Met alleen een mening kom je er niet!
04 Feb 2023, 16:35
foto


Er is iets vreemds aan de hand met onze democratie: een bestuursvorm die in zoveel landen wordt aangehangen en waar in een fors aantal landen alleen maar over kan worden gedroomd. Meer correct spreken we dan over een parlementaire democratie, waar het volk haar volksvertegenwoordigers kiest en waar op basis van meerderheid besluiten worden genomen en worden vastgelegd. Tot zover 'de theorie'.

In de praktijk wordt 'Democratie' door de bevolking van Suriname heel anders ervaren. Vrij vertaald komt dit neer op: we hebben het recht om onze mening te uiten, om boos te zijn en om onze twijfels of beschuldigingen luid en breed uitwaaierend via het internet kenbaar te maken. Dat doen we individueel, dat doen we met groepen gelijkgestemden. We doen het dagelijks, we doen het op de man af. We doen het zonder gêne. De buitenwereld kijkt en luistert mee.

De steeds nijpender wordende economische situatie, waarbij armoede onder een groot deel van de bevolking toeneemt, resulteert in meer en meer onvrede en ellende. Er bestaat als gevolg daarvan onder een deel van de bevolking een grote weerstand en een groeiend wantrouwen richting de overheid en de regering. De beschuldigingen en vingerwijzingen richten zich uitdrukkelijk op president Santokhi.

Democratie is bijna het toverwoord geworden voor “alles kan en mag gezegd worden”. Waar liggen de grenzen?
Het gevolg van al het wantrouwen is veel breder dan gedacht en raakt zowel bevolking als politiek. In een donker scenario leidt dit zelfs tot een bedreiging van de democratie in Suriname. De informatie waarop 'men' een mening baseert, is regelmatig afkomstig van influencers en populisten. Onder hen zijn er schreeuwers die met een beperkt beeld alles roepen wat vermoedelijk geld of populariteit oplevert, kortom: die vooral gericht zijn op eigenbelang. Dat mag, want juist in een democratie hebben zij de mogelijkheid om 'alles' te roepen en te krijsen wat hen dwars zit.

Gevaarlijker wordt het wanneer deze schreeuwers zich veelal bedienen van generaliserende woorden als: "teveel”, “altijd’, ‘iedereen’, “nooit”, “de president”, “de first lady”, “de ex-kolonisator”, “dat soort” etc. Het gaat zelfs zover dat de wijze waarop populisten bewust of onbewust hun ‘mening’ geven, uitmondt in het zaaien van angst en onzekerheid onder de bevolking.

De huidige politiek in Suriname bedient zich net zo goed van al te makkelijke zelfverheerlijking en populisme. Dit lijkt hoger op de agenda te staan dan het maken van beleidsplannen of directe armoedebestrijding. De verkiezingen van 2025 lonken en de prioriteiten liggen zo te zien vooral bij het binnenhalen van stemmers. Dit resulteert in imagoverlies, economische schade en wellicht zelfs in meer criminaliteit.

Ook de sfeer in de media is grimmig aan het worden; voorbeeldfiguren en intellectuelen kunnen door hun gekrijs en emotionele uitbarstingen, nauwelijks serieus genomen worden. Zouden ze zich realiseren dat door hun optreden een nieuwe generatie, ook de toekomstige politieke generatie, opgroeit met dat gedrag als voorbeeld? Hier zouden verantwoordelijken binnen de media paal en perk aan moeten stellen. Eenvoudigweg, als je naar een film wil kijken, krijg je vooraf te zien voor welke leeftijd die geschikt is en of er sprake is van contentplaatsing. Je zou bijna wensen dat dit ook bij elk opinieprogramma wordt toegepast, gezien de woorden die men vaak bezigt.

We kennen feitelijk 3 machten in dit land: de wetgevende-, de rechterlijke- en de uitvoerende macht. De vrijheid van drukpers zorgt ervoor dat de media in deze samenleving zich vrij kunnen uiten en inmiddels kunnen we hen rustig als 4e macht betitelen (want hun rol en kracht in onze samenleving is een cruciale geworden). Er is mijns inziens in dit democratisch bestel nog een 5e macht, namelijk Surinamers in binnen- en buitenland die elk een ‘eigen’ mening hebben, maar ook een hele grote verantwoordelijkheid: het borgen van de waarden en normen die in een fatsoenlijke samenleving thuishoren.

In een beschaafde samenleving, in een democratie, bestaat naast vrijheid van meningsuiting ook het begrip “Tolerantie”. Vrijheid van spreken en uiten staat nooit los van de verantwoordelijkheid om de andere mening ook te beluisteren en de vrijheid van je medeburgers te respecteren. Die redelijkheid is helaas regelmatig zoek!

Ons land is nog altijd veel meer gebaat bij constructieve meningen en opbouwende kritiek. Dan zet je je nog steeds met hart en ziel in voor een mooi Suriname.

T. Sansaar
Advertenties