Salomo’s wijsheid in de kwestie Saamaka Gaamanschap

Om een voorbeeld van de wijsheid van koning Salomo aan u voor te houden, zeker voor hen die de Bijbel nooit gelezen hebben, citeer ik het volgende uit dit heilige boek. In casu gaat het om 1 Koningen 3:16 – 27. Ik citeer: ”In die tijd nu kwamen er twee vrouwen,prostituees, bij de koning en gingen voor hem staan. Toen zei de ene vrouw: “deze vrouw en ik wonen in een huis, zodat ik dicht bij haar in het huis heb gebaard. Nu gebeurde het op de derde dag nadat ik had gebaard, dat ook deze vrouw ging baren. En wij waren samen. Er was geen vreemde bij ons in huis; niemand anders was in het huis dan wij tweeën.

Later stierf de zoon van deze vrouw ’s nachts, doordat zij op hem had gelegen. Zij dan stond midden in de nacht op en nam mijn zoon naast mij weg, terwijl uw slavin zelf sliep, en legde hem aan haar eigen boezem, en haar dode zoon legde zij aan mijn boezem. Toen ik ’s morgens opstond om mijn zoon te zogen, wel, zie, hij was dood. Ik bekeek hem ’s morgens dus goed en zie! Het bleek niet mijn zoon te zijn, die ik gebaard had. Maar de andere vrouw zei: ”Neen, maar mijn zoon is de levende en uw zoon is de dode!” Al die tijd zei de eerste vrouw: ”Neen, maar uw zoon is de dode en mijn zoon is de levende. ”En zij bleven in tegenwoordigheid van de Koning spreken.

Ten slotte zei de koning: ”De ene zegt: ’Dit is mijn zoon, de levende, en uw zoon is de dode! En de ander zegt: ”Neen, maar uw zoon is de dode en mijn zoon de levende!” Vervolgens zei de koning: ”Haalt mij een zwaard”. Zij brachten het zwaard dus voor het aangezicht van de koning. Nu zei de koning: ”Snijdt het levende kind in tweeën en geeft de ene helft aan de ene vrouw en de andere helft aan de andere.” Terstond zei de vrouw wier zoon de levende was tot de koning (want haar innerlijke gevoelens werden jegens haar zoon opgewekt, zodat ze zei); ”Neem mij niet kwalijk, mijn heer! Geeft haar het levende kind. Brengt het in geen geval ter dood”. Al die tijd zei de andere vrouw: ”Noch van mij noch van u zal het worden. Snijdt maar in tweeën. Daarop antwoordde de koning en zei: ”Geeft haar het levende kind, en gij moogt het in geen geval ter dood brengen. Zij is zijn moeder. Einde citaat.

De moraal van dit verhaal is dat degene die iets rechtmatig toekomt, het ook zal krijgen. Uit de actuele informatie in zake de perikelen rond de benoeming van een nieuwe Gaaman der Saramaccaners, blijkt dat twee partijen een niet traditionele traject willen/zullen bewandelen om de keuze voor een der kandidaten te maken voor het Gaamanschap als straks genoemd. Het is niet interessant voor mij te weten, wie het cultuur-historische geëngageerd opvolgingsrecht, dat tot nu toe vigerend is, denkt te moeten negeren en in de plaats daarvan verkiezing voorstelt. Het lijkt mij echter dienstig als deze figuren in perspectief (dus een comprehensive verhaal) aangeven welke valide redenen, dus niet sofistisch, ten grondslag liggen aan dit ongebruikelijk en vreemd voorstel.

Ik denk dat het voorstel zoals in de media verschenen, niet enkel vreemd en ongebruikelijk is, maar het is bovenal geen oplossingsgericht model in de onderhavige kwestie. Ik denk dat er juist eerder sprake zal zijn van toegenomen spanningen dan van rust brengen in de Saramaccaanse gemeenschap. Ik denk ook, dat de overheid zeer terughoudend moet optreden en oprechte stille diplomatie moet loslaten op deze lang slepende perikelen rond de benoeming van een nieuwe Saamaka Gaamang.

Ik verwijs hierbij naar eerder gepubliceerde artikelen op starnieuws, respectievelijk d.d. zondag 20 maart 2016 met als kop “Het Gaamangschap der Saramaccaners en zondag 18 juni 2017 met als kop ‘Het ongeschreven opvolgingsrecht bij de bosnegers’.

Bert Eersteling