Zunder: Klasse van 'werkende armen' ontstaan

Suriname zit in een diepe recessie. Een probleem met als hoofdoorzaak het uitgavepatroon van de regering stelt Armand Zunder, voorzitter van de Progressieve Werknemers Organisatie (PWO). De overheid blijft schulden maken, bezuinigt verkeerd en doet bitter weinig tot niets om de binnenlandse productie op te krikken. De regering is een situatie van duurzame armoede aan het creëren. Er is een nieuwe klasse ‘de werkende armen’ ontstaan.

De vakbeweging vreest dat de komende generaties opgezadeld worden met de gigantische buitenlandse schulden die vandaag gemaakt worden. De Raad van Vakcentrales (Ravaksur) is tijdens een persconferentie vrijdag ingegaan op de actuele situatie en de gevolgen daarvan voor werknemers. De regering is weer opgeroepen om het beleid om te buigen en het pakket aan maatregelen dat de vakbeweging had voorgesteld, serieus te overwegen. Sommige oplossingsmodellen worden op een andere manier toegepast waardoor ze de verlichtende werking toch missen, geven de verschillende vakbondsleiders aan. Zij willen ook meer transparantie over de buitenlandse leningen die de regering aan de lopende band, aangaat. “Het komt plotseling op je af, er moeten snel besluiten worden genomen, we leggen alleen maar druk op de generaties na ons. De centrale vraag is ook nog steeds niet beantwoord: hoe gaan we aflossen?”

Overheidsuitgave boosdoener
“De hoofdoorzaak van de crisis ligt bij de overheidsuitgave,” stelt Zunder. “De tekorten worden steeds groter. Vergelijk je de begrotingen van 2016 en 2017 dan zie je dat je gaat van een tekort van SRD 500 miljoen naar 1 miljard.” Zunder geeft aan dat de overheid op een verkeerde manier aan het bezuinigen is. Er is nooit een bezuinigingsplan aan de sociale partners gepresenteerd. Nu heb je dat er bezuinigd wordt op werkmateriaal of vervoer bij de politie, illustreert hij. Maar niet op bijvoorbeeld het gebruik van benzine. Het land heeft ook te kampen met een sterk in waarde gedaald SRD en een alsmaar krimpende economie. Zunder verwacht dat de economie met tien procent zal slinken.

De vakbondsleider haalt aan dat de lage prijzen voor olie en goud weliswaar deels de oorzaak zijn van de slechte economie. Dit hoefde niet zo’n groot probleem te zijn als het land meerdere bronnen van inkomsten had, stelt hij. Het land is nog steeds afhankelijk van grondstoffen, van de mijnbouw. Er wordt niet geïnvesteerd in diversificatie zodat het land ook eindproducten kan leveren. “We hadden bauxiet maar hebben nooit potten of autovelgen gemaakt, we exporteren ruw goud en goudstaven. Staatsolie is weliswaar een stapje verder gegaan maar we hebben nog steeds geen chemische industrie,” somt Zunder op. De overheid praat wel over produceren en exporteren, maar dat kan zij niet. “De overheid moet niet gaan produceren, ze kan niet, dat is al gebleken,” zegt Zunder. “Zij moet het bedrijfsleven faciliteren, zodat productieve werkgelegenheid gegenereerd wordt. Zo kunnen we aan deviezen komen.”

Werkloosheid neemt toe
De vakbond maakt zich ernstig zorgen over de arbeidersklasse. “We krijgen in feite een nieuwe klasse, de ‘werkende armen’. Mensen die hard werken, lange uren maken, maar merken dat ze armer worden. Denk aan de aflossingen en hypotheken die niet meer betaald kunnen worden. De prijzen in de winkels blijven stijgen, maar men kan niet elke dag naar de werkgever voor een verhoging. Al helemaal niet waar er Cao's gelden.” De werkloosheid is daarnaast een groot probleem aan het worden, haalt Zunder aan. “Het werkloosheidscijfer heeft zich met 9 procent voor 2014 ontwikkeld tot zeker 15 procent vandaag. Dan hebben we nog geen rekening gehouden met de groei in de informele sector, dus van mensen die werkloos zijn maar zich nergens aanmelden omdat ze toch geen vergoeding krijgen.”

“De leningen zullen na een ‘grace’ periode met rente terugbetaald worden. Daar zit het probleem van onze overheid. Er zijn onvoldoende eigen middelen, onvoldoende donoren. Daarom gaat de overheid lening na lening aan omdat ze in feite onvoldoende of niet wil bezuinigen en omdat ze nauwelijks of niet in staat is geweest om de economie te diversificeren. Het wordt moeilijker voor de overheid, de werkers en de burgers worden de dupe van dit beleid. Dat kan de vakbeweging niet toestaan. Het beleid moet anders! Waarvoor wij waarschuwen is dat er niet een situatie van duurzame welvaart wordt gecreëerd, maar van duurzame armoede. Omdat de last van onze tijd geschoven wordt op toekomstige generaties. Gelet op de looptijd van de leningen zullen zij de schulden moeten betalen.

René Gompers