Armoede wordt omschreven als het gebrek aan geld/middelen om in de primaire levensbehoeften te voorzien. In de discussie over armoedebestrijding staat een fundamentele vraag centraal. Namelijk: ben je arm omdat je geen geld/middelen hebt of heb je geen geld/middelen omdat je arm bent. Met andere woorden: is het niet hebben van geld/middelen de oorzaak of het gevolg van armoede.
Het antwoord op deze vraag is bepalend om een effectief armoedebestrijdingsplan te ontwikkelen.

Er zijn vele verhalen bekend van personen die in armoede leefden en plotseling een financiële meevaller in hun leven kregen zoals het winnen van een loterij/lotto of een grote erfenis. Maar na een zekere tijd waren ze weer in armoede. Onderzoek heeft uitgewezen dat deze personen ondanks het geld, niet beschikten over de capaciteiten/ vaardigheden om zichzelf te beschermen tegen armoede.

In 1980 ontwikkelde econoom/filosoof Amartya Sen de capaciteiten benadering voor het creëren van welvaart en welzijn. Capaciteiten/vaardigheden creëren  functioneren en functioneren creëert welvaart en welzijn.
Welvaart en welzijn creëren en armoedebestrijding zijn in wezen hetzelfde. Het verschil ligt in de focus. Bij armoedebestrijding is de focus gericht op de minstbedeelden, bij welvaart en welzijn voor iedereen is de focus breder.

Effectieve en duurzame armoedebestrijding moet bestaan uit het voorzien van mensen van de capaciteiten/vaardigheden om zelfvoorzienend te zijn. Dus het principe van: geef de man geen vis, maar leer hem vissen. Dit geldt op individueel niveau maar ook op collectief niveau dus het niveau van een samenleving.

Ons land is rijk aan hulpbronnen. Op basis daarvan zijn wij ooit gerangschikt als het zeventiende rijkste land van de wereld. Daarmee stonden wij boven landen als Nederland en Japan. Ondanks al deze rijkdom zijn wij een arm land. Blijkbaar beschikken wij niet over de capaciteiten/vaardigheden om welvaart en welzijn te realiseren.

Gebleken is dat, net zoals er capaciteiten/vaardigheden bestaan die welvaart en welzijn realiseren, er ook capaciteiten/vaardigheden bestaan die armoede realiseren. Tot deze laatste groep behoren: zelfzucht (eigen belang), hebzucht, corruptie en nepotisme (= familie en vriendenbeleid). Gebrek aan kennis hoeft tegenwoordig geen belemmering te zijn voor ontwikkeling omdat kennis ingekocht kan worden. Maar vaak kiest men ervoor geen gebruik te maken van deskundigheid om persoonlijke belangen.

Armoedebestrijding in ons land bestaat al heel lang uit een gebrekkig functionerend systeem van verstrekken van pakketten en uitkeringen en sinds kort aangevuld met koopkrachtversterking en strooien met geld. Helaas is dit alles slechts symptoombestrijding. Armen worden hiermee niet structureel en duurzaam geholpen en kunnen ook geen bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het land.

Armoedeverspreiding:
• Het huidig bestuur wijdt al haar aandacht en inspanning aan het oplossen van het financieel/economische probleem. De nadelige gevolgen van die inspanning worden meedogenloos afgewenteld op de burgers. Hierdoor zijn velen in een situatie geraakt waarbij zij niet meer zelfvoorzienend  zijn.
• Kleine en middelgrote bedrijven die er net in geslaagd waren de Covid-crisis te overleven wordt nu de genadeslag toegebracht en zijn gesloten of op sterven na dood, wat leidt tot werkeloosheid en armoede.
• Niet kiezen voor capaciteiten en vaardigheden bij benoemingen, maar voor familie en vrienden maakt dat gekwalificeerde personen die worden overgeslagen wegtrekken. En dat gaat ten koste van het functioneren van de dienst of het bedrijf.
• Het gestuntel met de invoering en uitvoering van de BTW is een voorbeeld van kiezen voor ondeskundigheid en persoonlijk belang.
• Niet durven ondermaats functionerende leden van het kabinet te vervangen tast het functioneren van het totale kabinet aan.
• Schandalen zoals afbreken en nieuwbouw politiebureau, bouw van een nieuw DNA gebouw bevatten alle elementen van corruptie.
En dit is slechts een summiere opsomming van wat er in ons land gebeurt.

Het is een illusie te denken dat een economische opleving, door bijvoorbeeld 'oliedollars' automatisch zal zorgen voor armoedebestrijding (of welvaart en welzijn). Er zijn genoeg voorbeelden in de wereld van landen waar 'oliedollars' alleen maar voor meer ongelijkheid in de samenleving hebben gezorgd.

Om effectief armoede in de samenleving te kunnen bestrijden en dus welvaart en welzijn voor iedereen te realiseren, moet eerst de armoede in het bestuur van het land worden bestreden. Met name het zelfzuchtig, corrupt, nepotistisch en hebzuchtig functioneren.

Ik roep de samenleving op om bij de verkiezingen van 2025 goed na te gaan welke partij een degelijk en realistisch armoedebestrijdingsplan weet te presenteren. En niet te trappen in mooie verhalen en beloften. Anders ziet onze toekomst er beslist niet rooskleurig uit.

Ronald Grunberg