Een man leest een krant buiten een gebouw, een dag na de algemene verkiezingen in Santo Domingo, Dominicaanse Republiek. (Foto: Reuters)
Luis Abinader uit de Dominicaanse Republiek, die klaar is voor een tweede termijn na het winnen van een voorlopige 58,85% bij de verkiezingen van zondag, erfde een nachtmerriescenario toen hij in augustus 2020 voor het eerst aantrad als president.

Tijdens de Covid-19-pandemie was het aantal gevallen in de Caribische eilandstaat gestegen tot meer dan 86.000, waardoor de belangrijkste toeristische bestemming van de regio bijna werd gesloten en de economie onder druk kwam te staan.

Nu bloeit de economie, met een recordaantal van 10,8 miljoen toeristen vorig jaar, en een groei die naar verwachting in 2024 5% zal bedragen. Volgens de Wereldbank is dat een van de hoogste in Latijns-Amerika. De armoede sluipt omlaag en de kwaliteit van het onderwijs stijgt.

Het succes van Abinader bij het loodsen van zijn land door de ongekende mondiale crisis, vormde de basis voor zijn grootse verkiezingsoverwinning, waarmee zijn positie als een van de populairste politici van het land en van Amerika, werd versterkt.

"Vóór 2020 geloofden de Dominicanen dat politici alleen aan de macht kwamen om zichzelf te verrijken ten koste van het lijden van het volk", zegt Jacqueline Jimenez, mederedacteur van het boek 'Dominican Politics in the 21st Century.'

"Nu, door deze nieuwe regering, is die mentaliteit aan het veranderen."

De 56-jarige Abinader heeft er ook een prioriteit van gemaakt om de beruchte vuile politiek van het land op te ruimen.

Voorafgaand aan zijn eerste ambtstermijn gingen tienduizenden Dominicanen de straat op tijdens de grootste demonstraties van woede over corruptie in decennia, na een historische omkopingszaak tegen topambtenaren.

Op zijn eerste werkdag koos Abinader als procureur-generaal Miriam German Brito, een voormalig rechter bij het Hooggerechtshof.

Een jaar later kende de Europese Unie haar de Mensenrechtenprijs toe voor haar "strijd tegen corruptie en voor transparantie en gerechtigheid".

De regering van Abinader heeft ook de kieswetten aangescherpt en kreeg in april lofbetuigingen van de Organisatie van Amerikaanse Staten voor veranderingen die de transparantie en gelijkheid in de campagnefinanciering versterkten.

Maar er moet nog meer worden gedaan in de tweede ambtstermijn van Abinader, zelfs na zijn concrete stappen om de nog jonge instellingen van het land te versterken, zei de Dominicaanse politieke strateeg Geovanny Vicente-Romero.

"De regering van Abinader heeft kritiek gekregen, omdat ze niet in staat of bereid is zijn eigen volk voor het gerecht te brengen, vooral die uit zijn binnenste kring", vertelde de in Washington gevestigde Vicente-Romero, die Abinader persoonlijk kent, aan Reuters.

"Als Abinader zijn nalatenschap wil verzegelen tegen corruptie, zal hij naar binnen moeten kijken om echt een blijvende doorbraak te bereiken."

Politieke rivalen beweren ook dat de Tesla-rijdende Abinader, een rijke voormalige zakenman wiens vermogen van 76 miljoen dollar hem tot de rijkste leiders van Latijns-Amerika maakt, misschien niet zo brandschoon is als hij heeft geprobeerd over te brengen.

Een groep nieuwsorganisaties onder leiding van het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) ontdekte in 2021 dat Abinader, die ook de rijkste overheidsfunctionaris in de Dominicaanse Republiek is, ten minste zeven offshore-bedrijven in handen had – waarvan de details duister waren – toen hij werd gekozen.

Abinader, die voor geen enkele misdaad is veroordeeld, zei dat hij de offshore-bedrijven had opgericht in een tijd waarin de vennootschapswetgeving van het land, als achterhaald werd beschouwd.

Sinds het begin van zijn regering heeft hij zijn presidentiële salaris gedoneerd aan sociale programma's.

Aangezien de Dominicaanse kieswet Abinader beperkt tot twee termijnen als president, zal zijn nalatenschap ook afhangen van zijn aanpak van de gevolgen van de nog steeds exploderende crisis in buurland Haïti.

Abinader zette in 2022 een veiligheidshelm op en hielp bij het storten van het eerste beton voor een veelbesproken grensmuur met Haïti – aangeprezen door zakenman Elon Musk op sociale media – en hij heeft aangedrongen op de deportatie van illegale migranten.

"Onze slogan zal vanaf nu zijn: óf we vechten samen om Haïti te redden, óf we vechten alleen om de Dominicaanse Republiek te beschermen!" Abinader vertelde dit in februari aan de Verenigde Naties.

Dat standpunt levert hem nog een binnenlands politiek voordeel op, zegt Eric Farnsworth, een Latijns-Amerika-expert bij de Council of the Americas and Americas Society.
"Hij krijgt enige kritiek te verduren... buiten de Dominicaanse Republiek, maar niet veel intern, waardoor Haïti als een politieke kwestie wordt afgedaan", zei Farnsworth.