Resultaten:
1. De internationale reserve blijft onder druk staan, waardoor de wisselkoers jarenlang blijft stijgen. Dat geeft een gemiddelde middenkoers (gemiddelde van CBvS en Cambio koers) van SRD/US$ 13 in 2020 en SRD/US$ 30 in 2021.
2. Een voortgaande monetaire financiering van 12% in 2020 en 10% in 2021 en 6% gemiddeld over 2022-2025.
3. De reële lonen dalen met 22% in 2021. Terwijl de AOV ook reëel daalt met 22% in 2021.
4. De gemiddelde inflatie stijgt in 2020 naar ruim 38% en schiet door naar 91% in 2021.
5. In de baseline worden de targets niet gerealiseerd.
Het Scenario 1: DNA Pakket van Maatregelen dd. 18 sept 2020.
Het pakket van maatregelen is bekend en staat in genoemde nota naar DNA van 18 september. Het gaat om unificatie van de wisselkoers en belastingverhogingen en uitgaven beperking. De resultaten zijn als volgt:
1. De koers is geünificeerd op SR/US$ 14, echter blijkt dat de maatregelen onvoldoende zijn om de koers stabiel te houden waardoor deze verder zal stijgen naar SRD/US$ 15,00 in 2021 tot SRD/US$ 29 gemiddeld over 2022 tot 2025.
2. Ook de Inflatie komt niet helemaal onder controle en blijft voortkabbelen op het niveau van 28% in 2021 tot 2025.
3. De reële bbp-groei zit op het niveau van 2 tot 3 %.
4. Terwijl de reële lonen nog steeds achterblijven op het niveau van -3 tot -5%.
5. De AOV’ers blijven op 28% beneden de armoedegrens.
6. Het is duidelijk dat er nog meer maatregelen moeten komen.
Het Scenario deel 1+2
Wij hebben gezocht naar aanvullende maatregelen die in combinatie met het door de DNA goedgekeurde pakket wel leiden tot koersstabiliteit. Dat blijkt te lukken bij de volgende assumpties:
1. Extra productiviteit stijging 1% per jaar
2. Extra export 2% per jaar
3. Minder import 2% per jaar door importvervanging
4. Investeringsniveau bedrijven +6% in 2021
Op basis van deze ontwikkelingsveronderstellingen voegen wij dit pakket toe aan de reeds goedgekeurde maatregelen door DNA. Dit is “Scenario deel 1+2” De resultaten zijn als volgt:
1. Het model geeft aan dat de geünificeerde koers nu stabiliseert op SRD/US$ 14,00.
2. De Inflatie ebt weg naar 22% in 2021 en 4% gemiddeld in de jaren erna.
3. De Monetaire financiering loopt drastisch terug naar rond 1% per 2022.
4. De reële bbp-groei zal gemiddeld 6 tot 7% zijn.
5. De reële lonen beginnen zich positief te herstellen met gemiddeld 2% per jaar.
6. De reële AOV herstelt zich positief en we zien dat ze in 2024 boven de armoedegrens kunnen uitkomen.
7. We zien per 2022 5% toename in de werkgelegenheid.
Conclusies:
Het Scenario heeft minder pijnlijke gevolgen dan de Baseline met continuering van het gevoerde beleid van de laatste jaren en bereiken van de grens van de leencapaciteit. In de baseline, daalt de koopkracht van de werknemers in 2021 met 22% en daarna daalt die met gemiddeld 4% per jaar, terwijl in het scenario er een stijging van gemiddeld 1 tot 3% per jaar is.
In het scenario worden er dus geen extra offers gebracht. De combinatie van het door de DNA goedgekeurde pakket met de veronderstelling van een bescheiden extra groei van export en importvervanging leidt tot een stabiele munt van 14,00 SRD/US$ voor de komende jaren. Mits de maatregelen inderdaad worden uitgevoerd.
De modelaannames zijn echter deels provisorisch en de uitkomsten zijn daarom slechts indicatief. Bij kleine veranderingen in assumpties, bijvoorbeeld als de goudprijs zou dalen, blijft een hogere koers denkbaar.
Gerard Lau en Marein van Schaaijk,
Paramaribo en Den Haag 24 sept 2020
(*) Het Macroabc model staat draaiend als shareware op www.stuseco.org Zie rechts bovenin klik op MacroabcSU Januari 2020. In dat model staat een sheet ARTIKEL over deze doorrekening. Het Macroabc model is in een twaalftal landen gebruikt en is ontwikkeld door dr. Marein van Schaaijk. Dit model is een zuster model van het Suryamodel dat momenteel bij het Planbureau gebruikt wordt. In deze berekeningen is niet meegenomen de latere beslissing om monetaire financiering toe te staan voor additionele Covid-19 noodfonds uitgaven van SRD 1,5 miljard.