Het rapport is een fotomoment van waar je als land staat met betrekking tot je drugsbeleid en wat je nog moet doen, zegt Alfaisi. “Wat hierin staat is wat jij als land hebt ingevuld.” De politicus heeft eerder met dit bijltje gehakt als voorzitter van de Nationale Anti-drugs Raad (NAR) in de periode 2008 tot 2011. Zijn bestuur heeft voor het laatst een Nationaal Drugsmaster Plan 2011-2015 voor Suriname opgesteld - het tweede tevens laatste plan.

Suriname is lid van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) en daaronder valt de Inter-Amerikaanse Drugsbestrijdingsorganisatie, Cicad. Regulier kijkt dit orgaan regionaal naar het totaal aan antidrugsbeleid op verschillende vlakken, zoals de vraag en aanbod van drugs, legt Alfaisi uit.

“Ja, het rapport heeft gewicht, het is relevant hoe je als land wordt bekeken.” Het evaluatiepunt over het witwassen trok dan ook zijn aandacht. “Het komt erop neer dat wij wat wetgeving hebben, maar effectieve monitoring en uitvoering ontbreken of aanverwante uitvoeringsbesluiten en acties.” Het is publieksgeheim dat er in Suriname flink wordt witgewassen, als we alleen al kijken naar de paradijzen die steeds verrijzen. Dit zonder dat er hiertegen productie of andere bonafide inkomsten genererende activiteiten staan, stelt hij.

Ook andere rapporten zoals dat van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken duiden volgens hem aan “dat er veel zwart geld in omloop is in Suriname. En in dit rapport wordt bevestigd dat hoewel er wetgeving is, die niet optimaal wordt toegepast of nog onvoldoende is.”

“Het maken van wetten, papierentijgers is leuk”, zegt de politicus, “maar internationale organisatie zijn daarvan niet gecharmeerd. Ze willen weten wat je doet om witwassen effectief te bestrijden en willen daden en cijfers zien.” Hij stelt dat elk respecterend land dat regionaal en internationaal wilt meespelen zijn wet- en regelgeving in orde moet hebben en ook moet uitvoeren. “Dan zet je jezelf, je bevolking, je hele economie niet in problemen”.

Suriname onderging in 2018 de multilaterale evaluatiemechanisme (MEM) 7e evaluatieronde over de periode 2014-2018. De Caraïbische tak van Financial Action Task Force, de CFATF verwees vorige week namens de OAS naar de uitgebrachte landenrapporten over drugsbeleid 2019.

De CFATF-verwijzing komt niet zomaar uit de lucht vallen. “Omdat de Cicad-doelstellingen aanschrijven en instrueren om de nationale risicoanalyse (NRA) te doen”, legt Alfaisi uit. Suriname staat ingedeeld voor de tweede helft van 2020 bij de CFATF voor de 4e landenevaluatieronde die over witwassen, terrorismefinanciering en handel in wapens & munitie gaat.

Volgens Alfaisi worden alle relevante rapporten en informaties die te maken hebben met malafide zaken, witwassen en drugshandel in de regio meegenomen. Wat nu gebeurd op het vlak van Extractive Industries Transparancy Initiative, de internationale mijnbouwwaakhond is geen zelfstandige zaak, stelt de DOE-voorzitter. “Het is een integrale benadering van organisaties om drugshandel en terrorisme tegen te gaan.”

De CFATF verwijst dan ook specifiek naar de categorie in het evaluatierapport die gaat over ‘controlemaatregelen’. Hierin staat onder andere informatie over de wettelijke kaders van de Caribische landen om het witwassen van geld afkomstig van drugshandel tegen te gaan, witwassen en daarmee samenhangende misdrijven en de uitwisseling van informatie om de routes en methoden van criminele drugshandelsorganisaties op te sporen.

De MEM evaluatieronde is een regulier proces. Alfaisi benadrukt dat het rapport geen kwestie is van “Cicad zegt, nee het is wat wij aan informatie met onderbouwing en bewijsstukken wel of niet hebben verstrekt en zij trekken daaruit een conclusie”. Naast de evaluatie doet de Cicad ook aanbevelingen. “Je hoeft als land niet te voldoen aan de aanbevelingen, maar je gaat het wel merken. Op financieel, regionaal en internationaal vlak kom je als land klem te zitten. Banken en bedrijven willen en kunnen geen zaken met je doen.”

Alfaisi haalt uit het rapport ook dat de samenwerking tussen de verschillende departementen te wensen over laat. Er is geen geïntegreerde samenwerking om de gestelde doelen te halen. “We zijn terug naar de periode van zuilen. Kabinet president, ministerie van justitie, volksgezondheid, etc. iedereen doet zijn eigen ding”.

Het ontbreken van een nationaal drugsplan en toch instaat zijn lokaal drugs te onderscheppen, betitelt Alfaisi als “paradoxaal”. Hij juicht de lokale inbeslagnames toe, maar merkt dat er in het buitenland toch nog grotere hoeveelheden drugs uit Suriname worden onderschept. “Drugs gaat vrij door ons land en dat moet ons zorgen baren.”

Terloops merkt hij op zich zorgen te maken over de ontmanteling van vele units die succesvol zijn geweest in drugszaken en verwijst naar de unit die belast was met onder andere counter terrorisme, drugscriminaliteit en intelligence. Die unit is door Roberto Prade als waarnemend korpschef in opdracht van de justitieminister Stuart Getrouw, ontbonden.

Prade is sinds 2017 ondervoorzitter van de NAR en recentelijk geïnstalleerd als korpschef. “Hoe vertaal je dat. Het doet je wenkbrauwen fronsen, stelt de politicus. “En dan vraag je jezelf af ‘hoe malafide zijn we. Hoe integer zijn we met ons drugsbeleid.’ Denkt men dat buitenlandse bestrijdingsdiensten dit niet zien en rekening daarmee houden?”

Elk land krijgt voldoende ruimte van Cicad om zijn wetgeving aan te passen of programma’s en projecten uit te voeren. “Er wordt niet nu pas erover gesproken.” Daarom valt hij over de kanttekeningen over het ontbreken van data en onderzoeken zoals op scholen, buurten en onder specifieke doelgroepen.

Er is een lijst met onderzoeken die verricht moesten worden en gegevens die men moest vergaren. De data toont aan: boeken wij vooruitgang of gaan wij achteruit.

Terugblikkend op zijn NAR-periode zegt Alfaisi dat er meer doelen waren gesteld, maar die nog niet zijn gerealiseerd. Dit ziet hij terug in het rapport waarin als meetpunt voor de 7e ronde ook wordt verwezen naar eerdere evaluaties. “We zouden als land nu veel verder moeten zijn in de gestelde doelen.” Een van de zaken die hij graag operationeel zag, is de zogenoemde Drug Treatment Courts (drugs behandel gerechtsbank).

De DOE-voorzitter ergert zich eraan dat Suriname pas rent, wanneer er druk wordt uitgevoerd. Er worden dan snel units ingesteld en wetten aangenomen, vervolgens zit men met gekruiste handen – we hebben de deadline gehaald. “Kijk maar naar de uitvoering van de NRA; we rennen nu, terwijl we al langer dan 5 jaren weten dat we hieraan moesten werken.”

In mei 2012 werd Alfaisi opgevolgd door Dayanand Mathoera (2012-2015). In januari 2018 volgde een nieuwe NAR geleid door Glenn Uiterloo. Zijn bestuur nam het roer in april 2017 informeel over en zit aan tot 2020. Op de NAR-website zijn onder de kop ‘Nationaal Drugsbeleid’, de twee nationaal drugsmaster plannen 2006-2010 en 2011-2015 te vinden.