Richard Tjon A Joe, raadsman van Ginmardo Kromosoeto, staat journalisten te woord na de zitting. (Foto: Raoul Lith)
Ginmardo Kromosoeto, ex-directeur van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB), heeft bij de confrontatie met getuigenverklaringen dinsdag op de zitting aangegeven dat hij zijn medewerking heeft verleend aan ex-minister Gillmore Hoefdraad van Financiën toen die hem gevraagd werd vanwege de crisissituatie. Kromosoeto antwoordt op een vraag van de rechter dat hij niet met een speciale instructie als bankdirecteur is geplaatst, maar verleende zijn medewerking toen hem werd gevraagd. Volgens hem moest hij als een goede huisvader handelen.

De ex-bankier vindt achteraf dat hij beter kon hebben gehandeld. Hij heeft onderhandeld toen zes percelen door Wim Lalbiharie, directeur van Fatum, ten verkoop werden aangeboden voor ruim 13.350.000 euro. Van enkele percelen waren er geen taxatierapporten. Hij ging mee met de schatting die Lalbiharie had gemaakt vanuit zijn achtergrond als verzekeraar. Kromosoeto zegt dat er haast was geboden waardoor hij de schatting acceptabel vond.

Uit het getuigenverhoor van Lalbiharie blijkt dat Robert Putter in beeld kwam bij de notaris. Putter zou als oprichter en directeur van Investment Partners NV de onroerende goederen overgedragen krijgen. In de uitvoering bleek dat de SPSB de onroerende goederen niet kon kopen. De bedoeling was dat de SPSB de Investment Partners NV zou financieren die een lege girorekening had. Hij heeft dit gedaan op aangeven van Hoefdraad.

Kromosoeto was niet bekend met rente. Hierover waren afspraken niet bekend. Hij wist niet dat de SPSB rente had betaald. Lalbiharie had van een aantal maanden rente berekend en ontvangen terwijl dat niet voorkwam in de overeenkomst. Hij heeft inmiddels dat bedrag teruggestort. “U bent de directeur en dient te waken over de belangen van de bank”, zei de rechter aan Kromosoeto.

Tijdens de zitting werd Kromosoeto verder geconfronteerd met de verklaringen van Dharampersad Kalloe, onderdirecteur van SPSB. Kalloe constateerde dat Putter US$ 9.000 tot US$ 10.000 per maand ontving als consultant. Hij verklaart dat de declaraties van Putter niet onderbouwd waren. Kromosoeto vindt echter dat bij de declaraties die hij ontving van Putter er een urenverantwoording was en hij met specifieke projecten bezig was.

Als waarnemend directeur tijdens de afwezigheid van Kromosoeto merkte Kalloe op dat het bedrag van Putter drastisch was verminderd naar US$ 3.000. Hij gaf tijdens zijn verhoor verder aan dat Kromosoeto een grote sponsor in het algemeen was. De sponsoring ging geheel ten koste van SPSB. Het was Kromosoeto die medewerking heeft verleend voor het taxeren van andere panden voor de Staat. De taxatierapporten zijn betaald door SPSB, stelt Kalloe.

De raadsman van Kromosoeto, Richard Tjon A Joe, zegt dat tijdens een strafzitting strafbare feiten aan de orde moeten komen en hij nog geen enkel strafbaar feit gehoord heeft. Er is tijdens de twee uur durende zitting niet gezegd dat de voormalige directeur heeft gestolen, niets over diefstal, oplichting of wederrechtelijke toe-eigening van geld of iets van dien aard. “Ik sta eerlijk gezegd versteld.”

Tjon A Joe voert aan dat het functioneren van een bankdirecteur door de Raad van Toezicht op de bank wordt beoordeeld. Het is niet ter discussie voor een officier van justitie, tenzij er strafbare feiten zijn gepleegd. Hij heeft tijdens de zitting daarom zijn cliënt ook gevraagd of de Raad van Toezicht hem ooit slecht heeft beoordeeld, waarop 'nee' geantwoord is. Over het niet naleven van interne procedure stelt de advocaat dat dit simpel is, omdat dit niet vastgelegd is het Wetboek van Strafrecht. “Sinds wanneer is het niet volgen van een procedure een strafbaar feit?”  Een directeur functioneert goed of slecht. Als je niet goed functioneert, betekent dat niet a priori dat je strafbaar bent. In het strafrecht is wat er staat strafbaar. De officier moet aangeven wat strafbaar is, niet beoordelen of hij wel of niet een goede directeur was. “Anders hebben we morgen alle bankdirecteuren hier.”

Voor het uitvoeren van transacties is in opdracht van de toenmalig minister van Financiën een vehicle gecreëerd. De vehicle in deze kwestie was de lege NV die hiervoor is gebruikt, omdat dit het snelste en veilig was. Het was volgens Tjon A Joe vanaf het begin duidelijk dat het nimmer de bedoeling was dat de SPSB panden zou kopen en dat de vehicle die panden zou houden. De panden zijn in opdracht van de minister van Financiën gekocht en het was duidelijk dat dit ten behoeve van de Staat was. De minister van Financiën was al maanden eerder van de Tamarindestraat naar de Jamaludinstraat in het pand verhuisd. Meneer Kromosoeto heeft als directeur van de SPSB als financierder opgetreden," stelt de raadsman.

Het verzoek tot voorlopige invrijheidstelling werd niet door rechter Maytrie Kuldip Singh gehonoreerd. Kromosoeto werd, op zijn verzoek, wel in de gelegenheid gesteld om na de zitting tijd met zijn gezin door te brengen met inachtneming van de Covid-19-maatregelen. De zaak is verdaagd naar 30 maart.

Raoul Lith