Ambassadeur Zhang Jinxiong van China focuste op de uitvoering van lopende zaken. (Foto: Ranu Abhelakh)
Het politieke vertrouwen tussen Suriname en Volksrepubliek China is versterkt. "Dit is de basis voor de verdere ontwikkeling van onze bilaterale relatie", zegt de scheidende ambassadeur Zhang Jinxiong van China aan Starnieuws. “Zonder dit vertrouwen kunnen wij alleen kleine dingen doen.” De afgelopen twee jaren focuste de diplomaat op de uitvoering van lopende zaken.

Zhang vertrekt komende week uit Paramaribo en blikt voldaan terug op zijn werk. Vanuit de ambassade continueren wij alle inspanningen om projecten te finaliseren en tegelijk nieuwe werkgebieden aan te boren, legt hij uit. “Vóór mijn komst naar Suriname waren er gedurende vier jaren geen projecten.” Het was een periode van een voorbereidingstraject van zijn voorgangers en de Surinaamse overheid. “Ik was niet blij met het tempo. De duur tussen projectonderhandeling en oplevering was te lang. Daarom hebben ons ingezet om het uitvoeringstempo te versnellen.” De afgelopen maanden woonde hij dan ook verschillende opleveringen bij.

Consensus bereiken
China hecht veel waarde aan de relatie met Suriname, benadrukt Zhang. Het krijgt internationaal altijd steun van Suriname. “Wij willen meer doen in de pragmatische economische relatie, maar China - zelf een ontwikkelingsland - kan Suriname slechts helpen met wat binnen zijn bereik ligt. En soms moet je consensus bereiken of je het project doet en op welke manier: lening of schenking.”

De vertrekkende diplomaat fietst even door de verschillende lopende projecten – sommige schenkingen van de Chinese regering en andere uitgevoerd met geleend Chinees kapitaal. Hij begint met het ‘Broadband-project’, het nieuwe commerciële breedband netwerk (Chinese telecom/ICT gigant Huawei en Telesur) dat in 2017 eindelijk van start kon gaan en vervolgt met Dalian IV infrastructurele project dat ook vorig jaar startte. Dit lag jaren in de pijplijn en had zelf een ceremoniële kick-off in augustus 2013. Beide projecten worden door de China Export-Import Bank gefinancierd via leningen gesloten in december 2016.

Eind 2019 Wanica-ziekenhuis
Zhang noemt verder het Wanica-ziekenhuis, een combinatie van een schenking en een concessionele lening met een prijskaartje van US$ 90 miljoen. “De voltooiing staat voor eind 2019 op agenda”, geeft hij aan. “Een compleet ziekenhuis ingericht en zelfs voorzien van een laboratorium en röntgenstraling faciliteit. Alleen hoogradioactieve equipment ontbreekt.” De schenking loopt vanaf 2011.

De ambassade voert gesprekken met de overheid hoe het ziekenhuis te bemannen zodat het ook operationeel kan zijn. “Ik hoop dat mijn opvolger die voortzet en de optie bekijkt om artsen en verplegers uit China te halen. Momenteel werken er 16 Chinese medici in twee ziekenhuizen in Guyana.”
Rond het ziekenhuis komen ook 350 van de 1000 geschonken woningen te staan - een gift uit 2015. De aanbesteding voor de eerste bouwfase van de 350 huizen wordt binnenkort gehouden in China.

Uitbreiding luchthaven afhankelijk van Leningsplafond
Hoewel Zhang vaker de lancering van het internationale luchthavenuitbreidingsproject aanhaalt, weet hij niet wanneer dit gebeurt. De financieringsovereenkomst met de China Export-Import Bank moet nog getekend worden. “Het ligt niet onze handen, maar in die van Suriname. China Harbour Engineering Company is gereed om aan de slag te gaan.” De nieuwe lening is afhankelijk van de Surinaamse wetgeving (leningsplafond) en de zaak wordt vermoedelijk voorgelegd aan het parlement.

Camera-surveillancesysteem
Het camera-surveillancesysteem project wordt nog steeds nader uitgewerkt. Suriname deed vorig jaar het verzoek om naast Paramaribo ook Wanica en Commewijne op te nemen. Chinese technici gingen na of de uitbreiding haalbaar was. “We geven de voorkeur om ons te houden aan het oorspronkelijke project: alleen voor Paramaribo in deze eerste fase”, zegt Zhang. De schenking loopt vanaf 2015 en staat in het teken van de aanpak van de zware criminaliteit.

Voorstel landbouw trainingsfaciliteit
Vorig jaar boden de Chinezen de opzet van een centrum voor technologische landbouwsamenwerking aan. De landbouwtrainingsfaciliteit voorzien van alle materiaal krijgt ook een demonstratiehal voor landbouwproducten. De haalbaarheidsstudie is afgerond en partijen zijn nog in de gespreksfase, vertelt Zhang hierover. “Het wordt vermoedelijk een gift van mijn regering. Wij moeten het projectplan nog schrijven en de aard en omvang bespreken.”

Momentum behouden
De ambassade kijkt intussen verder. “Wij moeten meer projecten voorbereiden om onze goede bilaterale betrekkingen te versterken. We moeten het momentum behouden om de toestand van enkele jaren geleden te vermijden; toen waren geen projecten in uitvoering.” De vertragingen in de projecten was dan ook een reden te meer voor China om de shift in de werkrelatie te maken.

De focus werd het bepleiten van korte trainingen in China en zo direct te investeren in de capaciteitsversterking van Surinamers. Een initiatief van de Chinese president Xi Jinping die in 2014 Zuid-Amerika bezocht en 6000 trainingen toezegde aan de regio voor een periode van vijf jaren. “In 2017 maakten 347 Surinamers hiervan gebruik; dit in vergelijking tot de periode 2012 – 2016 toen er 216 personen in totaal een training volgden.”

Voor 2018 voegde ambassade vijf trainingsgebieden met elk 20 plekken aan dit programma toe: diplomatie, paddenstoelteelt, politie, bestuur en industriepark. Deelnemers doen voor hun vertrek eerst enkele weken basiskennis op van China.

165 jaar Chinese vestiging
De groeiende ‘People-to-People’ en culturele relatie stemt Zhang heel goed. Meer Surinamers tonen interesse in China en het integratieproces van de nieuwe stroom Chinezen verloopt redelijk goed. Rond de herdenking van 165 Chinese vestiging in Suriname in oktober, haalt de ambassade enkele martial-arts vechters voor demonstraties en trainingen. Verder plant zij de Chinese Filmweek en modeshow in samenwerking met Suriname Fashion Week (SFW) in de feestmaand oktober. Er komen geen hoge gasten uit China, “misschien bij 170 jaar herdenking weer”.

Zhang, intussen gepensioneerd, heeft zijn land twee keer gediend in Suriname. Hij is de enige Chinese ambassadeur die Nederlands spreekt en wordt opgevolgd door Liu Quan, die tot recentelijk ambassadeur van de eilandengroep Vanuatu was. Liu wordt in augustus in Paramaribo verwacht. In de tussentijd neemt Deputy Chief of Mission Song Chenmao waar.