Klimaatsverandering? Victoria Falls krimpen tot waterstraaltje
07 Dec 2019, 04:24
Een collage van de Victoria Falls. De bovenste foto's tonen de Victoria Falls in januari dit jaar, toen het water nog rijkelijk stroomde. De onderste foto's geven een beeld van dezelfde vallen op 4 december dit jaar. (Foto's: Reuters)
Al decennia
lang hebben Victoria Falls, waar de Zambezi-rivier in Zuid-Afrika 100 meter in
een inkeping in de aarde stroomt, miljoenen vakantiegangers naar Zimbabwe en
Zambia getrokken voor hun adembenemende uitzichten. Maar de ergste droogte in
een eeuw heeft de watervallen doen inkrimpen tot een straaltje water, wat de angst
wekte dat klimaatverandering één van de grootste toeristische attracties van de regio zou kunnen
wegvagen.
Hoewel
de vallen meestal verminderen
tijdens het droge seizoen, zeiden ambtenaren dat dit jaar een ongekende daling
van de waterstanden had gebracht. "In voorgaande jaren, als het droog
wordt, is het niet in deze mate. Dit is de eerste keer dat we het zo zien,"
zei Dominic Nyambe, een verkoper van toeristisch handwerk buiten zijn winkel in
Livingstone, aan de Zambiaanse kant. "Het beïnvloedt ons, omdat ...
klanten ... op internet kunnen zien dat de watervallen verminderd zijn ... We
hebben niet zoveel toeristen."
Terwijl
wereldleiders in Madrid bijeenkomen voor de COP25 om manieren te bespreken om
een catastrofale opwarming als gevolg van door de mens veroorzaakte
broeikasgasemissies te stoppen, heeft Zuid-Afrika al enkele van de ergste
gevolgen. Kranen lopen droog in Zuid-Afrika en ongeveer 45 miljoen mensen hebben voedselhulp nodig te midden van
mislukte oogsten.
Zimbabwe en
Zambia hebben te maken gehad met stroomstoringen, omdat ze sterk afhankelijk
zijn van waterkrachtcentrales bij de Kariba Dam, die stroomopwaarts van de
watervallen aan de Zambezi-rivier ligt. Stukken van dit kilometer lange
natuurwonder zijn niets anders dan droge steen. In andere vallen is de
waterstroom zwak.
Duidelijke herinnering
Gegevens van
de Zambezi River Authority tonen de
waterstroom op zijn zwakst sinds 1995. Het ligt ruim onder het langetermijngemiddelde. De Zambiaanse president Edgar Lungu noemt het "een
grimmige herinnering aan wat klimaatverandering onze omgeving aandoet".
Maar wetenschappers zijn voorzichtig over het categorisch beschuldigen van
klimaatverandering. Er is altijd seizoensgebonden variatie in waterniveaus.
Harald
Kling, hydroloog bij ingenieursbureau Poyry eneen Zambezi rivier-expert, zei klimaatwetenschap werkt in decennia,
niet in bepaalde jaren, "dus het is soms moeilijk om te zeggen dat dit
komt door klimaatverandering, omdat droogtes altijd hebben plaatsgevonden".
"Als
ze vaker voorkomen, kun je beginnen te zeggen, oké, dit kan klimaatverandering
zijn," voegde hij eraan toe.Hij
zei dat vroege klimaatmodellen vaker droge jaren in het Zambezi-bekken hadden
voorspeld, maar dat "wat verrassend was, was dat de droogte zo frequent
was" - de laatste droogte was slechts drie jaar geleden. Terwijl de rivier
heter wordt, verdampt per seconde 437
miljoen kubieke meter water.
In
Livingstone staarden deze week vier toeristen in een overwegend droge afgrond
die normaal met 'wit' water
stroomt. De Duitse student Benjamin Konig was teleurgesteld." Er lijkt
niet veel water te zijn, een paar rotsachtige stenen met een beetje water
ertussen," zei hij.
Richard
Beilfuss, hoofd van de International Crane
Foundation, die de afgelopen drie decennia de Zambezi heeft bestudeerd,
denkt dat klimaatverandering de moesson vertraagt, waardoor "regen zich in
grotere hoeveelheden voordoet en veel moeilijker op te slaan is.
"Vervolgens volgt een veel langer, ondraaglijk droge seizoen".