Hoofdkapitein Fiscali Emanuel 'Fiscali Doc'
Het grondenrechtenvraagstuk dat een oneindig discussiepunt blijkt te zijn, wordt gevoed door de politiek. Politieke machthebbers weten precies wat er moet gebeuren en hoe invulling daaraan gegeven moet worden. Dit alles is vervat in de traktaten. Binnen het recht betekent traktaat een verdrag. Deze verdragen zijn tientallen jaren geleden gesloten tussen de koloniale machthebbers en de verschillende stammen in het binnenland. Volgens Hoofdkapitein van de Matuariërs, Fiscali Emanuel 'Fiscali Doc', is er veel strijd geleverd door de voorouders van de marrons en inheemsen, om te komen tot het ondertekenen van de traktaten. Hij zegt aan Starnieuws dat de erkenning van de  grondenrechten, op basis van de traktaten al een feit is.

De centrale overheid in Paramaribo doet alsof zij dit gedeelte niet kan begrijpen. De traditionele gezagsdrager onderstreept dat het niet betekent dat je een staat binnen een staat heb, maar juist erkenning en naleving van de internationale veroordeling die Suriname op zijn naam heeft voor het niet of laat uitvoeren van de vonnissen over het grondenrechten vraagstuk. Hij benadrukt dat het traditioneel gezag deze zaak nauwlettend en op de voet volgt. De granmans hebben zich verenigd binnen een platform en zijn dagelijks in contact via Whatsapp. Fiscali Doc verwijt de centrale overheid van verwarring die zij teweeg brengt in het binnenland.  

Assembleelid Henk Aviankoi (VHP) kan zich niet helemaal terugvinden in de stelling dat het grondenrechtenvraagstuk middels de traktaten geregeld is. “ Ik heb de traktaten ook gelezen en als we nog zo moesten leven volgens die verdragen, zou dat onmogelijk zijn. Weet jij wat een van de bepalingen zegt binnen het traktaat? In de hoofdstad mochten de verschillende stammen geen band met elkaar hebben. "De Aucaner mocht niet opschieten met een Saramaccaner. Het is een gepasseerd station,” zegt Aviankoi. Het Assembleelid blijft erbij dat anno 2024 de bepalingen binnen de traktaten niet meer gehanteerd kunnen worden. Hij vervolgt door aan te geven dat het doel van de traktaten gebaseerd was op verdeel en heers politiek, zodat er geen samenbundeling kon plaatsvinden om de plantage aan te vallen.

Aviankoi geeft aan dat de presidentiële commissie grondenrechten die onder leiding staat van Patricia Meulenhof, de werkbare bepalingen uit de traktaten heeft getoetst en die verwerkt in de conceptwet. Het assembleelid spreekt de hoop uit dat de wet spoedig wordt aangenomen. Na de aanname kunnen er nog altijd aanpassingen plaatsvinden, omdat een wet dynamisch is.

De parlementariër vindt dat het obstakel niet zo zeer ligt bij de politieke onwil, maar dat er steeds weer groeperingen opstaan en wijzigingen doorgevoerd willen zien binnen de conceptwet. Dit brengt met zich mee dat er steeds aanpassingen gepleegd moeten worden met als gevolg dat de wet nog niet is aangenomen.