Eerste winti huwelijk, met een dienst die ritueel is geleid door de okunfu en juridisch is voltrokken door de winti huwelijksambtenaar ter plekke. Foto’s: Ranu Abhelakh

Zonder enige aarzeling, antwoordden ze beide heel krachtig en zelfverzekerd met een luide stem 'JA'. Toen volgde de kus als bevestiging van het huwelijk in aanwezigheid van alle gasten. Reggio de Jong en Elisabeth Cobben lieten zich dit geen tweemaal zeggen. Het bruidspaar is volgens de Winti religie getrouwd. “Dit is het eerste huwelijk voor de Winti gemeenschap met de winti huwelijksambtenaar erbij”, zegt Dorenia Babel, okunfu fu kondre (winti priester) aan Starnieuws.

De okunfu stond woensdagmiddag voor de eerste maal samen met huwelijksambtenaar Kortencia Sumter-Griffith tegenover een bruidspaar. Voorafgaand aan de juridische voltrekking door Sumter, heeft de Okunfu eerst een rituele dienst geleid. Op het achter terrein van Sarafina te Boxel, klinkt het tromgeroffel. Vanuit twee kanten lopen de bruid en bruidegom bijgestaan door hun ouders en familie de zaal binnen. Zij kijken elkaar aan en glimlachen. Ze zien elkaar na 24 uur weer, en nu in de zelf ontworpen bruidskleren. De okunfu staat in het midden. Ze laat partijen de zaal kruisen, “de asramani, het moment wordt uitgebeeld dat zij elkaar voor het eerst ontmoetten, dat heeft geleid tot hun sasa, het heden”. Het koppel geeft elkaar een cadeautje, uit dank, liefde en respect.

Godsdienstige rituelen
De dienst vervolgt met een gebed, trowe watra, zang en dringi nanga nyan ritueel geleid door de okunfu. Bij het leven hoort drank en voedsel, geeft Babel aan. Het bruidspaar zit dan op twee bankjes voorzien van pangi’s, houden samen een kalebas vast waarin kokoswater uit twee verse noten wordt geschonken. “Suma sab fa krontowatra go in krontobere? Kokoswater is puur en zuiver, mama aisa, de aarde alleen heeft invloed op wat in de noot zit.” Dit geven ze elkaar te drinken, waarna ze met twee lepels elkaar happen uit een kalebas.

Het echtpaar De Jong-Cobben met twee kleuters, is al enige tijd gemigreerd uit Nederland en woont in Suriname. Maanden van te voren zijn ze beide onderwezen in de winti leer. “Wie volgens de religie wil trouwen, dient zich ook te houden aan de geloofsregels”, benadrukt Babel. Winti is familie verbonden. De ouders van de bruid zijn daarom ook hierin begeleid. Bonuman Brian van Geenen heeft het koppel daags ervoor ritueel cultureel begeleid. “Alle mandi’s, onenigheden zijn besproken en ‘weg gewassen’, a krin den skin.”

Man en vrouw gelijk
Bij het was anu nanga futu ritueel wordt Van Geenen erbij gehaald. Het bruidspaar brengt de handen bijeen, de goddelijke kracht in hen en die worden ceremonieel gewassen met een gebed. “Vandaag un tye den sma yeye fasi na wan”, geeft de okunfu aan. Het handen wassen is ook ter voorbereiding op het aanschuiven van de ringen. De kleuters hebben de eer de kalebas met ringen te dragen. De bruid schuift eerst de ring aan.

“In de winti religie staan man en vrouw gelijk. De vrouw zien wij als de drager, behouder van het leven. De man zorgt voor de voortplanting en samen zijn zij verantwoordelijk voor de voortzetting van het leven.” De nieuwe mevrouw De Jong is zeer onder de indruk van alle ceremoniën. “Ik vond het heel bijzonder, het was mooi”, reageert zij na de plechtigheden. “Het was de wens van mijn man om volgens dit geloof te trouwen. Ik vond het goed. Mijn ouders zijn heel open-minded, zolang ik maar gelukkig ben.” Haar echtgenoot is niet zo lang geleden winti belijder geworden. “Ik was zoekende en voelde me thuis binnen deze religie”, geeft hij aan.

Winti huwelijken
Babel heeft vanaf haar inwijding in februari tot de eerste Surinaamse okunfo, al één huwelijk geestelijk geleid. Voor Sumter van de godsdienstige organisatie Stichting Tata Kwasi Ku Tata Tinsensi, is dit het derde huwelijk dat zij juridisch heeft voltrokken. Personen trouwen soms eerst wettelijk bij het Centraal Bureau voor Burgerzaken met twee getuigen. Zij houden hierna thuis of in de kerk de geestelijke inzegening. Okunfu: “Men is dan al burgerlijk getrouwd. In zulke gevallen kan ik het huwelijk dan alleen nog geestelijk bekrachtigen. Het voortraject is juist heel belangrijk. Dan ben je bezig om het aanstaande paar te zuiveren van alle fyofyo.” De meerwaarde als winti huwelijksambtenaar is, dat het godsdienstige is geschied en het publiek de getuige hiervan is, legt Sumter uit.

Eerder dit jaar trouwde Sumter een ouder echtpaar en afgelopen maandag de winti spiritueel leider Ramon Mac-Nack. De rites zijn toen door duman Andre Pinas op de marron wijze gedaan. In 1874 is afgoderij strafbaar gesteld en winti expliciet als afgoderij betiteld. In 1971 heeft toenmalige justitieminister Jnan Adhin dit verbod opgeheven. Tata Kwasi Ku Tata Tinsensi is in mei 2006 toegetreden tot de databank religieuze organisaties van de Afdeling Eredienst. In 2011 heeft de overheid twee huwelijksambtenaren benoemd en drie jaar later Babel als geestelijke binnen de winti gemeenschap erkend en benoemd.