In Suriname geen eerbetoon voor militairen na suïcide

In de afgelopen weken zijn er enkele militairen vanwege psychische/psychosociale problemen wederom door suïcide omgekomen. In het licht hiervan acht ik het nodig aan mijn maatschappelijke plicht te voldoen en zowel de vanwege suïcide overleden militairen als hun nabestaanden een stem te geven. Alvorens verder te gaan wens ik te benadrukken dat ik niet als deskundige noch op basis van onderzoeksresultaten, enkele zaken zal stellen. Het gaat hier allemaal om mijn persoonlijke observatie.In deze wil ik niet meer spreken van de door suïcide omgekomen militairen, maar van de gevallenen. De reden hiervoor is vanwege de interne strijd die zij zowel fysiek als mentaal hebben moeten voeren, wat effect heeft gehad op alle aspecten van hun leven. Zij hebben de geestelijke strijd verloren en zijn omgekomen.

Als wij ons als samenleving de spiegel voorhouden in dit kader, kunnen wij niet anders dan tot de conclusie komen dat ‘psychische/psychiatrische problemen’ in ons land nog zwaar in de taboesfeer zitten. Om te helpen dit te doorbreken zal ik zaken hier blootleggen, zoals wij dat vaak niet durven te doen en waar enige lezer waarschijnlijk niet blij van zal worden.

Ongeveer 15 jaar geleden had een specifiek geval van suïcide van een collega militair te Moengo grote impact op mij.
Deze jonge militair was op de dag van vertrek bijna op zijn knieën gegaan (in figuurlijke zin) met het verzoek vrijgesteld te worden van zijn detacheringsperiode, vanwege ernstige problemen in de privésfeer waar ik verder niet op in zal gaan.
De jonge militair stond bovendien niet bekend als een probleemgeval, in die zin dat hij zich altijd conform instructie aanmeldde voor het uitvoeren van zijn diensten en opgedragen werkzaamheden. Deze jonge militair vertrok naar detachering en na enkele dagen pleegde hij aldaar suïcide. De onder alle andere omstandigheden, altijd beleefde, correcte en plichtsgetrouwe soldaat K. was niet meer.

Zo hebben er door de jaren heen, met regelmaat, meerdere makkers hun eigen lot bepaald al dan niet vanwege psychische/psychiatrische problemen. In deze zal ik het niet hebben over preventie, maar wil ik het wel hebben over wat onder andere compleet mis gaat na zo een tragische gebeurtenis. Tot op heden wordt er een regel toegepast op deze gevallenen, namelijk dat zij geen aanspraak maken op een begrafenis met militair eerbetoon. Ik vind dat een misdadige regel. Dit vloeit naar mijn oordeel voort uit de opvatting en het oordeel dat suïcide een handeling is waar de grootste schande aan kleeft en derhalve als oneervol getypeerd wordt. Deze opvatting is niet van deze tijd en zeker niet van deze eeuw.

Suïcide wordt tegenwoordig wereldwijd op een compleet andere manier belicht en benaderd. Niet alleen het voorkomen ervan, maar ook de omgang na de suïcide. Ons nationaal leger is qua organisatie en regelgeving ingericht naar het westers NATO systeem. Het is de lezer vrij om te gaan onderzoeken in welk van de 'westerse legers' deze regel wordt gehanteerd. De gevallenen worden niet meer als onaanraakbaren of oneervol weggezet waar liever niet meer over wordt gesproken. Er is compassie, begrip en erkenning van psychische/psychiatrische problemen.

Laten wij ook een sprong maken in de tijd en niet blijven vasthouden aan een gewoonte welke afstamt uit het stenen tijdperk. Deze gevallenen dienen ook het eerbetoon te ontvangen bij hun uitvaart als waardering voor hun bijdrage aan de natie van hun dienstperiode en is van grote waarde voor de nabestaanden. Hier is een verandering van zienswijze hard nodig.  Bovendien is het overlijden een onomkeerbaar gevolg al dan niet door suïcide voor de nabestaanden, waarvan zij door deze onmaatschappelijke regel onterecht ‘dubbel’ worden geraakt. Dit stuk wil ik opdragen aan inmiddels wijlen luitenant M., sergeant R. en alle andere gevallenen die door suïcide zijn omgekomen.

Jermain Day