Gezondheidszorg laat ouderen in de steek

Dit jaar is het precies 40 jaar geleden dat ik als weekendhulp in een bejaardentehuis in Amsterdam, mijn intrede heb gedaan in de ouderenzorg. Ik heb door die stap te zetten aan de wieg mogen staan van vele ontwikkelingen, waaronder domotica, zorg op afstand, het elektronisch patiëntendossier, het opzetten van dagbestedingsfaciliteiten alsook een verpleeghuis voor Surinaamse dementerenden. Als lid van het European Network Intercultural Eldery Care (ENIEC) in verschillende Europese steden heb ik ook woonvoorzieningen voor ouderen mogen bezoeken. Vanuit die hoedanigheid deel ik mijn zorg over de manier hoe wij in dit mooie land Suriname met onze ouderen omgaan.

Heb het met studenten vaak over de bejegening, die patiënten het idee geeft dat zij erom gevraagd hebben om ziek te worden. Op mijn vraag wie er heel graag in het ziekenhuis zou willen liggen, steekt uiteraard niemand een vinger op.

In 2014 sprak ik een mannelijke bewoner van één van de bejaardentehuizen in Paramaribo die mij vertelde dat hij na ruim 6 uur op de poli gezeten te hebben, op een min of meer beschuldigende toon door de zuster van de poli geroepen was om te vertellen dat de dokter al naar huis was. Hij had zich om 8.00 uur aangemeld en blijkbaar was men hem gewoon vergeten.

Dan zijn er nog de ervaringen van ouderen die nagenoeg allemaal uit het ziekenhuis werden ontslagen met flinke decubituswonden aan stuit en hielen. Ik heb ooit geleerd dat decubitus – iets wat makkelijk voorkomen kan worden door regelmatig wisselligging te geven - gerekend mag worden tot 'verpleegkundig falen'. Het genezen van dergelijke wonden duurt afhankelijk van de diepte en de grootte ruim 3 maanden en gaat met behoorlijk wat pijn gepaard. Dan heb ik het nog niet over het aantal gaascompressen en zalfjes die voor een adequate behandeling gewenst zijn.

Een ongekend dieptepunt was de afgelopen week, met twee casussen. Een 83-jarige werd op verdenking van een hersenbloeding via de huisarts doorverwezen naar de SEH. Om 15.00 uur verliet zij het bejaardentehuis, om pas rond 23.30 uur in aanmerking te komen voor opname. In de tussentijd heeft zij eten noch drinken gekregen. Het ergste was dat zij ook niet naar toilet gebracht kon worden en dus gewoon in haar broek had moeten plassen.

Het andere geval betrof een meneer die een wegraking had. De ambulance zou niet komen werd mij verteld, omdat dat via de huisarts aangevraagd moest worden. Ik voelde woede opkomen en de gedachte van 'daarom gaan er mensen onnodig dood', maakte zich van mij meester.

Achttien uur later kregen wij het droevige bericht dat deze meneer was overleden. Alleen op een kamertje in plaats van de betrekkelijke warmte van het bejaardentehuis met zusters die hij in ieder geval kende en herkende. De details van de opname zal ik u besparen, maar dat het geen schoonheidsprijs verdient moge duidelijk zijn.

Een ander fenomeen is dat onze ouderen in de bejaardentehuizen, meer als regel dan uitzondering, geconfronteerd worden met diefstal van hun persoonlijke spullen. Personeel heeft er blijkbaar geen moeite mee om iets mee te nemen dat niet van hen is. Heb helaas ook meegemaakt dat de euro rekening van een bewoner van één van de bejaardentehuizen gewoon was leeggeplunderd. De goeden uiteraard niet nagesproken.
 
Rijen en kassa’s voor 60 plussers zijn op veel plekken in Suriname een normaal verschijnsel, maar juist in het ziekenhuis – waar je het zou verwachten - wordt er geen of weinig rekening gehouden met deze doelgroep. Als zij om 10.00 uur een afspraak hebben en op de poli aankomen, blijkt de dokter met meerdere mensen op datzelfde tijdstip ook een afspraak te hebben.

Anno 2020 zouden wachtkamers niet meer vol moeten zitten. Ook op de SEH zou er een uitzonderingspositie voor deze doelgroep moeten komen. We mogen het niet normaal vinden dat ouderen die op hoge leeftijd zijn ruim 8 uur min of meer aan hun lot worden overgelaten.

Anne-Rose Abendanon BHealth
Zorgprofessional