Mensen rennen langs brandende banden tijdens een demonstratie waarin wordt opgeroepen tot het vertrek van de Haïtiaanse premier Ariel Henry in Port-au-Prince. (Foto: AFP)
De Haïtiaanse premier Ariel Henry heeft in een openbare toespraak opgeroepen tot kalmte, nu in het hele land gewelddadige protesten zijn uitgebroken die eisen dat hij aftreedt. Henry’s korte toespraak hielp weinig om de duizenden Haïtianen, die boos en gefrustreerd waren over het toenemende bendegeweld en de toenemende armoede, te kalmeren zonder dat er algemene verkiezingen in zicht waren.

"Ik denk dat de tijd voor iedereen is aangebroken om de hoofden bij elkaar te steken om Haïti te redden, om de dingen in ons land op een andere manier te doen", zei Henry donderdag zonder er verder op in te gaan.

Hij moedigde Haïtianen aan om de regering en de nationale politie niet als hun vijanden te beschouwen. Degenen die kiezen voor geweld, vernietiging en het doden van mensen om de macht te grijpen, "werken niet in het belang van het Haïtiaanse volk", voegde hij eraan toe.

De wetgevende macht is leeg nadat de ambtstermijn van de laatste tien senatoren in januari 2023 afliep. Het land slaagde er niet in de geplande verkiezingen in 2019 en 2023 te houden. Henry nam de macht over met de steun van de internationale gemeenschap na de moord op president Jovenel Moise in juli 2021.

Volgens een overeenkomst uit december 2022 zou Henry op 7 februari van dit jaar verkiezingen houden en de macht doorgeven aan nieuw gekozen functionarissen.

Een dag na die deadline beloofde Henry algemene verkiezingen te houden zodra de veiligheidsproblemen van het land zijn opgelost en feliciteerde hij de politie met hun inspanningen om bendes te bestrijden, waarbij hij beloofde dat hij zou blijven aandringen op de door de Verenigde Naties gesteunde inzet van een Keniaanse politiemacht.

"Ik wil iedereen geruststellen: de regering zal er alles aan doen om de missie zo snel mogelijk te laten plaatsvinden", zei hij.

Duizenden mensen hebben deze week dagelijks geprotesteerd, waarbij ze Henry opriepen te vertrekken en waarschuwden dat ze de straat op zouden blijven gaan totdat hij aftreedt.

7 februari is een belangrijke dag in de Haïtiaanse geschiedenis. Op die datum in 1986 vluchtte de voormalige dictator Jean-Claude Duvalier naar Frankrijk, en in 1991 werd Jean-Betrand Aristide, de eerste democratisch gekozen president van Haïti, beëdigd.

Henry heeft de macht behouden en een assistent zei dat de premier van plan is een regering van nationale eenheid te vormen.

Woensdag werden vijf agenten van een milieuagentschap, een gewapend overheidsbureau dat nu openlijk in opstand is gekomen, gedood tijdens een vuurgevecht met de nationale politie in de hoofdstad Port-au-Prince.

Lionel Lazarre, het hoofd van de politievakbond Synapoha, vertelde persbureau Associated Press dat de milieuagenten het vuur hadden geopend nadat de politie hen had gevraagd hun wapens neer te leggen, wat agenten ertoe aanzette te schieten.

Vorige week riep Henry de instantie op om zich te registreren bij het Ministerie van Milieu in een ogenschijnlijk hardhandig optreden tegen het lichaam.

De afgelopen weken heeft voormalig staatsgreepleider Guy Philippe, die eind vorig jaar naar Haïti werd gerepatrieerd nadat hij ongeveer zes jaar in een Amerikaanse gevangenis had gezeten, ook aanhangers verzameld voor een 'revolutie' tegen de regering van Henry.