Het pad dat orkaan Milton hoogstwaarschijnlijk zal volgen.
Orkaan Milton raasde dinsdag richting de gehavende Golfkust van Florida als een enorme storm van categorie 5, wat leidde tot enorme verkeersopstoppingen en brandstoftekorten toen functionarissen meer dan 1 miljoen mensen bevolen te vluchten voordat de storm het Tampa Bay-gebied zou treffen.

Milton, dat maandag ontplofte in een van de meest intense Atlantische orkanen ooit, zou naar verwachting woensdagavond of donderdagochtend aan land komen en een deel van de dichtbevolkte westkust van Florida bedreigen dat nog steeds wankelt door de verwoestende orkaan Helene van minder dan twee weken geleden.

Een directe treffer op de baai zou de eerste zijn sinds 1921, toen het nu uitgestrekte gebied Tampa-St. Petersburg-Clearwater een relatief achtergebleven gebied was. Tegenwoordig wonen er meer dan 3 miljoen mensen.

Burgemeester Jane Castor van Tampa waarschuwde mensen om de storm niet uit te zitten en noemde Helene slechts een wake-up call. "Als je ervoor kiest om in een van die evacuatiegebieden te blijven, ga je dood", zei Castor.

In Tampa zei Estephani Veliz Hernandez dat zij en haar familie hun huisdieren, belangrijke documenten en hun geld aan het ophalen waren voordat ze naar het huis van een familielid verder landinwaarts gingen.

"We laten alles achter. We proberen alleen maar in veiligheid te komen," zei ze. "Als er iets gebeurt - als God zegt, hier ga je - zijn we in ieder geval allemaal bij elkaar."

Het Amerikaanse National Hurricane Center heeft Milton dinsdag weer geüpgraded naar een orkaan van categorie 5, het hoogste niveau op de vijfstappenschaal van Saffir-Simpson, terwijl de maximale aanhoudende winden opliepen tot 270 km per uur.

Het oog van de storm bevond zich dinsdagmiddag 775 km ten zuidwesten van Tampa en bewoog oost-noordoost met een snelheid van 15 km per uur.

"Er wordt verwacht dat Milton's windveld zich zal uitbreiden naarmate het Florida nadert. De officiële voorspelling laat zien dat de orkaan- en tropische stormwinden ongeveer in omvang zullen verdubbelen tegen de tijd dat het aan land komt," aldus het orkaancentrum.

De grotere omvang vergroot ook de reikwijdte van het risico op stormvloeden tot honderden kilometers kustlijn. Het orkaancentrum ziet golven van 3 tot 4,5 meter ten noorden en zuiden van Tampa Bay, naast de felle winden en het risico op binnenlandse overstromingen door intense regenval.

Orkaan Helene maakte het gebied van Tampa Bay kwetsbaarder toen het op 26 september de barrière-eilanden en stranden van de Golfkust trof, waarbij tonnen zand werden weggevaagd, duinen werden omvergeworpen en duingras werd weggeblazen. Dat zou de stormvloed van Milton kunnen verergeren, aldus Isaac Longley, meteoroloog bij het commerciële voorspellingsbedrijf AccuWeather.

"Er is geen geleidelijke helling meer over om het te verzachten," zei Longley.

Dumptrucks zijn 24 uur per dag bezig geweest met het verwijderen van de bergen puin die Helene had achtergelaten, uit angst dat Milton ze zou kunnen veranderen in gevaarlijke projectielen, zei gouverneur Ron DeSantis.

Vijfduizend leden van de Nationale Garde zijn ingezet, met nog eens 3.000 klaar voor de nasleep van de storm.

President Joe Biden benadrukte de dreiging van de storm en stelde dinsdag zijn reis van 10-15 oktober naar Duitsland en Angola uit om toezicht te houden op de voorbereiding en reactie op de storm, aldus het Witte Huis. Biden drong er bij degenen die een evacuatiebevel hadden gekregen op aan om onmiddellijk te vertrekken, omdat het een kwestie van leven of dood was.

Niet weer dezelfde fout
Staatsveerbootoperator Ken Wood (58) bracht dinsdagochtend door met het inpakken van zijn vrachtwagen in de Golfstad Dunedin, ongeveer 39 km ten westen van Tampa, zodat hij de zwaarste storm kon ontlopen met Andy, zijn 16-jarige kat.

Twee weken geleden negeerde Wood de evacuatiebevelen en verschanste hij zich in zijn huis tijdens Helene, een nacht die hij beschreef als een van de meest angstaanjagende ervaringen van zijn leven. "We zullen niet nog een keer dezelfde fout maken," zei hij.

Meer dan een dozijn kustdistricten gaven verplichte evacuatiebevelen uit, waaronder Tampa's Hillsborough County. Pinellas County, waaronder St. Petersburg, gaf opdracht tot de evacuatie van meer dan 500.000 mensen. Lee County zei dat 416.000 mensen in de verplichte evacuatiezones woonden.

Automobilisten wachtten om hun tanks te vullen in rijen die kronkelden rond tankstations, alleen om erachter te komen dat sommigen geen brandstof meer hadden. De staatspolitie zorgde voor escortes naar tankwagens die tankstations bevoorraadden, zei DeSantis.

Dinsdagochtend blokkeerde het bumper-aan-bumperverkeer de wegen die uit Tampa leidden.

Muzikant Mark Feinman (38) zei dat het 13 uur duurde om zijn gezin 805 km van St. Petersburg naar Pensacola te rijden. Sommige bestuurders raasden over vluchtstroken en grasbermen om vooruit te komen, wat ongelukken veroorzaakte, zei hij. Tankstations langs Interstate 10 leken geen brandstof meer te hebben.

Volgens marktvolger GasBuddy was ongeveer 17% van de bijna 8.000 tankstations in Florida dinsdagavond zonder brandstof komen te zitten.

Aangedreven door warme wateren in de Golf van Mexico, werd Milton de op twee na snelst intensiverende storm ooit in de Atlantische Oceaan, aangezien het in minder dan 24 uur van een tropische storm naar een orkaan van categorie 5 ging - de krachtigste.

Het was dinsdag afgezwakt tot een orkaan van categorie 4, maar herwon zijn kracht. Milton zal naar verwachting een extreem gevaarlijke orkaan blijven na de landing in Florida, met catastrofale schade en stroomuitval die naar verwachting dagen zal duren.

De storm heeft al wat chaos veroorzaakt in Mexico, maar gouverneur Joaquin Diaz Mena van de staat Yucatan zei dat veel van de tot nu toe gemelde schade gering was. Duizenden klanten van nutsbedrijven raakten zonder stroom.

Hulpacties zijn nog steeds gaande in een groot deel van het zuidoosten van de VS na orkaan Helene, die meer dan 200 mensen in zes staten het leven kostte en miljarden dollars aan schade veroorzaakte.