President Chan Santokhi en projectotwikkelaar Ismail Sohrabkhan onthullen het naambord op 4 september 2021. (Foto: René Gompers)


Wat precies het probleem is bij Pan American Real Estate is president Chan Santokhi nog niet duidelijk. "Ik moet die informatie nog precies krijgen. Wat ik krijg is veel media informatie waar wij ook zien dat niet alle informatie gegeven wordt... misschien wordt er bewust niet alle informatie gegeven of bewust informatie achtergehouden, maar misschien heeft men die informatie niet." In elk geval is het staatshoofd gereed om alle documenten te geven wanneer dat wordt gevraagd in het onderzoek dat het Openbaar Ministerie is gestart naar deze kwestie.

Begin december 2023 diende een anonieme klokkenluider een aanklacht in bij het Openbaar Ministerie tegen president Chan Santokhi en minister Riad Nurmohamed van Openbare Werken. Santokhi en Nurmohamed zouden de staat hebben benadeeld voor ruim US$ 7.5 miljoen ten gunste van de particuliere onderneming Pan American Real Estate NV.

In De Nationale Assemblee heeft ook coalitiepartner ABOP/PL stelling genomen tegen de betaling aan Pan American Real Estate en ondersteunt de partij van vicepresident Ronnie Brunswijk het onderzoek dat Patrick Kensenhuis (NDP) wil via de procureur-generaal.

"Duidelijk moet zijn dat we als regering beleid maken. Als regering maken we beleidskeuzes en een van de keuzes die we maken voor woningbouw - ook op basis van de analyses - hebben we een model gekozen van Public Private Partnership (PPP)." In een exclusief interview met Starnieuws wijst het staatshoofd erop dat de overheid wil bouwen, maar de overheid niet kan bouwen. "Dit is historisch bewezen... de overheid kan niet bouwen."

Hij zegt dat er zeker tien of vijftien woningbouwprojecten van de vorige regering zijn "die stil liggen in bossen... in struiken,... allemaal kapitaalvernietiging" alleen maar omdat de overheid wil bouwen.

Er is gekozen voor het model van Public Private Partnership waarbij we samen met het bedrijfsleven, samen met de burger - de koper -, samen met die banken, samen met de overheid een plan maken en op basis daarvan woningen bouwen waarbij de burger voordelen moet hebben, dus in principe is het een subsidiebeleid naar die burger.

Het staatshoofd legt uit: "Alle particulieren die hun projecten hebben en ze hebben het vastgesteld voor tarief X en het is een project waar de publieke overheid moet inkomen met utiliteiten, elektra, water of infrastructuur, dat nemen wij dat als overheid, maar de rest moet u als bedrijf doen, de rest moet u als burger doen, de rest moet u als bank doen."

Pan American is een soortgelijk project waarbij de bouw van huizen is voorbereid in 2019 en er afspraken en overeenkomsten waren gemaakt. Met de komst van de nieuwe regering in 2020 heeft de betrokkene brieven geschreven naar de overheid. "Wij hebben de gesprekken overgenomen en hij blijkt bereid te zijn om te gaan voor die Public Private Partnership samenwerking en zijn bedrag van meer dan 50.000 euro voor een woning omlaag te brengen naar 33.000 tot 34.000 euro, dat is ook opgenomen in de overeenkomst." Santokhi voegt eraan toe "maar dan moet je wel zoals is afgesproken in de PPP-overeenkomst komen met de financiering van de infrastructuur."

Met de commotie die nu rondom de financiering van het project is ontstaan, zegt hij dat hij luistert naar wat precies het probleem is. "Ik denk dat met een beetje meer uitleg van ons als regering, van alle partners die hierbij betrokken zijn, misschien die onduidelijkheid kan worden weggemaakt." Maar dat zal zo zijn "als het een gewoon juridisch technisch probleem is."

"Als het een technisch juridisch probleem is kan je alles uitleggen, maar als er iets anders in het spel is dan willen we daar even naar kijken. Dus we kijken naar alles wat het OM wil onderzoeken. Die informatie hebben we al standby, die zijn we ook ready om te sturen."

Het project van Pan American Real Estate was de eerste in zijn soort. Daarna zijn soortgelijke projecten opgestart te Poerwadadi, Reeberg en Crepie. De prioriteit is om de burger een dak boven zijn hoofd te bieden. Dat is een groot probleem in het land, weet het staatshoofd. "We willen woningbouw gaan stimuleren en we moeten ervoor zorgdragen dat elke burger een woning kan bouwen."

President Santokhi benadrukt dat al deze zaken in de regeringsraad zijn besproken. "Met alle coalitiepartners en allemaal hebben meegestemd. Laat het vandaag duidelijk zijn en laat niemand daar buiten een show komen geven van 'ikke ikke ikke en ikke niet wete...iedereen zat daar. Er is zo vaak hierover gesproken." Als de zaak draait om politiek, dan zal het staatshoofd ook komen met een politiek antwoord.