen dit goed beseffen en in de praktijk brengen. Dat de man deze waardering dient te geven aan de vrouw en dat de vrouw haar hoge culturele/religieuze positie beseffende, dit moet waar maken… DOOR TE TRACHTEN EEN VROUW TE WORDEN.

Pandit drs. Purushottam Rob Sitaldin (Bedrijfseconoom/Hindoepriester/filosoof)
President Hindu Scientific Intercultural & -Religious Institute The Netherlands
r.p.sitaldin@gmail.com  

Advertenties

Tuesday 23 April
Monday 22 April
Sunday 21 April