Premier Abiy Ahmed wint Nobelprijs voor de vrede 2019
11 Oct 2019, 08:34
Abiy Ahmed werd in april 2018 premier van Ethiopië. Hij heeft de 100e Nobelprijs voor de Vrede gewonnen. (Foto: Reuters)
De
Nobelprijs voor de vrede 2019 is toegekend aan de Ethiopische premier Abiy
Ahmed die vorig jaar vrede heeft gesloten met zijn
verbeten vijand Eritrea. Hij ontving de prijs voor zijn
inspanningen om "vrede en internationale samenwerking te bereiken".
De
vredesovereenkomst van Abiy met Eritrea beëindigde een 20-jarige militaire
patstelling na hun grensoorlog van 1998-2000. Hij werd uitgeroepen tot winnaar
van de 100e Nobelprijs voor de vrede in Oslo, waar hij de prijs in december
ontvangt. De prijs is ongeveer negen miljoen Zweedse kronen waard (US$ 900.000).
In totaal
waren 301 kandidaten genomineerd voor de prestigieuze prijs, waaronder 223
personen en 78 organisaties. Er waren veel speculaties over wie de prijs zou
winnen, met klimaatactiviste Greta Thunberg die als favoriet werd getipt.
Volgens de regels van de Nobel Foundation mogen shortlists met nominaties 50
jaar lang niet worden gepubliceerd en de organisatie zegt dat elke speculatie
voorafgaand aan de aankondiging "puur giswerk" is.
Abiy Ahmed
Nadat
hij in april 2018 premier was geworden, introduceerde Abiy massale
liberaliseringshervormingen in Ethiopië, waardoor een strak gecontroleerde
natie wakker werd geschud. Hij bevrijdde duizenden oppositie-activisten uit de
gevangenis en liet verbannen dissidenten naar huis terugkeren. Het
belangrijkste is dat hij de vredesovereenkomst met Eritrea heeft ondertekend.Maar zijn hervormingen lieten ook het deksel
op de etnische spanningen in Ethiopië verdwijnen en het geweld dat daarop
volgde dwong ongeveer 2,5 miljoen mensen hun huis uit.
Abiy werd
geprezen voor zijn "beslissende initiatief om het grensconflict met
buurland Eritrea op te lossen", zei het Noorse Nobelcomité. "De prijs
is ook bedoeld om alle belanghebbenden te erkennen die zich inzetten voor vrede
en verzoening in Ethiopië en in de regio's Oost- en Noordoost-Afrika," zei
het. "Vrede komt niet voort uit de acties van één partij alleen. Toen premier
Abiy zijn hand uitstak, greep president Afwerki het en hielp het vredesproces
tussen de twee landen te formaliseren. Het Noorse Nobelcomité hoopt dat het
vredesakkoord zal bijdragen tot positieve verandering voor de gehele bevolking
van Ethiopië en Eritrea."
Het
kantoor van Abiy zei dat de prijs een getuigenis was "van de idealen van
eenheid, samenwerking en onderlinge co-existentie
waarvoor de premier consequent opkomt."
Geboren
in 1976 in de Jima Zone in Zuid-Ethiopië, heeft Abiy als
vader van een Oromo-moslim en een christelijke moeder van Amhara. Hij heeft
verschillende diploma's, waaronder een doctoraat in vredes- en
veiligheidskwesties aan de universiteit van Addis Ababa en een masterdiploma in
transformationeel leiderschap aan de Universiteit van Greenwich, Londen.
Als tiener
sloot hij zich aan bij de gewapende strijd tegen het voormalige Dergue-regime
en bereikte hij uiteindelijk de rang van luitenant-kolonel, gericht op
inlichtingen- en communicatiediensten. In 1995 diende hij als
VN-vredeshandhaver in Rwanda.
Tijdens
het grensconflict van 1998-2000 met Eritrea leidde hij een spionageteam op een
verkenningsmissie naar gebieden in het bezit van de Eritrese strijdkrachten. In 2010 ging hij de politiek in en werd lid
van de Oromo People's Democratic
Organization, voordat hij werd
gekozen als lid van het parlement. Zijn ambtstermijn in het parlement viel
samen met botsingen tussen moslims en christenen. Hij bedacht een duurzame
oplossing voor het probleem door een "Religieus Forum voor de Vrede"
op te richten. Hij is momenteel het jongste regeringshoofd in Afrika.
Nobelwinnaars voor de vrede
De
voormalige Amerikaanse president Barack Obama won de
Nobelprijs voor de vrede in 2009, vanwege "zijn buitengewone inspanningen
om de internationale diplomatie en samenwerking tussen volkeren te
versterken". Andere
opvallende winnaars van de Nobelprijs voor de vrede zijn onder meer de
voormalige Amerikaanse president Jimmy Carter (2002), kindereducatie-activiste Malala Yousafzai (gedeeld 2014), de
Europese Unie (2012), de Verenigde Naties en haar toenmalige algemeen
secretaris, Kofi Annan, (gedeeld 2001) en moeder Teresa (1979).
De ontvanger
van elke Nobelprijs ontvangt drie dingen:
- een Nobel-diploma, elk een uniek kunstwerk
- een Nobelprijs, die verschillende ontwerpen heeft
- een geldprijs van 9 miljoen Zweedse kronen - die wordt verdeeld over
winnaars wanneer er meer dan één is. Ze moeten een presentatie houden om het
geld te ontvangen.
De prijzen
worden uitgereikt tijdens ceremonies op 10 december in Stockholm en Oslo.