Het gerechtelijk vooronderzoek nader belicht
16 Mar, 16:51
foto


Naar aanleiding van het verzoek van een aantal studenten en anderen, heb ik gemeend om zuiver informatieve redenen het gerechtelijk vooronderzoek (GVO) als onderdeel van het strafprocesrecht, in een nutshell te belichten.

Strafvordering

In het strafproces wordt een onderscheid gemaakt tussen twee hoofdfasen: het voorbereidend onderzoek en het onderzoek ter terechtzitting.
Het voorbereidend onderzoek is de fase waarin de autoriteiten bewijs verzamelen en onderzoeken uitvoeren om te bepalen of er voldoende gronden zijn om een verdachte te vervolgen en voor de rechter te brengen.
Deze fase omvat twee subfasen: het opsporingsonderzoek en het gerechtelijk vooronderzoek.

1. Het opsporingsonderzoek: Dit is de initiële fase waarin de politie en andere opsporingsinstanties onderzoek doen naar strafbare feiten. Ze verzamelen bewijsmateriaal, interviewen getuigen, en proberen de vermoedelijke dader te identificeren. Tijdens deze fase kunnen onderzoekstechnieken zoals huiszoekingen, telefoontaps, en observaties worden gebruikt.
2. Het gerechtelijk vooronderzoek: Als er voldoende bewijs is verzameld tijdens het opsporingsonderzoek, kan volgens artikel 139 van het Surinaams Wetboek van Strafvordering een gerechtelijk vooronderzoek worden gevorderd door de officier van justitie. De Rechter Commissaris leidt dan het gerechtelijk vooronderzoek, waarin een diepgaander toetsing wordt uitgevoerd.

Het karakter van een GVO
Een gerechtelijk vooronderzoek is een fase in het strafproces waarin de autoriteiten bewijs vergaren om te bepalen of er voldoende gronden zijn om een verdachte te vervolgen. Bij een GVO wordt een rechter bij het onderzoek van de zaak betrokken. De bevoegdheden van de rechter commissaris zijn in deze verregaande waarbij  onder andere de inbreuk op privacy ingrijpender is.

De elementen van een gerechtelijk vooronderzoek omvatten onder andere het verzamelen van getuigenverklaringen, forensisch bewijs, documenten en ander relevant materiaal. Dit onderzoek wordt meestal ingesteld nadat er een verdenking van een strafbaar feit is gerezen. Het kan zelfs worden gestart zonder specifieke verdachte, bijvoorbeeld bij een misdrijf waarvan de dader(s) nog niet bekend is/zijn.

Het GVO behelst verder het grondig verhoor van verdachten; deskundigen worden geraadpleegd en aanvullend bewijs wordt bijeengebracht en geanalyseerd. Dit kan onder meer inhouden dat verdachten worden verhoord, deskundigen worden geraadpleegd, en aanvullend bewijs wordt bijeengebracht en geanalyseerd. Het doel van het gerechtelijk vooronderzoek is om de feiten en omstandigheden van het strafbare feit volledig te onderzoeken voordat de zaak eventueel wordt voorgelegd aan de rechter.

Uitkomst van een GVO
Het wordt van belang geacht om er op te wijzen, dat strafrechtelijke handhaving niet altijd leidt tot vervolging door de rechter; bestuurlijke afhandeling is ook mogelijk.
De resultaten van een GVO kunnen variëren en dus leiden tot verschillende uitkomsten, zoals het besluit om een verdachte te vervolgen, het seponeren van de zaak bij gebrek aan bewijs, of het doorverwijzen naar een alternatieve vorm van afdoening,(weliswaar in mindere mate bekend) zoals een schikking of bemiddeling.

Mr. Ferdinand Welzijn
Parttime Docent Strafrecht en Strafvordering bij Suriname Politie Academie en  Anton De Kom Universiteit van Suriname.

Bron: Strafvordering Tekst & Commentaar - CPM Cleiren & J.F. Nijboer 8e druk
Advertenties

Saturday 27 April
Friday 26 April
Thursday 25 April