De verkiezing van mei 2020 werpt haar schaduw ver vooruit. Zo ver dat veel van wat tot het normale besturen zou moeten worden gerekend dagelijks politiek verpakt wordt aangeboden. Verkiezingscampagnes zijn in een democratische bestel noodzakelijke voorlopers van de verkiezingen. Aan potentiële kiezers moet een keus geboden worden kennis te nemen van de voornemens en standpunten van de verschillende politieke actoren. Aan kiezers moet duidelijk worden aangegeven wat er tijdens een regeerperiode, bij eventuele verkiezingswinst van verkozen politici mag worden verwacht. Maar de kiezers moeten ook hun interesse tonen en zo nodig die informatie opeisen.

Al jarenlang vraag ik mij echter af of verkiezingscampagnes in Suriname niet te vroeg beginnen en de wijze waarop deze wordt gevoerd niet als een affront naar de kiezer moet worden beschouwd. Mijn publiekelijke oproep om de duur van verkiezingscampagnes in te beperken schijnt aan dovemansoren te zijn. In mijn perceptie zouden verkiezingscampagnes in Suriname 3 maanden voorafgaande aan de dag van de verkiezingen moeten starten met de presentatie van het verkiezingsprogramma.  

Het programma zou dan centraal moeten staan tijdens die campagne. Degene die zich steeds weer verheugen op de grappen en grollen – die onze 'verkiezingscampagnes' domineren kan ik verzekeren dat het behandelen van het verkiezingsprogramma geen saaie bedoening hoeft te zijn. Bovendien levert het als voordeel op dat u tenminste een evenwichtige boodschap krijgt aangeboden en u als kiezer weet wat u bij eventuele winst van een politieke partij en haar kandidaten kan verwachten. 

De politieke realiteit die voortspruit uit onze politieke cultuur heeft personen – waaronder ook politici – zodanig gefrustreerd dat ik recentelijk een politicus via een radio hoorde verkondigen dat het verkiezingsprogramma helemaal niet belangrijk is. Waar de kiezer om moeten vragen is om het presenteren van eerlijke, betrouwbare personen. Het programma mag, voor wat hem betreft, in de prullenmand. Papier is nu eenmaal geduldig. 

Twee denkfouten die door deze politicus worden gemaakt zijn: Hoe bepaal je wie eerlijk en betrouwbaar is en wie geeft de garantie indien verlokkingen blijven aanhouden eerlijk en betrouwbaar overeind blijven.

Besturen van een land en volk moet je doen volgens een plan. De eerste aanzet daartoe is onder andere het verkiezingsprogramma. Het papier van zo een programma is niet geduldig. Dit programma zal bij winst mede geïncorporeerd worden in het regeringsprogramma. En precies hier zien we de belangrijke rol die politieke partijen moeten spelen. Een regering dient te worden gecontroleerd door het parlement en de media doet dat ook, maar wie controleert de controleurs? Het zijn de leden van politieke partijen die steeds de vinger op de pols moeten houden; daarbij letten op hun belang en dat van de rest van de bevolking. Politici dienen herinnerd te worden aan beloftes die zij aan het volk hebben gedaan tijdens verkiezingscampagnes.

Sprekend over verkiezingsprogramma’s en kandidaten kan het niet gaan om een òf-òf keuze, maar gaat het om een én-én zaak. Partijen zullen een goed onderbouwd verkiezingsprogramma moeten presenteren en deugdelijke kandidaten. 

Zo een verkiezingscampagne moet gefinancierd worden. Aangezien de Surinaamse verkiezingen bekend staan als een van de duurste ter wereld per hoofd van de bevolking zou het politieke partijen sieren indien ze het wat zuinig aandoen. 

Maar we weten ook dat er steeds weer sponsoren worden gezocht, terwijl anderen zichzelf aanmelden bij politieke partijen waarvan verwacht wordt dat die in het regeercentrum terecht zullen komen. Niet alle sponsoren zijn bonafide, terwijl het niet zelden gaat om politieke investeerders. De kiezer krijgt geschenken in partijkleuren wat hen maakt tot wandelende billboards.

Barack Obama kan ook in deze voor ons als voorbeeld dienen. Toen hij in 2008 tot president van de Verenigde Staten van Amerika (VSA) werd gekozen, was hij niet slechts de eerste afro-Amerikaan die deze eer te beurt viel, maar ook rekende hij af met de bewering dat om gekozen te worden tot president van de VSA men over enorme kapitalen moest beschikken of rijke vrienden moet hebben. Obama had een goede boodschap en heeft daarmee de harten van vele burgers van de VSA kunnen bereiken die bereid waren hem middels crowdfunding aan de nodige middelen te helpen.

In Suriname kennen we het fenomeen dat de prijzen van goederen, artikelen en diensten van sponsoren van regerende partijen niet omlaaggaan, want de partij kan niet optreden tegen hun weldoeners.

Het is te hopen dat de komende verkiezingen bepaald zullen worden door zinvolle redevoeringen, goede debatten, discussies, en vooral dat de boodschap centraal zal staan.