Het pad van de schildpadden en de vissers op Braamspunt kruisen elkaar. (Foto: WWF)
Maatschappelijke-
en milieuorganisaties maken zich zorgen over recente bedreigingen van het
laatste belangrijke legstrand van de aitkanti's in Suriname. Braamspunt
gelegen in het Noord-Commewijne bijzonder beheersgebied is belangrijk als
kustverdediging van Paramaribo Noord vanwege zijn functie als natuurlijke
golfbreker. Het strand van Braamspunt verandert van vorm en samenstelling op
een bijna wekelijkse basis.
Door
klimaatverandering vinden deze veranderingen nog sneller plaats vanwege de
toegenomen golfslag en wind. Braamspunt is sinds een paar jaar een belangrijk
legstrand voor zeeschildpadden geworden, vooral voor aitkanti’s. Dit komt omdat
het voormalige legstrand van Matapica door de oostwaartse beweging is
verschoven naar Braamspunt. Het is tevens doorde makkelijke bereikbaarheid voor het zien van zeeschildpadden een
belangrijke en unieke toeristische trekpleister geworden.
Het huidige
legseizoen van de zeeschildpadden is nauwelijks begonnen of er zijn alweer
problemen op Braamspunt. Nadat in het jaar 2017 aan de bel moest worden
getrokken vanwege aanhoudende zandafgravingen die het strand en de aitkanti’s
bedreigden, is het nu weer raak.
Twee weken
geleden begonnen vissers die reeds jaren op de zuidelijke spit van Braamspunt
hun kampen hebben staan deze te verplaatsen naar het legstrand, de laatste plek
waar er nog zeeschildpadden kunnen nesten op Braamspunt. De door de vissers
gekozen plek ligt midden op het zeeschildpadden-legstrand.
Een bezorgde
toergids trok aan de bel toen hij bouwmaterialen aantrof op het strand, en ook
bouwwerkzaamheden waarnam. De minister van ROGB, Lekhram Soerdjan en de
directeur van ROGB, L. Woei, hebben hierop met het hoofd van LBB, de dc van
Commewijne en andere stakeholders een bezoek gebracht aan het strand om de
situatie persoonlijk op te nemen. Er is de vissers voorgehouden dat er geen
kampen op het legstrand mogen komen. Hen zal binnenkort een plek voor hun
kampen worden aangewezen buiten de zeeschildpadden-legzone. Deze locatie is
niet alleen gunstig voor de zeeschildpadden wiens broedplaats daardoor niet
verstoord zal worden, maar ook voor de vissers, omdathun kampen voor langere tijd veilig zijn van
erosie.
De
legstranden van Suriname (Braamspunt en Galibi) zijn belangrijk voor de
zeeschildpadden van de wereld, waarbij vooral Braamspunt heel belangrijk is
voor de aitkanti’s. “Dit belang komt tot uiting in het feit dat 90% van de
aitkanti’s die in Suriname hun eieren leggen gebruik maken van dit kleine
stukje strand te Braamspunt,” zegt Michael Hiwat van WWF Guianas.
Helaas zijn
er verschillende bedreigingen voor de zeeschildpadden. Naast de stropers die
elk jaar honderden nesten leeghalen, zeeschildpadden die verstrikken en
verdrinken in visnetten, verdwijnen hun legstranden ook nog in een rap tempo.
De afname in het strand is vooral op Braamspunt goed zichtbaar, maar is ook op
Galibi zichtbaar. Als gevolg van erosie is het strand van Braamspunt in de
laatste jaren flink afgenomen. Was het legstrand in 2015 nog 7 kilometer lang,
door erosie en zandafgravingen is daar in 2020 nog maar 700 meter van over.
“Deze bedreigingen hebben hun weerslag op de zeeschildpadden populatie. Het
gaat dan ook slecht met de Surinaamse populatie van de aitkanti’s. Die
populatie is dramatisch gedaald van 14.000 nesten in 2001 naar slechts 700
nesten in 2018,” aldus Hiwat.
De laatste
700 meter legstrand wordt nu dus opgeëist door de vissers die hun kampen daar
willen opzetten. "We hebben ook een internationale verplichting om deze
dieren en hun legstranden te beschermen. In een bijzonder beheersgebied, zoals
Braamspunt is, mogen wel economische activiteiten worden uitgevoerd, maar
alleen op zo een manier dat de productiviteit en de hulpbronnen van het gebied
in stand blijven en dat de opbrengst gegarandeerd blijft.
In het geval
van Braamspunt zal het verblijf van de vissers wel degelijk resulteren in
permanent verlies van productiviteit en hulpbronnen vanwege het vertrek van de
zeeschildpadden,” zegt Monique Pool van Green Heritage Suriname. Haar collega
Cheyenne Samson voegt toe: "Het is mogelijk om een andere locatie te
vinden voor de kampen van de vissers, maar de zeeschildpadden kunnen nergens
anders heen. We moeten het belang van de zeeschildpadden voor het milieu en
onze economie niet uit het oog verliezen. Een onderzoek heeft aangetoond dat
elke zeeschildpaddentoer inkomsten genereert voor een brede groep van
belanghebbenden, van touroperator, taxi/bus, gids tot leveranciers van
voedingsmiddelen, EBS, SWM en overheid."
De
maatschappelijke- en milieuorganisaties zijn blij met de aankomende ordening en
doen dan ook een dringend beroep op de betrokken overheidsinstanties om de
juiste beslissing te nemen bij de ordening zodat de zeeschildpadden ongestoord
zich kunnen blijven voortplanten op dit belangrijk en unieke stukje Surinaams
legstrand. Ze benadrukken dat er voldoende ruimte is voor zowel
zeeschildpadden, toeristen en vissers, zolang er maar duidelijke en bindende
afspraken gemaakt worden over de ruimtelijke ordening voor de lange termijn.
‘We denken en helpen graag mee” zeggen de organisaties: World Wildlife Fund
for Nature (WWF), Green Heritage Fund
Suriname (GHFS), Tropenbos Suriname, Suriname Hospitality
and Tourism Association (SHATA), Noord
Commewijne Toerisme Cluster, United Tour Guides
Suriname (UTGS) en Projekta.