Mensen klampen zich vast aan een overvolle trein die een treinstation verlaat tijdens de aanhoudende Covid-19-uitbraak in Ghaziabad, India. (Foto: Reuters)
Nu de wereldbevolking de 8 miljard bereikt, ervaart India, voorheen een krachtige motor van het aantal mensen op de planeet, een duidelijke vertraging. Dalende vruchtbaarheidscijfers in het Zuid-Aziatische land hebben ten minste één deelstaat gedwongen om te overwegen beleid te herzien dat gezinnen aanmoedigde om niet verder te gaan dan het hebben van twee kinderen.

De Verenigde Naties (VN) schat de wereldbevolking op 15 november op 8 miljard, waarbij China en India meer dan een derde van het totaal voor hun rekening nemen. India schat zijn bevolking op 1,38 miljard, iets minder dan de 1,4 miljard die de Wereldbank schat voor China.

Volgens de VN wordt India in 2023 het meest bevolkte land. Maar de jaarlijkse bevolkingsgroei van India is sinds 2011 gemiddeld 1,2%, vergeleken met 1,7% in de 10 jaar daarvoor, blijkt uit overheidscijfers.

Verdere vertraging is te verwachten. Het totale vruchtbaarheidscijfer (TFR) van India - kinderen per vrouw - daalde tot 2 in de laatste beoordelingsperiode, voor 2019-2021, van 3,4 in 1992-93, volgens een vorige maand gepubliceerd overheidsrapport. Het schatte dat het gemiddelde 2,1 moet zijn om de populatie zichzelf te laten reproduceren.

Toenemend gebruik van voorbehoedsmiddelen en hoger onderwijs onder meisjes kunnen hebben bijgedragen aan de daling van de vruchtbaarheidscijfers, zegt de regering.

Het gebruik van methoden voor gezinsplanning steeg van 53,5% in 2015-2016 naar 66,7% in 2019-2021. Dat gaf aan dat het nationale bevolkingsbeleid en de gezondheidsstelsels van India werkten, zei het Bevolkingsfonds van de VN (UNFPA) in commentaren gedeeld met Reuters.

"Terwijl India investeert in zijn jongere mensen, moet het plannen maken voor een demografische transitie om in de toekomst beter voor een groter deel van de ouderen te kunnen zorgen", aldus de UNFPA.

In Odisha, een oostelijke deelstaat, daalde de TFR met 21% in slechts 11 jaar, tussen 2008/10 en 2019/21, misschien te snel vanuit het standpunt van de regering daar.

"Odisha moet misschien opnieuw kijken naar het beleidskader dat een norm voor twee kinderen promoot", zei de afdeling Planning en Convergentie van de deelstaat in een notitie van juni, ingezien door Reuters. Het beleid ontmoedigt meer dan twee, maar moedigt het bereiken van dat aantal niet aan.

De noordoostelijke deelstaat Assam, met een TFR hoger dan het nationale gemiddelde, gaat nog steeds de andere kant op. In januari voerde het een beleid in waardoor iedereen met meer dan twee kinderen niet in aanmerking kwam voor overheidsbanen en verkiezingen voor lokale en maatschappelijke organen.

"Dit is de noodzaak van het uur om een ​​dergelijke wetgeving in werking te laten treden", zei Himanta Biswa Sarma, de eerste minister van Assam, tegen Reuters.

Maar dergelijke maatregelen hebben een beperkte impact op de vruchtbaarheid, zei de UNFPA, daarbij verwijzend naar wereldwijde ervaring. "De meeste van dergelijke regelingen hebben slechts een marginale invloed gehad op de vruchtbaarheid en waren in sommige gevallen zelfs contraproductief", aldus de VN-organisatie.

Aanvullende rapportage door Shivam Patel in New Delhi; Schrijven