Duizenden Russen geven gehoor aan Navalny's wens

Duizenden mensen kwamen zondag naar stembureaus in Rusland en hoofdsteden over de hele wereld om deel te nemen aan wat volgens de anti-Kremlin-oppositie een vreedzaam maar symbolisch protest was tegen de herverkiezing van president Vladimir Putin.

In een actie genaamd 'middag tegen Putin' gingen Russen die zich verzetten tegen de ervaren leider van het Kremlin 's middags naar hun plaatselijke stembureau om hun stembiljet te vernietigen of om te stemmen op een van de drie kandidaten die zich tegen Putin verzetten, van wie algemeen wordt verwacht dat hij verpletterd zal winnen.

Anderen hadden beloofd de naam van wijlen oppositieleider Alexei Navalny, die vorige maand in een Arctische gevangenis stierf, op hun stembiljet te schrijven en sommigen bezochten Navalny's graf in Moskou om symbolisch op hem te stemmen.

De bondgenoten van Navalny zonden op YouTube video's uit van rijen mensen die 's middags in de rij stonden bij verschillende stembureaus in heel Rusland en die volgens hen daar waren om vreedzaam te protesteren.

Navalny had vóór zijn dood het 'Noon tegen Putin'-plan onderschreven in een bericht op sociale media, gefaciliteerd door zijn advocaten. De onafhankelijke krant Novaya Gazeta noemde de geplande actie "Navalny's politieke testament".

"Er is heel weinig hoop, maar als je zoiets kunt doen, moet je het doen. Er is niets meer over van de democratie", zei een jonge vrouw, die haar naam niet noemde en wier gezicht vervaagd was door het team van Navalny bij één stembureau.

Een andere jonge vrouw bij een ander stembureau, wier identiteit op dezelfde manier was vermomd, zei dat ze had gestemd op de 'minst twijfelachtige' van de drie kandidaten die tegen Putin optraden.

Een mannelijke student die in Moskou stemde, vertelde de zender van Navalny dat mensen zoals hij, die het niet eens waren met het huidige systeem, hoe dan ook hun leven moesten blijven leiden. "De geschiedenis heeft aangetoond dat veranderingen op de meest onverwachte momenten plaatsvinden", zei hij.

Ondanks de demonstranten – die een klein deel van de 114 miljoen Russische kiezers vertegenwoordigen – staat Putin klaar om zijn greep op de macht te verstevigen tijdens de verkiezingen die hem zeker een grote overwinning zullen opleveren.

De woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, Maria Zakharova, vroeg zich af of al degenen die op buitenlandse ambassades stemden tegenstanders van Putin waren en beschuldigde de westerse media ervan propaganda over de gebeurtenissen te verspreiden.

"Russische burgers kwamen niet naar de bijeenkomsten en optredens die onvriendelijke regimes en hun betaalde informatiediensten proberen te presenteren", zei Zakharova.
"Ze kwamen om hun stem uit te brengen. Op wie ze stemden en hoe ze stemden is hun vrije keuze. Maar het feit dat ze de oproepen van de gemarginaliseerden verwierpen, is voor iedereen duidelijk."

Protest
Het Kremlin bestempelt de politieke bondgenoten van Navalny – van wie de meesten buiten Rusland zijn gevestigd – als gevaarlijke extremisten die eropuit zijn het land namens het Westen te destabiliseren. Het zegt dat Putin overweldigende steun geniet onder de gewone Russen, wijzend op opiniepeilingen die zijn goedkeuringsscore boven de 80% schatten.

Omdat de uitgestrekte landmassa van Rusland zich over elf tijdzones uitstrekte, waren de protestkiezers verspreid in plaats van geconcentreerd in één enkele massa, waardoor het moeilijk in te schatten was hoeveel mensen op het protestevenement afkwamen. De omvang van de wachtrijen bij elk stembureau dat op Navalny's kanaal werd getoond, varieerde van enkele tientallen mensen tot enkele honderden mensen.

Journalisten van Reuters zagen rond het middaguur bij sommige stembureaus in Moskou en Jekaterinenburg een lichte toename van de stroom kiezers, vooral jongeren, met wachtrijen van enkele honderden mensen, en op sommige plaatsen zelfs duizenden.
Sommigen zeiden dat ze protesteerden, ook al waren er weinig uiterlijke tekenen die hen van gewone kiezers konden onderscheiden.

Leonid Volkov, een verbannen Navalny-assistent die vorige week in Vilnius met een hamer werd aangevallen, schatte dat honderdduizenden mensen naar stembureaus in Moskou, Sint-Petersburg, Jekaterinenburg en andere steden waren gekomen.

Bij stembureaus van Russische diplomatieke missies in Australië, Japan, Armenië, Kazachstan, Duitsland en Groot-Brittannië stonden om 12.00 uur honderden Russen in de rij.

In Berlijn verscheen Yulia, de weduwe van Navalny, bij de Russische ambassade om daar deel te nemen aan het protestevenement, samen met Kira Yarmysh, de woordvoerder van Navalny. Andere aanwezige Russen klapten en scandeerden haar naam.

Niet alle Russen die kwamen stemmen leken tegenstanders te zijn. In Londen droeg een man die in de rij stond om te stemmen een topje met de tekst 'Jezus is mijn redder'. Putin is mijn president'.

Anderen tekenden een protest aan. "We zijn de afgelopen dertig jaar niet gehoord. Niemand heeft naar ons geluisterd. We zijn verhuisd, we zijn geëmigreerd, en zelfs hier, ver weg van Rusland, voelen we de gevolgen als we niet gehoord worden", zei kiezer Natalia Cherednikova in Londen.

"Dit jaar is zo belangrijk om er gewoon voor onszelf te zijn, ook al zijn we allemaal … fatalistisch in termen van de betekenis ervan en dat het niemand iets kan schelen. Het is alleen voor onszelf dat we hier zijn geweest. We hebben gestemd. We kwamen opdagen.'