VS: Congres vermijdt shutdown met last-minute deal

De Amerikaanse regering heeft een federale shutdown vermeden nadat zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat overeenstemming hadden bereikt over een kortetermijnfinancieringsovereenkomst. Een wetsvoorstel dat de regering tot half november gefinancierd houdt, maar geen nieuwe hulp aan Oekraïne omvat, werd in de Senaat goedgekeurd met 88 stemmen voor en negen tegen.

De 45-dagenresolutie werd voorgesteld door de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, na een opstand van mede-Republikeinen uit de harde lijn die de Kamer controleren.

Eenmaal ondertekend in de wet, zal het een verstoring van de federale diensten voorkomen.

Een shutdown, die tienduizenden federale werknemers zonder loon op verlof zou plaatsen en verschillende overheidsdiensten zou opschorten, zou zondag om 00:01 uur beginnen.

Maar tijdens een dramatische ommekeer op zaterdagmiddag probeerden de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden een tijdelijke financieringsmaatregel door te voeren die de regering nog 45 dagen open zou houden en geen grote concessies zou doen aan het uitgavenniveau.

Het werd gesteund door meer Democraten dan Republikeinen, waarbij maar liefst 90 Republikeinen tegen stemden.

Deze stap was een klap voor een kleine groep rechtse Republikeinen die de onderhandelingen in de Kamer hebben opgehouden met onverzettelijke eisen voor bezuinigingen.

Nu een meerderheid van de wetgevers echter graag een shutdown wil voorkomen, wordt een van de belangrijkste eisen van de fractie – geen Amerikaanse financiering meer voor de verdediging van Oekraïne tegen de invasie door Rusland – weerspiegeld in het wetsvoorstel.

In een verklaring die kort na de stemming in de Senaat werd vrijgegeven, zei president Joe Biden dat "extreme Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden' hadden geprobeerd een "vervaardigde crisis" te creëren, en drong hij er bij voorzitter McCarthy op aan om onverwijld een nieuwe financieringsovereenkomst voor Oekraïne door te laten gaan.

Hij zei: "We kunnen onder geen enkele omstandigheid toestaan dat de Amerikaanse steun aan Oekraïne wordt onderbroken."

"Ik verwacht ten volle dat de voorzitter zijn toewijding aan het Oekraïense volk zal nakomen en de doorgang zal veiligstellen van de steun die nodig is om Oekraïne op dit kritieke moment te helpen."

Nadat de deal was aangenomen, zei Chuck Schumer, meerderheidsleider van de Democratische Senaat, dat "Amerikanen opgelucht kunnen ademhalen" en dat "extreme, vervelende en schadelijke" bezuinigingen waar sommige Republikeinen op hadden aangedrongen, waren vermeden.

Maar hij benadrukte dat de overeenkomst tijdelijk was en niet de "eindbestemming", en verzekerde Kiev dat een verder financieringspakket voor Oekraïne niet was opgegeven.

Schumer zei dat er bij beide partijen meerderheidssteun is om de financiële steun aan het leger voort te zetten, en voegde eraan toe: "We zullen niet stoppen met vechten voor meer steun voor Oekraïne."

Shutdowns vinden plaats wanneer beide kamers van het Congres het niet eens kunnen worden over de ruwweg 30% van de federale uitgaven die zij vóór de start van elk begrotingsjaar op 1 oktober moeten goedkeuren.

Nu de Republikeinen een kleine meerderheid in het Huis van Afgevaardigden hebben en de Democraten in de Senaat slechts één zetel meer hebben, heeft elke financieringsmaatregel steun van beide partijen nodig.

Herhaalde pogingen om uitgavenwetten in het Huis van Afgevaardigden goed te keuren, zijn de afgelopen weken gedwarsboomd door opstandige rechtse partijen.

De groep heeft zich verzet tegen bestedingsmaatregelen op de korte termijn en heeft aangedrongen op bezuinigingen door middel van wetsvoorstellen voor de uitgaven op de lange termijn met specifieke besparingen, ook al hebben dergelijke wetsvoorstellen weinig kans om door de Senaat te komen.

Voorzitter Kevin McCarthy was tot het laatste moment uiterst terughoudend geweest om te vertrouwen op de stemmen van de Democraten om het wetsontwerp van het Huis van Afgevaardigden goed te keuren, aangezien dit deze hard-line conservatieve leden van zijn partij boos zou maken.

Maar de Democraten kregen niet alles wat ze wilden. Om een shutdown te voorkomen, moesten ze de hoop op verdere militaire hulp aan Oekraïne laten varen.

Zij – en de Republikeinen die ook meer geld voor Oekraine steunen – zullen blijven aandringen op meer financiering, maar functionarissen in de regering van president Joe Biden hebben gewaarschuwd dat er op korte termijn een verstoring van de Oekraïense oorlogsinspanningen zou kunnen optreden.

"We verwachten volledig dat voorzitter McCarthy, die zijn steun heeft uitgesproken voor financiering ter ondersteuning van Oekraïne in zijn strijd tegen de illegale en ongerechtvaardigde Russische agressieoorlog, binnenkort een afzonderlijk wetsvoorstel ter tafel zal brengen", vertelde een functionaris van het Witte Huis aan de Amerikaanse CBS.

Dit drama zal zich over 45 dagen waarschijnlijk opnieuw herhalen, omdat fundamentele meningsverschillen over het niveau van de overheidsuitgaven en het beleid tussen Republikeinen en Democraten, en tussen de Republikeinen onderling, niet zijn opgelost.

In de tussentijd moeten Congreslid Matt Gaetz uit Florida en harde conservatieven in het Huis van Afgevaardigden een beslissing nemen.

Het besluit van McCarthy om op de stemmen van de Democraten te vertrouwen om het kortetermijnwetsvoorstel goed te keuren, zou een rode lijn zijn geweest die, indien overschreden, zou leiden tot een rechtse opstand in het Huis van Afgevaardigden en een poging om McCarthy uit zijn leiderschapspositie te verwijderen, door een zogenaamde motie tot ontruiming.

Op zijn persconferentie op zaterdag daagde McCarthy degenen die tegen hem waren uit. "Als iemand een motie tegen mij wil indienen, breng die dan", zei hij. "Er moet een volwassene in de kamer zijn."

De komende dagen zullen uitwijzen of Gaetz en zijn gezelschap serieus waren met hun dreigement  – of alleen maar bluften.