Terwijl de koers van de eigen Surinaamse munt (SRD) het afgelopen decennium onder het desastreuze en ultracorrupte financiële beleid van de regering Bouterse/Adhin slechts daalde, is binnen het noodprogramma van de nu zittende regering Santokhi/Brunswijk besloten tot de unificatie van de Surinaamse dollar op een nagenoeg verdubbeld niveau ten opzichte van de officiële  koers. Als gevolg hiervan raken de inflatoire prijseffecten vanuit alle sectoren grote delen van de samenleving op meedogenloze wijze.  

Het gebrek aan vertrouwen in de eigen Surinaamse munt heeft van meet af aan al geleid tot informele geldstromen en aanhouden van geldvoorraden in buitenlandse valuta en tevens ook tot  parallelkoersen met de SRD. De opkomst van de in particuliere handen zijnde cambio’s hebben significant bijgedragen (en doen dat nog steeds) aan de omvang van de informele economie middels het omzetten (zowel nationaal als overzee) c.q. doorgeven aan ingezetenen van buitenlandse valuta door familieleden maar ook tot de omzetting en verplaatsing van uit drugs verdiende gelden en/of andere uit duistere bronnen afkomstige gelden van en naar Suriname.

Evident is dat niet alleen de belangen en de werkwijze van particuliere cambio’s die de schaduweconomie versterken, contrair zijn aan de belangen van de officiële handelsbanken, ook het algemeen belang (de gemeenschap rakende) wordt direct daarbij ondergraven middels de gederfde fiscale heffingen (onderdeel van de overheidsbegroting) door de Belastingdienst/de overheid.

Opvallend zijn de corruptieve aanslagen bij De Centrale Bank van Suriname die zich voordeden onder de met absolute macht beklede presidenten (Wijdenbosch en Bouterse) die beiden eerst dit instituut politiseerden en uitholden, daarmee de weg vrijmaakten voor ongerechtvaardigde verrijking en banale diefstal. De eerste ravage werd aangericht door de toenmalige governor Henk Goedschalk (eind jaren tachtig) terwijl meer recent de in hechtenis verkerende Robert van Trikt en de op de vlucht zijnde Gillmore Hoefdraad (ex-governors en ex-minister van Financiën) zichzelf tezamen met aan hen politiekgelieerden schaamteloos vergrepen aan staatsgelden en omvangrijke bij de centrale bank gestalde tegoeden van burgers (kasreserves) ten koste van de gemeenschap die op geen enkele wijze kon rekenen op de als werkarm van de corrupte governors/ autoriteiten opererende recent afgetreden NDP-coalitie in het parlement.

Dollarisering als remedie
Consequenties van een eventuele dollarisering en daarmee het afstand doen van de eigen munt zijn zowel de uitschakeling van de particuliere cambio’s als de toebedeling van een marginale rol voor de centrale bank waarmee enerzijds de uitwas van de cambio’s is aangepakt en anderzijds herhaling van weer een vernietigende roof bij de centrale bank voorkomen wordt. In beide gevallen dient het belang van de gemeenschap leidend te zijn.

Tegelijkertijd zal monetaire financiering niet aan de orde en geen issue meer zijn ingeval wordt overgegaan tot dollarisering van de economie. Een monetair instrument dat bij onjuist gebruik economisch destabiliserend werkt, wordt hiermee volledig overbodig. De kern van de afweging die aan de orde zal moeten komen, of ondanks empirisch bewijs het vals nationalisme het streven het algemeen belang voorop te stellen zal verhinderen en daarmee de beoogde welvaart van de Surinaamse burger in de weg zal zitten.

Aan de dollarisering van de economie zijn diverse voordelen verbonden zoals de stabiele inflatie als gevolg van de stabiliteit van de dollar, eliminatie van transactiekosten en valutarisico’s, hogere economische groei (o.a. handel en investeringen). Het aangetoonde structurele wantrouwen in de eigen SRD gepaard gaande met het aanhouden en  verrichten van transacties in Amerikaanse dollars zowel in de formele als informele economie vergemakkelijkt enerzijds maar compliceert tegelijkertijd de dollarisering enigszins in de overgangsfase. Met name in deze fase zal de rol van de centrale bank van grote betekenis kunnen zijn.  

De overgang sluit ook precies aan bij de plannen van de zittende regering tot duurzame stimulering van het ondernemerschap en de export welke de enige bron van geldschepping zal vormen bij de gedollariseerde economie. Een strategische uitwerking en uitvoering van een geplande overgang past precies bij de beoogde toekomstige olie-inkomsten in dollars. De dollarisering van de Surinaamse economie biedt kansen voor een herordening van de Surinaamse economie zodanig dat de omslag tot een exporteconomie reëel is waarbij (intern) met een gedegen fiscale herordening begrotingstekorten meer uitzondering dan regel zullen zijn. Indien daarbij ook aan een rechtvaardigere inkomensverdeling voor de samenleving gestalte kan worden gegeven, zal ons zo door haar eigen kinderen misbruikte moederland de Eldorado van het Zuid-Amerikaanse continent kunnen zijn.  

Drs. Roberto Manniesingh
agam@planet.nl